Güncelleme Tarihi:
SURİYE’nin Halep kentinde şiddetlenen çatışmalar ABD ile Rusya arasındaki gerilimi zirveye çıkardı. Washington’un önceki gün Rusya ile Suriye müzakerelerinden çekilme kararı almasını dün temaslar için Brüksel’de olan ABD Dışişleri bakanı John Kerry’nin, “Suriye rejimi ve Rusya, parçalanmış cesetler, bombalanmış hastaneler ve uzun süredir acı çeken bir coğrafyada travma yaşayan çocuklar üzerinde askeri bir zafer arayışını öteye götürmek için diplomasiyi reddetti” sözleri izledi. Moskova’yı en fazla tedirgin eden senaryo ise ABD’nin Esad rejimine karşı askeri güce başvurma ihtimali.
YENİ FÜZELER DEVREDE
Rusya, Esad yönetimini korumak için Suriye’nin başkenti Şam etrafına “Gladyatör” lakaplı füze avcısı Antey-2500 rampaları sevk etti. ABD’nin Doğu Akdeniz’de devriye gezen savaş gemilerinden Şam’a yönelik seyir füzeli operasyon ihtimalini değerlendiren Rusya, geçen hafta sonu Tartus deniz üssü üzerinden Şam çevresine rejim güçleri kontrolündeki bölgelere gizlice 12 bataryadan oluşan “Antey-2500” hava savunma sistemleri konuşlandırdı. Bu iddiayı önce Batı basını dile getirdi, daha sonra Rus medyası da Moskova’nın bu sistemleri Suriye’de konuşlandırdığını bildirdi.
RUSYA’DAN SERT MESAJ
Rus Dışişleri Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada, “Amerikan yönetimi, Suriye’de istediği rejim değişikliğini sağlayamayacağını görünce bu adımları attı. Şimdi yine aynı hedeflerine ulaşmak için şeytanla bile anlaşma yapmaya hazır olduğu izlenimi veriyor. Anlaşılan Suriye rejimini devirmek için teröristlerle bile ittifak kurmaya hazır” dendi.
BATI’DAN BM’DE YANIT
Batı ülkeleri de Rusya’nın tutumuna karşı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) üzerinden hamle yapma hazırlığında. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Marc Ayrault, “Çok yakında, önümüzdeki günlerde BM Güvenlik Konseyi’ne Halep tasarısı getirilecek. Güvenlik Konseyi’nde yer alan Batılı daimi üyelerin hazırlayacağı bu tasarı Suriye’nin Halep şehrinde silahların hemen susmasının öngörüyor. Bu tasarı oylamaya sunulduğunda Rusya yine veto hakkını kullanırsa, Esad rejiminin arkasında durduğunu ve onun işlediği savaş suçlarına ortak olduğunu tüm dünyaya göstermiş olur. Rusya’nın kullanacağı veto hakkı izolasyon halini daha da derinleştirir” dedi.
GERİLİMİN KRONOLOJİSİ
- Kurban Bayramı döneminde Suriye’de ilan edilen ateşkes, ABD’nin Suriye askerlerini vurması üzerine sona erdi. Sonrasında Suriye Kızılay’ı konvoyunun Rusya ya da rejim tarafından vurulması üzerine karşılıklı suçlamalar tırmanmaya başladı.
- ABD Dışişleri Bakanı Kerry’nin Suriye’de başka seçenekleri gündeme getirmesi, Moskova’nın da ‘Ortadoğu’da deprem olur’ diye verdiği yanıtla gerilim sürdü. Rusya, ABD’yi ılımlı muhaliflerle radikalleri birbirinden ayırmamakla suçladı.
- Önceki gün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya ile ABD arasında plütonyum imhasına yönelik anlaşmanın askıya alınmasını öngören kararı imzaladı. Putin’in imzaladığı karara gerekçe olarak “koşullarda yaşanan köklü değişiklikler ve ABD’nin Rusya’ya düşmanca davranması sonucu stratejik istikrara karşı oluşan tehditler” gösterildi.
- Dün ise Rusya’nın Antey-2500 füzelerini Suriye’ye konuşlandırdığı ortaya çıktı. Bunların menzili S-300 ve S-400 hava savunma füzelerinden daha düşük. NATO sınıflandırmasına göre bu füzelerin adı “SA-23 Gladyatör”. Antey-2500’ler uçaklardan ziyade güdümlü ve seyir füzelerini avlamak için kullanılıyor. Rusya ile Türkiye arasında 24 Kasım 2015 tarihinde patlak veren uçak krizinin hemen ardından Moskova, elindeki en gelişmiş S-400 füze rampalarını Lazkiye bölgesine yerleştirmişti. “Gladyatör” füzelerinin de eklenmesiyle Rusya, Suriye üzerinde kendi füze kalkanını kurmuş oldu.