Gazze soruları

Ateşkesin sona ermesinin ardından uzatılıp uzatılmayacağı, İsrail ordusunun kara harekâtını Gazze Şeridi’nin güneyine genişletip genişletmeyeceği, savaşın tüm dünyada yarattığı farkındalığın Filistin sorununun kalıcı çözümüne katkı sağlayıp sağlamayacağı akıllardaki soru işaretleri.

Son durum ne?

İsrail ordusunun 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne 40 bin ton bomba attığı, bunun İkinci Dünya Savaşı’nda Hiroşima’ya atılan bombanın iki buçuk katı gücünde olduğu belirtilirken bundan sonra Gazze’de yaşamın nasıl süreceği konusunda büyük endişeler var. İnsani arayla birlikte bölgedeki yıkım daha net bir şekilde gün yüzüne çıktı. Özellikle Gazze Şeridi’nin kuzey kesimi yerle bir olurken burada zarar görmemiş sivil yerleşim yeri, cami, okul ve hastane bulabilmek imkansıza yakın. Londra merkezli savaş gözlemcisi Airwars’ın direktörü Emily Tripp de İsrail’in Gazze’yi hedef alan bombardımanının İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en yoğun hava saldırılarından biri olduğunun altını çizerken uzmanlar Gazzelilerin kuzeye geri döndüğünde bulabilecekleri bir şeyin kalmadığını ifade ediyor. Diğer yandan yıkılan binaların altında hâlâ çıkarılmayı bekleyen cenazeler olduğu biliniyor. Birleşmiş Milletler’in tahminlerine göre 2,2 milyon kişiye ev sahipliği yapan Gazze Şeridi’nde 1,7 milyon kişi evsiz kaldı.

İsrail ordusu güneye iner mi?

İsrail ordusunun kontrol sağladığını iddia ettiği Gazze Şeridi’nin kuzeyinin ardından kara operasyonunu güneye genişletmesinden endişe ediliyor. Uluslararası kuruluşlar, güvenli olduğu için kuzeyden güneye tahliye edilenlerle birlikte 2 milyona yakın kişinin yaşam savaşı verdiği bir bölgeye düzenlenecek kara harekâtının sonuçlarının çok ağır olabileceğini belirtiyor. Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden, önceki günkü açıklamasında İsrail ile Hamas arasında varılan ‘insani ara’ anlaşmasının uzatılma ihtimalinin olduğunu ifade etti.

Ateşkes uzar mı?

İsrail’in Gazze’de 15 binden fazla sivili öldürerek yürüttüğü savaş, uluslararası kurumlar tarafından haftalardır dillendirilen ateşkes çağrılarına rağmen 49’uncu günde ancak durabildi. Önceki gün başlayan dört günlük ateşkesin uzayıp uzamayacağı ise henüz bilinmiyor. İsrailli yetkililer kalıcı bir ateşkesin olmayacağını birçok kez dile getirdi. Son olarak Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın ateşkesin ardından savaşın Hamas’ı bitirebilmek için en az 2 ay daha süreceğini belirtmesi, İsrail’in tüm dünyadan gelen çağrılara kulağını tıkadığını gösteriyor.

Çözüm çıkar mı?

Filistin meselesinin çözümüne dair de öneriler geliyor. İki devletli çözümün tükenmiş bir fikir haline geldiğini ifade eden Sisi, Filistin devletinin tanınması çağrısında bulundu. Filistin’de yeni yaklaşıma ihtiyaç duyulduğunu kaydeden Mısır lideri Sisi, hem İsrail hem de Filistin’in güvenliğini sağlayacak uluslararası askeri güçlerin çözüm olabileceğini söyleyerek bunu NATO, BM, ABD ya da Arap güçlerinin üstlenebileceğini dile getirdi.