Endişe çok, beklenti yüksek
Güncelleme Tarihi:
AB Komisyonu, Türkiye’nin üyelik sürecinde bir yılda kaydettiği gelişmeleri ve eksiklerini değerlendiren İlerleme Raporu’nu dün yayınladı. Endişelerin öne çıktığı belge genel hatlarıyla dengeli bir içeriğe sahip olmasıyla dikkat çekiyor.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, genişleme sürecindeki tüm ülkelere yönelik olarak hazırlanan ve Hürriyet’in taslak metnini geçen hafta yayımladığı İlerleme Raporu ile Strateji Belgesi’nde Türkiye’nin bazı alanlarda kaydettiği gelişmelerin hakkı verilirken Brüksel’in bu yıl sıklıkla kullandığı vurguyu “endişe” oluşturdu. Genel hatlarıyla dengeli denebilecek bir içeriğe sahip olan belgelerde, geçen yıl devreye soktuğu “net fotoğraf çeken” yaklaşımını bu yıl da koruduğu gözlemlenen AB Komisyonu, temel haklar alanında durumu “karışık” bulurken özellikle yolsuzluk suçlamaları sonrası yaşanan gelişmeler, yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı ile güçler ayrılığı konusundaki şüpheler ve ifade özgürlüğü alanındaki sorunlara odaklandı.
Güçler ayrımına vurgu
AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, belgelerin açıklanmasından sonra yaptığı basın toplantısında bu konudaki soruşturmaların şeffaf ve düzgün şekilde yürütülmesinin gereğine dikkat çekti. Darbe girişimi suçlamasıyla açılan davaları da değerlendiren Füle, “adil süreç” vurgusu yaparak Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın son ziyaretinde bu konuları ele aldıklarının altını çizdi. Füle, “Güçler ayrımı, yargının, savcıların ve polislerin bağımsızlığı sağlanmalı” dedi. Türk makamlarıyla ceza hukuku, ifade özgürlüğü ve yargının bağımsızlığı konusunda eşleştirme toplantıları yaptıklarını ancak bu toplantılardan çıkan sonuç ve tavsiyelerin sadece internet sitelerine yerleştirilmekle kalmasını istemediklerini ifade etti.
Türkiye’nin ev ödevleri
AB Komisyonu, Brüksel’in AB süreci bağlamında Ankara’dan öne çıkan beklentilerini ise şu şekilde özetlemek mümkün:
Yolsuzluk suçlamalarına yönelik soruşturmaların gereği gibi tam şeffaflık içinde yürütülmesi ve yargı ile polisin operasyonel yeteneklerinin sağlanması çok önemli.
Çözüm süreci Türkiye açısından tarihi öneme sahip ve tüm taraflarca iyi niyetle devam ettirilmeli.
Siyasi yelpazede ve toplumda diyalog teşvik edilmeli, hukuk devleti reformları canlandırılmalı ve temel haklara yasa bazında hem de pratikte özellikle dikkat edilmeli.
Toplanma hakkı ve kolluk güçlerinin müdahalesine ilişkin yasalar ve uygulanması Avrupa standartlarıyla uyumlu hale getirilmeli.
Mevcut yasaların etkili şekilde uygulanmasına daha fazla dikkat edilmeli.
Terörle mücadele alanındaki diyalog başta yabancı savaşçılar konusu olmak üzere güçlendirilmeli.
Türkiye dış politikasını AB’ninkini tamamlayıcı şekilde ve AB ile koordinasyon halinde geliştirmeli ve artan bir şekilde AB politika ve pozisyonlarıyla uyumlaştırmalı.
Türkiye tarafından açıklanan AB Stratejisi’nin devamı somut şekilde getirilmeli.
Türkiye, Geri Kabul Anlaşması’ndan kaynaklanan yükümlülüklerini tüm üyelere tam şekilde uygulamalı.
Türkiye’nin Ek Protokol’den kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi ve “Kıbrıs Cumhuriyeti” ile ilişkileri normalleştirme doğrultusunda ilerleme kaydetmesi aciliyet içeriyor.
Bozkır: Eleştirileri not ettik
AB Bakanı Volkan Bozkır, İlerleme Raporu’nun dengeli ve objektif bulduklarını söyledi. Bozkır, “Raporda işin doğası gereği eleştirilere de yer veriliyor. Söz konusu eleştirilerin yapıcı bir dille ifade edildiğini ve raporun objektif ve dengeli bir rapor olduğunu vurgulamak istiyorum” ifadelerini kullandı. Bozkır, her yıl olduğu gibi bu yıl da raporun içerisinde yer alan haklı ve makul eleştirileri dikkatle not edeceklerini vurgulayarak “İlerleme Raporu’na Türkiye’nin AB sürecinin ve reform çalışmalarının ilerlemesinde yapıcı bir unsur olarak kullanacağız. Bu raporu yaşanabilir bir rapor olarak değerlendirebiliyoruz” diye konuştu.