Gitmek mi zor kalmak mı

Aktör Sean Connery ‘Evet’ cephesinde ön plana çıkarken Harry Potter’ın yazarı J.K. Rowling, Michael Douglas ve Judy Dench gibi ünlüler karşı cephede yer alıyor.

ŞU günlerde İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya’yı şemsiyesi altında bulunduran Birleşik Krallık’ta tartışmalı günler yaşanıyor. Çünkü perşembe günü İskoçya, bağımsızlık için halk oyuna başvuracak. Eğer sandıktan yüzde 50’nin üzerinde ‘Evet’ oyu çıkarsa yaklaşık 5.5 milyon nüfuslu enerji zengini İskoçya, bağımsızlık sürecini başlatacak. Ancak referandum, siyaset sahnesi ve yatırım dünyasında olduğu gibi ünlü isimler arasında da bölünmeye yol açtı. Birleşik Krallık’tan tam 200 ünlü 7 Ağustos’ta yayınladıkları açık bir mektupla İskoç halkına “Lütfen bizden ayrılmayın” demişti. Hem İngiltere’de hem de İskoçya’da ses getiren mektubu imzalayan isimlerin arasında Paul McCartney, Rolling Stones solisti Mick Jagger ve ünlü fizikçi Stephen Hawking de bulunuyordu.

Hollywood da dahil oldu: Hollywood da tabii ki duruma sessiz kalmadı. Helena Bonham Carter, Michael Douglas ve Judy Dench gibi birçok ünlü oyuncu İskoçya’nın Birleşik Krallık’ta kalmasını istediklerini belirtti. Austin Powers filmlerinde canlandırdığı İngiliz ajanı karakteri ile tüm dünyada ün kazanan Kanadalı komedyen Mike Myers “İskoçya’yı çok seviyorum ve onların Birleşik Krallık’ın bir parçası olarak kalmalarını istiyorum. Ama tabii bağımsız olmayı seçerlerse de onları sevmeye devam edeceğim” dedi. Harry Potter kitaplarının İngiliz yazarı J.K Rowling ise bağımsızlık referandumu ile ilgili fikirlerini belirtmekle kalmadı ve bağımsızlık karşıtı “Birlikte kalalım” kampanyasına tam 1 milyon sterlin bağışta bulundu. 21 yıl boyunca İskoçya’nın başkenti Edinburgh’da yaşayan Rowling yaptığı bağış nedeniyle kendisine yöneltilen eleştirilere “Bağımsızlığa ‘Hayır’ dersek kendi şartlarımızı kendimiz belirleme hakkını elde edebiliriz” diyerek cevap verdi. David Bowie de İskoçya’nın bağımsızlığını ilan etmesini istemediğini geçen yıl açıklamıştı. Bir ödül töreninde Bowie adına teşekkür konuşması yapacağını belirten ünlü model Kate Moss sahneye çıkarak “İskoçya, bizimle kal” diye bağırmıştı. Eski James Bond’lardan, ünlü oyuncu Sean Connery ise anavatanının bağımsız bir ülke olmasını istediğini açıkça dile getirdi.

Sorularla tarihi oylama

İskoçya neden bağımsızlık istiyor?
İskoçya Başbakanı Alex Salmond, İngiltere ile İskoçya arasında 307 yıldır devam eden ortaklığın artık “İskoçya’nın çıkarlarına hizmet etmediğini” söylüyor ve petrol zengini İskoçya’nın bağımsızlığını ilan etmesi durumunda “dünyanın en varlıklı ülkelerinden biri olacağını” iddia ediyor. Salmond, bağımsızlık halinde İngiltere’ye kıyasla çok daha verimli bir sosyal devlet kurulabileceğini, vatandaşlara daha kaliteli sağlık ve eğitim hizmeti verilebileceğini savunuyor.
Anketlerde son durum ne?
Son aylarda yapılan anketlerin tamamı Birleşik Krallık’ta kalmak isteyenlerin az farkla da olsa referandumu kazanacağını gösteriyordu. Ancak geçen hafta Sunday Times gazetesi tarafından YouGov’a yaptırılan bir anket ilk kez bağımsızlık yanlılarının % 51’le öne geçtiğini ortaya koydu. Uzmanlar kararsızların oyunun yüksek olduğunu, referandumda oyların çok yakın çıkabileceği, sağlıklı bir tahminin mümkün olmadığını söylüyor.
‘Evet’ kararı çıkarsa ne olacak?
İskoçya’nın hangi şartlarda bağımsızlığını ilan edeceği net değil. İskoç siyasetçiler ülkenin bağımsızlığını ilan etse bile sterlin kullanmaya devam etmesini istiyor, İngiliz hükümeti ise bunun kesinlikle söz konusu olmadığını söylüyor. Başbakan Alex Salmond, 2016 martı için bağımsızlık öngörüyor.