Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Washington’daki kritik temaslarında ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’la yapması planlanan toplantı Erdoğan’ın kaldığı St. Regis Oteli’nde gerçekleşirken, Obama’nın Erdoğan’la Nükleer Güvenlik Zirvesi’ndeki ayaküstü (pull aside) buluşması ise Beyaz Saray’a alındı. İki taraf arasında, IŞİD’le mücadele çabalarında YPG gerginliği halen devam ediyor.
Erdoğan’ın Biden ve Obama’yla yapacağı kritik görüşmelerin hazırlıkları çarşamba günü başladı. Erdoğan, önce ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’yi Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği rezidansında kabul etti. 45 dakika süren görüşmenin ardından ABD Dışişleri Sözcüsü John Kirby şu açıklamayı yaptı: “Bakan Kerry, bugün Washington’da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la kısa bir görüşme yaptı. Suriye’de siyasi bir geçişi güven altına alma yönündeki çabaları konuştular. Ayrıca sahadaki ilerlemeyi gözden geçirip bu ortak tehdide karşı işbirliğimizi güçlendirmenin yollarını tartışarak Suriye’deki IŞİD’i geriletip yenme konusundaki koalisyon çabalarını değerlendirdiler.”
CIA DİREKTÖRÜ OTELE GELDİ
Türk kaynaklar, başta YPG konusu Türkiye ve ABD arasındaki kritik konuların Erdoğan-Biden görüşmesine bırakıldığını söylerken, akşam saatlerinde Erdoğan ve beraberinde Washington’a gelen MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın kaldığı St. Regis Oteli’ne CIA Direktörü John Brennan geldi. Programa göre Brennan’ın otelde bulunduğu saatlerde Erdoğan Amerikalı şirket temsilcileriyle Andrew Mellon Oditoryumu’nda yuvarlak masa toplantısındaydı. Türk kaynaklar, Fidan ve Brennan’ın görüşmesinin olumlu geçtiğini ve MİT-CIA arasındaki işbirliğinin istenen seviyede olduğunu belirtti.
YPG İLERLERSE VURURUZ
Erdoğan’ın görüşmelerinin en önemli meselesi YPG konusunda ise YPG’yi terör örgütü olarak gören Türkiye ve IŞİD’e karşı YPG’yle işbirliği yapan ABD’nin nasıl ortak bir zeminde buluşacakları sorusunun cevabı halen oluşmadı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun önceki gün Amerika’nın Sesi radyosuna verdiği mülakâtta dile getirdiği “PYD konusunda onlar farklı düşünüyor biz farklı düşünüyoruz, ama burada farklı düşünüyoruz diye küsecek değiliz” yönündeki açıklamalarına rağmen Hürriyet’e bilgi veren kaynaklar, YPG’nin Fırat Nehri’nin batısına geçip ilerlemesi halinde Türkiye’nin YPG’yi vurmaya kararlı olduğunu dile getirdi. Kaynaklar, Ankara’nın bunun Türk-Amerikan ilişkilerinde ilave bir gerginlik yaratması ihtimaline de hazırlıklı olduğunu belirtti.
TOPLANTI 1 5 YAPILDI
Hazırlık toplantılarının ardından perşembe sabahı beklenen Erdoğan-Biden görüşmesi gerçekleşti. Biden, Erdoğan’ın kaldığı otele yan kapıdan girdi. Otelin zemin katındaki toplantıda Erdoğan’a Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Dışişleri Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç eşlik etti. Biden’ın yanında ise Dışişleri Müsteşarı Tony Blinken, Biden’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Colin Kahn, Obama’ın Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Charlie Kupchan, Avrupa ve Avrasya’dan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Toria Nuland ve IŞİD’le Mücadele Özel Temsilcisi Brett McGurk hazır bulundu.
PKK TERÖR LİSTESİNDEN ÇIKMASIN
Türk kaynaklar, görüşme öncesi Türkiye’nin PYD/YPG’yi sadece PKK’nın uzantısı olarak değil, “Rusya ve Esad’ın maşası” olarak gördüğünü dile getirdiler. Ve Türkiye’nin PYD/YPG’nin Suriye’de özerk bir bölge yaratmaya çalışması konusunda büyük endişeler taşıdığını vurguladılar. Bir Türk yetkili, ABD’nin “IŞİD’le savaşan yerel güçler olarak görülen” PYD konusundaki pozisyonunu değiştirmemesinin ise kendilerinde hayalkırıklığı yarattığını ifade etti. Yetkili, ABD’nin aynı sebeple PKK’yı da terör listesinin dışında bırakmayacağını umduklarını dile getirdi. PKK, ABD tarafından 1997’den beri terör örgütü sayılıyor. Ancak IŞİD’le savaşın yoğunlaşmasının ardından Washington’daki belli çevreler PKK’nın artık terör listesinden çıkartılması gerektiğini savunuyor.
