Fransa’da ittifaklar yarıştı

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aşırı sağcı Marine Le Pen’e karşı yarışıp zafer kazanan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ulusal Meclis’in yeni üyelerini belirlemek için yapılan seçimlerin ilk turunda bu kez aşırı sol eğilimli Boyun Eğmeyen Fransa’nın (LFI) lideri Jean-Luc Melenchon’un başını çektiği sol bloğu frenlemeye çalıştı. Oldukça durgun bir kampanya sürecinin ardından yapılan genel seçimlerin ilk turundan Macron’a ciddi bir uyarı çıktı. Seçimlerin ardından açıklanan ilk sonuçlar Macron ve kendisine destek veren partilerden oluşan “Birlikte” ittifakının yüzde 25.2 oy alacağına işaret ediyordu.

İlk sonuçlar, nisanda yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde dikkat çekici bir sıçrama yapan ancak istediğini alamayan ve başbakan olmak istediğini gizlemeyen Melenchon’un inisiyatifiyle oluşturulan Sosyal ve Ekolojik Yeni Halk Birliği’nin (NUPES) ise oyların yüzde 25.6’sını alacağını gösterdi. Marine Le Pen liderliğindeki aşırı sağ oylarını yükselterek yüzde 19.1 seviyesine ulaştı. Bu tablo, 19 Haziran’da yapılacak ve parlamentodaki koltuk dağılımının netleşeceği ikinci turu daha kritik hale getirdi. Sandığa gitmeme oranı yüzde 52.3’e ulaşarak ilk turun belirleyici unsurları arasında yer aldı.

MUTLAK ÇOĞUNLUK ENDİŞESİ

Sandıkların kapanmasının ardından oluşan ilk tabloya göre, “Birlikte” ittifakının 255-295, “NUPES” ittifakının 150-190, aşırı sağın ise 20-45 sandalye etmesi bekleniyor. Ulusal Meclis’te mutlak çoğunluğu elde etmek için 289 sandalyeye sahip olmak gerekiyor. Mevcut parlamentoda Macron’un partisi ve ona destek verenlerin sandalye sayısı 359’du. Bu oran sayesinde Macron’un ilk beş yıllık dönemi “oldukça rahat” geçti. İlk turdan çıkan sonuçlar Macron’un manevra alanının ilk döneme göre daha dar olacağı yorumlarına neden oluyor.

YÖNETMEK ZORLAŞIR

“Birlikte” ittifakının, mutlak çoğunluğu elde edememesi halinde Fransa oldukça karmaşık bir tabloyla karşı karşıya kalacak. Macron’un parlamentoda mutlak çoğunluğu elde edememesi programını tam olarak uygulayamayacağı ve taahhütlerinin hepsini yerine getiremeyeceği anlamına gelecek. Macron seçimlerden önce yaptığı açıklamada, “Parlamenterlerin seçimi belirleyici. Ulusal Meclis’te oluşacak güç dengesi Fransa’nın kaderini ve herkesin günlük yaşamını da belirleyecek” dedi.

15 BAKAN ADAY

Fransa hükümetinin 28 üyesinden 15’i de seçimlerde aday oldu. Bu adaylar arasında Başbakan Elisabeth Borne da var. Seçimler, aday olan hükümet üyeleri açısından ciddi bir sınav niteliğinde. Bunun nedeni ise seçilememeleri halinde hükümetteki görevlerinden istifa etmek zorunda kalacak olmaları. Borne ve Avrupa Bakanı Clement Beaune ilk kez aday oldular.

SİSTEM NASIL İŞLİYOR

Ulusal Meclis’teki 577 sandalye için 6 bin 293 kişinin yarıştığı seçimlerin ilk turunda seçilebilmek için yüzde 50 oy almak gerekiyor. Oy oranının adayın seçime girdiği bölgedeki kayıtlı seçmenlerin yüzde 25’ini temsil etmesi de aranan başka bir şart. Bu oranları yakalayan adaylar doğrudan seçiliyor. Seçim bölgesinde ilk turda salt çoğunluğu elde eden aday olmazsa ilk iki sıraya yerleşen adaylar ikinci tura kalıyor. Seçim bölgesindeki kayıtlı seçmenlerin yüzde 12.5’inin oyunu alanlar da ikinci tura kalıyor. Bu da ikinci turda aynı bölgeden ikiden fazla adayın yarışabileceği anlamına geliyor. İkinci turda ilk sırayı alan aday parlamenter oluyor. Parlamentoya girmeye hak kazanan isimler beş yıl boyunca görevde kalacak.