Ekvador’da neler oluyor... ‘Fito’nun firarı ülkeyi karıştırdı 

EKVADOR’da Fito lakaplı uyuşturucu çetesi lideri Adolfo Macias Salazar’ın Guayaquil kentindeki hapishaneden kaçmasının ortaya çıkması üzerine ülke tam anlamıyla birbirine girdi. Ekim ayında göreve seçilen Devlet Başkanı Daniel Noboa, 60 günlük olağanüstü hal ilan ederken kararın ardından çeteler ülkeyi savaş alanına çevirdi. Ekvador medyasının aktardığı haberlere göre başta Guayaquil ve başkent Quito olmak üzere birçok kentte güvenlik güçleriyle çete üyeleri arasında çatışmalar yaşanıyor. Çete üyelerinin saldırılarında en az sekiz kişinin yaşamını yitirdiği, iki kişinin de yaralandığı belirtilirken, çeşitli hapishanelerde 10’dan fazla polis ve gardiyanın çete üyelerince rehin tutulduğu vurgulanıyor. Operasyonlarda onlarca çete üyesinin de etkisiz hale getirildiği aktarılıyor.

REKOR CİNAYET SAYISI

COVID-19 pandemisinden bu yana güvenlik sorunu büyüyen ülkede 2023 yılında işlenen cinayet sayısı, 2022 yılına göre neredeyse yüzde 100’lük bir artışla 4 bin 500’den 8 bine yükseldi. Yolsuzluk ve çetelere karşı kampanya yürüten devlet başkanı adayı Fernando Villavicencio’nun geçen ağustos ayında suikasta kurban gitmesi ise bardağı taşıran son damla olmuştu. 36 yaşındaki işinsanı Daniel Noboa, ekim ayındaki seçimden zaferle ayrılmasının ardından ilk hedefinin ülkesini şiddet sarmalından kurtarmak olduğunu dile getirmişti.

ŞİDDETLE MÜCADELE SÖZÜ

Dünyanın en büyük kokain üreticisi iki ülkesi olan Kolombiya ve Peru arasında kalan Ekvador, uyuşturucu çetelerinin merkezi haline gelmiş durumda. Seçim döneminde ‘Phoenix Planı’ ile yeni bir istihbarat birimi, güvenlik güçleri için taktik silahlar edinilmesi, yüksek güvenlikli hapishanelerin kurulması, limanlarda ve havalimanlarında güvenliğin arttırılması sözünü veren Noboa, Los Choneros suç çetesinin lideri Adolfo Macias’ın hapishaneden kaçmasıyla düğmeye bastı.

Ekvador’un başkenti Kito’da Başkanlık Sarayı etrafında askerler sürekli devriye görevi yapıyor. Okullar ve alışveriş merkezleri de büyükşehirlerde kapatıldı.

ÇETELER TERÖR ÖRGÜTÜ İLAN EDİLDİ

Ülke tarihinin en genç devlet başkanı olan Noboa, OHAL kapsamında ülkede faaliyet gösteren 22 çeteyi ‘terör örgütü’ olarak ilan etti ve bu çetelerin üyelerinin de güvenlik güçlerinin meşru hedefleri olduğunu duyurdu. Emniyet biriminin 3 bin güvenlik personeliyle çetelere yönelik operasyon başlatması sonrası suç örgütleri sokaklara indi. Guayaquil’de bulunan bir üniversite ve bir televizyon kanalını basan eli silahlı gruplar, onlarca kişiyi rehin aldı. Polis, resmi hesapları üzerinden, televizyon kanalını ve üniversiteyi basan çete üyelerinin yakalandığı görüntüleri paylaştı. Sokaklarda da karışıklığın hakim olduğu ülkede gece 23.00 ile 05.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağının uygulanacağı bildirildi.

Güvenlik yetkilileri dün itibarıyla, ülke genelinde en az 70 kişinin tutuklandığını açıkladı. Sekiz patlayıcı madde, 15 molotof kokteyli, onlarca ateşli silah, yüzlerce silah mermisi, altı motosiklet ve altı aracın ele geçirildiği belirtilirken terör örgütü ilan edilen çetelerle sonuna kadar mücadele edileceği vurgulandı.

KİM BU FİTO

Los Choneros çetesinin Fito lakaplı lideri Jose Adolfo Macias Villamar, Guayaquil Hapishanesi’nden kaçmasının ardından tüm dünyanın konuştuğu isimlerden biri oldu. Ülkenin en tehlikeli suçlusu olarak kabul edilen 45 yaşındaki Fito, 2011 yılından bu yana 34 yıllık cezasını çekmek için cezaevinde bulunuyordu. Ekvador medyasına göre Fito, Aralık 2020’de ‘Rasquina’ olarak bilinen suç örgütünün liderinin öldürülmesinin ardından Los Choneros’un yeni lideri olarak tanınmaya başladı.

Son olarak suikasta uğrayan devlet başkanı adayı Fernando Villavicencio’nun ölüm emrini vermekle suçlanan Villamar, 2013 yılında da cezaevinden kaçmayı başarmış, üç ay sonra yakalanmıştı. Yetkililer, ‘Fito’nun bu sefer, tutulduğu hapishaneye yönelik bir polis operasyonundan önce firar ettiğine inanıyor. Ekvadorlu gazeteciler, Fito’nun rüşvet ağıyla başta yargı olmak üzere Ekvador devleti içinde önemli bir güce sahip olduğunu iddia ediyor.