Güncelleme Tarihi:
Suriye’de muhalif güçler geçen hafta başlattıkları geniş çaplı operasyonlarla, sahadaki durumu kısa sürede önemli ölçüde değiştirmeyi başardı. Halep’in rejim güçleri ve terör örgütü PKK/YPG’den alınmasının ardından Hayat Tahrir Şam ağırlıklı bazı gruplar güneydeki Hama iline, Suriye Milli Ordusu ise Menbiç’e yöneldi. Sahada büyük hareket yaşanan üçüncü bölge ise PKK/YPG güçlerinin rejim askerleri ile İranlı milislerle çatıştığı Deyrizor kırsalı.
ÜÇ TARAFTAN KUŞATILDI
Özgürlük Şafağı operasyonuyla terör örgütünün Halep-Tel Rifat ve Şahba arasında oluşturmak istediği terör koridorunun kurulmasını engelleyen SMO, bu hattı kestikten sonra Tel Rıfat’ı terör unsurlarından arındırmıştı. Dün de PKK/YPG’nin Fırat’ın batısındaki son mevzisi olan Menbiç’e yönelen muhaliflerin güneyden Fırat Nehri’ne ulaştığı, kenti üç taraftan abluka altına aldığı ve teröristlerin bölgeyi terk edebileceği bilgileri geliyor. Menbiç’in batısından terör mevzilerinin arkasına sızma saldırıları gerçekleştirildiği aktarılıyor. Menbiç’in terör unsurlarından temizlenmesi, Ekim 2019’da imzalanan ve PKK/YPG’nin Tel Rifat ile Menbiç’ten çıkarılmasını öngören Soçi mutabakatının da gerçekleşmesi anlamına gelecek.
HAMA’DA YOĞUN ÇATIŞMALAR
HTŞ ve diğer Suriyeli muhalif grupların Halep’i ele geçirdikten sonra yöneldikleri Hama istikametinde de çatışmalar sürüyor. Rejim güçlerinin Halep’ten kaydırdığı güçleriyle Hama’nın kuzeyinde oluşturduğu savunma hattında şiddetli çatışmaların yaşandığı belirtiliyor. İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Rus ve Suriye ordusuna ait uçakların Hama kırsalına ve İdlib’e yoğun hava saldırıları düzenlediğini bildirdi.
DEYRİZOR DA HAREKETLİ
Sahada hareketlilik yaşanan bir diğer nokta ise Deyrizor kırsalı. SOHR, burada rejim güçleri ve İranlı milislerle PKK/YPG unsurları arasında şiddetli çatışmalar yaşandığı ve ABD öncülüğündeki Uluslararası Koalisyon güçlerinin PKK/YPG’ye hava desteği sağladığı bilgisini aktardı. Deyrizor kırsalındaki yedi köyde çatışmaların yoğunlaştığı ve PKK/YPG’nin şu ana kadar bir ilerleme kaydedemediği belirtildi.
50 BİN KİŞİ YERİNDEN OLDU
Öte yandan Suriye’de uzun süre sonra alevlenen çatışma ortamı çok sayıda sivilin de yerinden edilmesine yol açtı. Birleşmiş Milletler’in açıklamasına göre geride kalan bir haftada en az 50 bin sivil yerinden edilirken, bu sayının çok daha artmasından endişe ediliyor. BM, çatışmalarda sağlık tesisleri, eğitim kurumları ve pazar yerleri gibi sivillerin hizmetinde olan noktaların da zarar gördüğü uyarısı yaparak gerginliklerin azaltılması çağrısında bulundu. SOHR’un paylaştığı verilere göre çatışmaların başlamasından bu yana 72’si sivil olmak üzere en az 457 kişi öldü.
İRAN VE IRAK’TAN ESAD’A YARDIM GELMEDİ
Şam yönetimine destek açıklaması yapan Irak ve İran, Beşar Esad yönetimine doğrudan yardım konusunda şu ana etkili bir adım atmadı. Irak sınırından Suriye’ye giren İran destekli milis grupların olduğuna yönelik haberler gelse de söz konusu yardımın sahadaki durumu değiştirecek nitelikte olup olmadığı soru işareti. Öte yandan en büyük destekçilerinden olan Lübnan Hizbullah’ının İsrail ile yaşanan çatışmalar nedeniyle fotoğrafın dışında kalması, Şam yönetimini Irak ve İran’dan gelecek yardıma mecbur bırakıyor. Irak yönetimi ise çatışmalara dahil olma konusunda tereddütte. Bağdat yönetimi Suriye ile sınırları kapatıp buraya takviye kuvvetleri sevk edereken sınır güvenliğini önceledi. Ancak ülkedeki Kataib Hizbullah gibi etkili Şii gruplar Başbakan Muhammed Sudani yönetimine “Esad’a yardım et” baskısını arttırıyor. Beş yıl öncesine kıyasla hakim güç pozisyonunu kaybeden Rusya ise, Tartus deniz üssünde bulunan askeri gemilerini kıyıdan uzaklaştırmaya başladığı öne sürüldü.