PKK’YI TERÖRİST KABUL EDİYORUZ
Erdoğan ve Biden arasında yapılan görüşmenin ardından Beyaz Saray da bir bilgi notu yayınladı. Ve buluşma öncesi, iki lider arasındaki toplantıyı Beyaz Saray muhabirleri adına takip etmekle görevli gazetecinin bir Türk yetkiliden aldığı demeçte, ABD’nin PKK’yı terör listesinden çıkarma ihtimalinden bahsedilmesi ve Türk yetkilinin “Umarım olmaz” şeklinde görüş bildirmesinin ardından Beyaz Saray, ABD’nin PKK’yı terörist saydığını vurguladı. Açıklamada, “Başkan Yardımcısı Biden, ABD’nin PKK’yı yabancı terörist örgüt kabul ettiğini vurguladı ve iki lider, PKK dahil terörizmin her türlü şekline karşı işbirliğini derinleştirme sözü verdiler” denildi.
TOPLANTININ HAVASI OLUMLUYDU
Görüşmenin ardından basına bilgi veren üst düzey bir Türk yetkilisi ise toplantının olumlu bir havada geçtiğini belirterek Biden’ın Türkiye’deki terör saldırılarıyla ilgili taziyelerini dile getirerek söze başladığını aktardı. Yetikili, Biden’ın PKK’yla mücadelede Türkiye ile işbirliklerini artıracaklarını söylediğini belirtip şöyle devam etti: “PKK’ya karşı istihbarat paylaşımı ve diğer alanlarda birlikte neler yapabiliriz, PKK’nın finansmanın önlenmesi konusunda da daha fazla ne yapabiliriz, bunlarla ilgili desteklerini ifade ettiler.”
Türk yetkili, Biden’la Suriye konusunun da konuşulduğunu belirterek şunları söyledi: “Özellikle bu DAEŞ’e karşı yürütülen mücadele, Rakka, Menbic, Cerablus, bu hat üzerinde neler yapabiliriz bununla ilgili de hem istihbarat birimlerinin hem askerlerin yürüttüğü çalışmaların devam ettirilmesi konusu özellikle ifade edildi. Burada Rusya’nın çekilmesini ihtiyatla karşıladıklarını onlar da ifade ettiler. Rusya’nın Esad Rejimi’ne olan desteğinin devam ettiğinin altını çizdiler.” Yetkili, ayrıca Amerikan Yönetimi’nin Suriye’nin toprak bütünlüğü konusundaki tavrının net olduğunu aktardığını belirtip, “Herhangi bir bölünmenin asla desteklenmediğini, kuzeyde bir Kürt devleti kurulması gibi bir düşüncelerinin hiçbir şekilde olmadığını ifade ettiler” dedi.
ERDOĞAN KAYGILARINI İLETTİ
Türk yetkili, en önemli gündem maddesi YPG konusunda ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Biden’a kaygılarını ilettiğini söyleyip şunları ifade etti: “Bizim için PKK, YPG, PYD arasında herhangi bir fark yok. Bizim onların bir fiili durum yaratmasına müsaade etmemiz ya da müsamaha göstermemiz söz konusu değil. Onlar da bunu anladıklarını, o yüzden özellikle bu Menbic bölgesinde yapılacak operasyonla ilgili bizim hassasiyetlerimiz ve ortak hedeflerimizi esas alan bir plan üzerinde çalışılacağını söylediler. Zaten önümüzdeki hafta da bununla ilgili birimler toplantılarını yapıp detayları konuşacaklar.”
VURMA KONUSU GÜNDEME GELMEDİ
Yetkili, YPG’nin Menbic’e ilerleyişinin durdurulması yönünde ABD’nin bir taahhütte bulunup bulunmadığına açıklık getirmedi. Daha önce Türkiye’nin dile getirdiği, YPG’nin Fırat Nehri’nin batısına geçmesi halinde vurulacağını belirten pozisyonunun halen geçerli olup olmadığı konusunda ise “Bu görüşmede bunlar gündeme gelmedi. Operasyonel detayları konuşacaklar” diye cevap verdi. Yetkili, Irak meselesini de konuştuklarını belirtip Erdoğan’ın Başika Kampı’na yapılan geçen haftaki bir saldırıda bir üsteğmenimizin hayatını kaybettiğini kaydettiğini aktardı. Yetkili, daha önce Türkiye’ye askerlerini Başika’dan çekme çağrısı yapan Biden ve Amerikan Yönetimi’nin görüşmede bu kampla ilgili koordinasyonun nasıl artırılabileceğini gündeme getirdiğini belirtti.
BROOKINGS’TE GÜVENLİK ÜST DÜZEY
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Brookings Enstitüsü’nde yapacağı konuşma öncesi, Twitter üzerinden Erdoğan’a yönelik tehditler nedeniyle güvenlik önlemleri artırıldı. Erdoğan’ın Washington’daki Brookings programına yönelik bir Tweet mesajına, İngilizce “Umarım biri ona suikast düzenler” diye yanıt yazan “@arbetaresolid” adlı kullanıcının mesajı ve benzer içerikler nedeniyle alınan kararın ardından salonda Erdoğan’ı dinlemeye gelecek katılımcıların binaya giriş saatleri de ilave tarama yapılacağı için öne çekildi.