Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE ile Ermenistan, 2009 yılında Zürih’te yürütülen ve başarısızlıkla sonuçlanan ilk denemenin ardından ilişkileri normalleştirme hedefiyle bu kez Moskova’da masaya oturdu. Türkiye’yi Büyükelçi Serdar Kılıç, Ermenistan’ı ise Meclis Başkan Yardımcısı Ruben Rubinyan’ın temsil ettiği 13 yıl sonraki bu ilk temas için Rus tarafının, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de sıkça yabancı konuklarını ağırlamak için tercih ettiği Morozov şatosunu açması dikkat çekti.
BİR BUÇUK SAAT SÜRDÜ
Toplantı trafiği dün sabah 11:00 sularında iki heyete ait araçların şatoya gelmesiyle başladı. Heyette her iki ülkenin Moskova büyükelçileri de yer aldı. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre basına kapalı görüşme bir buçuk saat sürdü. Taraflar toplantının içeriğine dair bilgi paylaşmazken Türkiye Dışişleri Bakanlığı ilk temasın “olumlu” geçtiği açıklamasını yaptı.
GÖRÜŞMELER SÜRECEK
Bakanlıktan yapılan bilgilendirmede, “Özel Temsilciler, olumlu ve yapıcı bir atmosferde gerçekleşen bu ilk görüşmelerinde, Türkiye ve Ermenistan arasında diyalog yoluyla yürütülecek normalleşme sürecine yönelik görüş alışverişinde bulunmuşlardır. Taraflar, müzakereleri tam normalleşme hedefiyle ön şart olmaksızın sürdürme hususunda mutabık kalmışlardır” denildi. İkinci tur görüşmenin yeri ve tarihinin ise daha sonra belirleneceği kaydedildi. Öte yandan diplomatik kaynaklar, ikinci ve üçüncü turların Ankara ve Erivan’da yapılabileceğini, ayrıca iki özel temsilci arasında doğrudan irtibat kanallarının kurulmasının ele alındığını aktardılar.
‘TANIŞMA FASLI DENEBİLİR’
Ermenistan Dışişleri Bakanlığı ise ilk görüşmeye dair açıklamasında “ön şart olmamalı” vurgusu yaptı. Kılıç ile Rubinyan masaya oturmadan hemen önce konuşan Dışişleri Sözcüsü Vaan Unanyan, “Ermenistan, Türkiye ile ilişkileri önkoşulsuz bir şekilde normalleştirmeye hazır olduğunu sürekli dile getirmiştir. Bu bağlamda Ermenistan’ın tutumu değişmemiştir. Türk hükümetinin de diyaloğa ön koşulsuz başlama yönündeki yaklaşımı paylaştığı görüşündeyiz” dedi. Unanyan, Erivan’ın müzakerelerden temel beklentisini şu şekilde açıkladı: “Türkiye ile başlattığımız yeni süreçten temel beklentimiz, diplomatik ilişkilerin sonunda kurulması ve iki ülke arasında kara ulaşımının açılmasıdır. İlk turdan mucize beklenmemesi gerekiyor. Moskova’daki ilk temasa tanışma faslı denmesi daha doğru olur.”
MOROZOV ŞATOSUNDA GÖRÜŞTÜLER
Türk ve Ermeni temsilciler görüşmelerin ilkini Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından kullanılan Morozov şatosunda gerçekleştirdi. 19’uncu yüzyılda Aleksandr Puşkin ve Nikolay Gogol gibi önemli Rus edebiyatçıların uğrak yeri olan bina birçok tarihi olaya da ev sahipliği yaptı. Sovyetler Birliği döneminde kamulaştırılan binada, Birleşmiş Milletler’in kurulmasının önünü açan 1943 Moskova Deklarasyonu ve 1963’te ABD ile Sovyetler arasındaki Kısmi Nükleer Denemelerin Kısıtlanması antlaşmaları imzalandı.
LAVROV: SÜRECİ DESTEKLİYORUZ
Görüşmenin ev sahibi Rusya’nın Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye-Ermenistan normalleşme sürecini desteklediklerini belirterek “Rusya olarak müzakerelerde yer almıyoruz, bizim rolümüz buluşmaya zemin hazırlamak oldu” dedi.
3+3 MESAJI
Lavrov, “Ermenistan ile Türkiye’nin problemleri çözüme kavuşturmasına Rusya olarak geniş bir açıyla bakıyoruz. 2020’de sağlanan mutabakat sonrasında (İkinci Karabağ Savaşı’nı bitiren anlaşma) önce (Azerbaycan Cumhurbaşkanı) İlham Aliyev, ardından Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Güney Kafkaslar için önerdiği 3+3 (Türkiye-Rusya-İran ve Azerbaycan-Ermenistan-Gürcistan) kalkınma planını destekliyoruz. Bölgenin kalkınması bizim de çıkarımıza” diye konuştu.