Nerdun HACIOĞLU MOSKOVA
Oluşturulma Tarihi: Ocak 04, 2006 00:00
Moskova ile eski uyduları arasında yaşanan doğalgaz krizi sayesinde, devlet sırrı gibi saklanan Türkiye’nin Rusya’dan bu yıl doğalgazı kaça alacağı da belli oldu. Ukrayna, Türkiye’nin bin metreküpü 100 dolardan aldığını öne sürdü, Ermenistan ise "Bize 110 dolar fatura çıkarılıyor, Türkiye 75 dolardan alıyor" dedi. Bunun üzerine Gazprom, "Türkiye, bu yıl 260 dolardan alacak" diyerek tartışmaya noktayı koydu.
RUSYA ile Ukrayna, Moldova ve Ermenistan gibi eski uyduları arasında yaşanan petrol çekişmesi, sır gibi saklanan Türkiye’nin Rusya’dan doğalgazı bu yıl kaça alacağını da ortaya çıkardı.
Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve doğalgazın dış ülkelere satışından sorumlu Gazexport yöneticisi Aleksander Medvedev, doğalgazın Türkiye’ye satış fiyatının 2006 yılında 260
dolar olacağını söyledi. Rusya’nın bin metreküp için verdiği 230 dolarlık fiyatı reddeden Ukrayna’nın Naftogaz şirketi, son üç gündür Türkiye’nin Rusya’dan gazı 100 dolardan aldığını iddia ediyordu. Rusya’nın Kafkaslar’daki müttefiki Ermenistan da Erivan’a doğalgazın Türkiye’den daha pahalıya, 110 dolara satıldığını öne sürüyordu. Aralık ayı sonunda, Ermenistan’da muhalefette olan Ulusal Hareket (AOD) temsilcisi A. Manukyan, Aykakan Jamanak gazetesine verdiği demeçte Rus Gazprom şirketinin Türkiye’ye gazı 75 dolara sattığını iddia etmişti.
Ukrayna ve diğer BDT ülkelerinin, "Niye doğalgaz Türkiye’ye ucuz da bize pahalı" diye isyan etmesinin ardından Aleksander Medvedev, Türkiye’ye satış fiyatı tartışmasına noktayı koydu. Medvedev, Moskova’da basına yaptığı açıklamada 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren Türkiye’nin 1000 m3 Rus gazı için 260 dolar ödeyeceğini söyledi. Bu fiyatın dünya piyasalarındaki mazot-motorin fiyat katsayısı üzerinden özel formülle hesaplandığını vurgulayan Medvedev, "Ukrayna’nın doğalgazın Türkiye’ye 100 dolara satıldığı yönündeki iddiası hayal ürünüdür. Türkiye 2006 yılında Rus doğalgazı için 260 dolar ve hatta onun da üzerinde fiyat ödeyecek" dedi.
’Anlaşın’ ültimatomuRUSYA’nın Ukrayna ile gaz savaşına ara vermesi kararı önceki gün AB’nin önde gelen ülkelerinden Almanya, Fransa ve İngiltere’nin Moskova ve Kiev’e eşzamanlı gönderdikleri ültimatom türünden ortak mektuptan sonra yaşandı.
Rus kaynaklarına göre, mesajda Moskova ve Kiev arasındaki gaz ihtilafının Avrupa enerji sistemini etkileyecek boyuta ulaşması halinde AB’nin tüm enerji stratejisini 4 Ocak tarihinde Brüksel enerji zirvesinde masaya yatıracağı uyarısı yapılıyordu. İşte bu uyarı iki başkentte de yumuşamaya neden oldu.
BEDAVA OLMAZ
Rusya’nın vanaları açmasından birkaç saat sonra, Rusya Başbakanı Mihail Fradkov, "Bedava gaz uygulaması uzun süre devam etmez" uyarısında bulundu.
Vananın siyasi kararla açıldığını ima eden Fradkov, "Ukrayna Avrupa’ya giden gazı hortumlamaya devam, yeni anlaşma imzalamama hususunda da ısrar ederse gazı tekrar kesme dışında seçeneğimiz kalmaz. Bu nedenle Avrupa ülkeleri Ukrayna’ya baskı yapmalı" dedi.