Fransa'da çığ felaketi

Fransa'nın Güney Alpleri bölgesinde 11 kişi çığ altında kalarak öldü. Yvelinnes bölgesindeki bir okulun 26 öğrencisi, 6 kişilik eğitmen grubuyla önceki gün geldikleri Alpler'de, kötü hava koşulları ve her türlü uyarıya rağmen geziye çıktılar. 2 bin metre yükseklikteki Orres kayak istasyonunun çevresinde çığ düşmesi üzerine kar altında kaldılar. Kar altında kalan 32 kişiden, yaşları 13 ile 15 arasında değişen 9 öğrenci ve 2 eğitmen kurtarılamadı. Bir rehberin alarmı üzerine harekete geçen yüzlerce kurtarma ekibi, saatlerce mücadele vererek diğer 21 kişiyi sağ olarak kurtardı. Başbakan Lionel Jospin, beraberinde iki bakanla birlikte önceki gece olay yerine giderek, yaralıları ve ölenlerin yakınlarını ziyaret etti. İçişleri Bakanı Jean-Pierre Chevenement ve Sağlık Bakanı Bernard Kouchner de dün sabah olay yerine gittiler.

Öğrencilerin bir gece önce gelerek kaldıkları Draye Dağ Evi sahibi Michel Roussel, ertesi gün grubun yola çıkmaması için büyük çaba gösterdiğini, çığ tehlikesini kendilerine ısrarla anlattığını, ancak grubu engellemeyediğini belirtti. Çı tehlikesinin 5 üzerinden 4 oranında olduğunun hem meteoroloji tarafından kendilerine iletildiğini, hem de bu riski anlatan sarı-siyah bayrağı dağ evine astıklarını belirten beyaz ölüm, olayda büyük ihmal olduğunu söyledi. Meteoroloji yetkilileri, kar yüksekliğinin iki gün içerisinde 70 cm'den 120 cm'ye yükseldiğini ve bu durumun tüm bültenlerde dile getirildiğini belirterek, hiçbir tecrübesi olmayan bir grubun bu şartlarda dağa çıkmış olmalarının bu trajik olayı doğurduğunu belirttiler.

Beyaz ölüm nasıl oluşuyor

Özellikle kış mevsiminde dağ yamacından aşağıya doğru kayan ve önüne çıkan her şeyi ezip süpüren büyük kar kütlelerine çığ deniyor. Çığ, kar kütlelerinin tabanlarının sıcaklık, rüzgar ya da yağışlar nedeniyle erimesi sonucunda, yaşamçtan aşağı kaymaları biçiminde oluşuyor. Tabandaki erime sonucu, sürtünme direnci azalıyor ve büyük kar kütlesi, kendi ağırlığıyla aşağıya doğru kaymaya başlıyor. Bir silah sesi, rüzgar, gök

gürlemesi, gürültünün yarattığı titreşimler, kütlenin harekete geçmesi için yeterli olabiliyor.

Türkiye'de en tehlikeli yerler

Yapılan araştırmalara göre, çığ açısından en tehlikeli bölgeler ise Kaçkarlar, Cilo dağları ve Palandöken olarak biliniyor. Bilindiği gibi 1996 yılında Palandöken'de meydana gelen bir çığ felaketinde 30 kişi çığ altında kalmış, 9 kişi yaşamını yitirmişti.

35 yılda 903 ölü

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü'nün tespitlerine göre, 1960 yılından 1991 yılı sonuna kadar meydana gelen çığ olaylarında 399 kişi hayatını kaybetti. Daha sonraki yıllarda da 504 kişi çığ altında can verdi.

Çığa karşı önlem şart

Çığ tehlikesine karşı alınacak en önemli tedbirlerin başında erken uyarı ve gözlem sistemlerinin oluşturulması geliyor. Alpler'deki kayak merkezlerinde bu konuda laboratuvarlar oluşturulacak kadar ciddi tedbirler alınıyor. İsviçre Alpleri'nde her gün 07.00-08.00 saatleri arasında rapor yayınlanıyor. Ayda iki kez kar profili testi yapılıyor.

Çığda kurtulma olasılığı nedir

Çığa kapılan birinin ilk bir saatte kurtulma şansı yüzde 60-70, ikinci saatte yüzde 40, üçüncü saatte ise yüzde 20'ye düşüyor. Bu yüzden müdahalenin hızlı yapılması, çığ altında kalanların yaşam şansını arttırıyor. Çığ esnasında insanlar ya boynu kırılarak ya boğularak, en çok da donarak ölüyorlar. Türkiye'de arama ve kurtarma konusunda son yıllarda en ciddi çalışmayı dağcıların kurduğu Arama Kurtarma Derneği (AKUT) yapıyor.

İki yıl önce Palandöken'de yaşanan facianın benzeri, Fransız Alpleri'nde yaşandı. 2 bin metre yükseklikte çığ düşmesi sonucu 32 kişi kar altında kaldı, 11 kişi öldü. Kazazedeler yaralı olarak kurtarıldı. Fransa Başbakanı Lionel Jospin ve birçok bakan, olay yerine gittiler.