Ecevit ile Simitis buluşuyor

BALKANLAR'DA bir asırdır süren sorunları gidermek, işbirliği ve istikrarı getirmek amacıyla bölge ülkelerinin liderleri bugün önemli bir şartın altına imza koyacaklar. Romanya'nın Başkenti Bükreş'te gerçekleşecek olan Güneydoğu Avrupa Ülkeleri İşbirliği Hükümet ve Devlet Başkanları Zirvesi, Başbakan Bülent Ecevit ile Yunanistan Başbakanı Kostas Simitis'i de buluşturacak. Ecevit, bugün Bükreş Parlamentosu'nda saat 09.40'ta Simitis ile bir araya gelecek.

Başbakan Ecevit, dün beraberinde Dışişleri Bakanı İsmail Cem, eşi ve diğer yetkililerle zirvenin yapılacağı Bükreş'e geldi. Ecevit, dün akşam Romanya Başbakanı Mugur Isareescu ile ikili görüşmede bulunduktan sonra Romanya Cumhurbaşkanı Emil Constantinescu'nun zirve dolayısıyla verdiği yemeğe katıldı.

Ecevit Ankara'dan hareketinden önce, özel görüşme talebinin Simitis'ten geldiğini, kendisinin de görüşmeden memnunluk duyacağını kaydetti. Görüşmede Ecevit'in daha önce Dışişleri Bakanı İsmail Cem'in Atina'ya yaptığı ziyarette ilettiği Türkiye'ye davetini Simitis'e bizzat aktaracak. İki ülke dışişleri bakanları, İsmail Cem ile Yorgo Papandreu'nun da katılacağı Ecevit-Simitis zirvesinde, iki ülke arasında başlayan yakınlaşma ve Ege sorunlarının da ele alınması bekleniyor.

Ecevit, zirvenin ardından bu akşam Bulgaristan ve Arnavutluk Başbakanları ile de ikili görüşmeler yapacak. Gece de Romanya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Petre Roman'ın zirve dolayısıyla vereceği resepsiyona katılacak.

Ecevit, yarın sabah da kaldığı Bükreş Hilton Atina Palas'ta Türk işadamları ile Romanya'da bulunan ve sayıları 100 bine yaklaşan Türk azınlığın temsilcileri ile ayrı ayrı görüşecek. Başbakan, bu görüşmelerinin ardından Romanya Cumhurbaşkanı Constantinescu ile ikili görüşmede bulunduktan sonra bir basın toplantısı düzenleyecek, ardından da Türkiye'ye dönecek.

Ecevit, ikili temaslarda bulunurken eşi Rahşan Ecevit ayrı bir programla müzeleri gezecek. Türk heyeti Pazar günü Ankara'ya dönecek.

YENİ DÖNEME İMZA

Balkanlar'da istikrar, güvenlik ve demokrasinin geliştirilmesine yönelik çabaları içeren Güneydoğu Avrupa Ülkeleri İşbirliği Süreci'nin ilk adımı 1988 yılında Belgrad'da, bölge ülkelerinin Dışişleri Bakanları'nın bir araya gelmesiyle atılmıştı.

1934 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün Balkan Antantı toplantısının ardından bölge ülkelerinin kendi inisiyatifi ile gerçekleşen ilk toplantı olmasıyla süreç ön plana çıkmıştı. 66 yıllık dönemde diğer toplantılar ve zirveler hep üçüncü bir ülkenin devreye girmesiyle gerçekleşmişti.

Türkiye, Romanya, Arnavutluk, Bulgaristan, Makedonya, Yunanistan, Yugoslavya Federe Cumhuriyeti'nin asıl katılımcı, Bosna-Hersek ve Hırvatistan'ın ise gözlemci sıfatıyla yer aldığı sürecin devlet ve hükümet başkanları zirvesinin ilki l997 yılında Girit'te, ikincisi ise 1998 yılında Antalya'da gerçekleşmişti.

YUGOSLAVYA'YA VETO

Zirvenin bugün yapılacak üçüncüsüne ise ülkesindeki insan hakları ihlalleri ve Kosova'daki tutumu dolayısıyla Belgrad yönetimi davet edilmedi. Zirvede, geçen yıl bölge ülkelerinin Dışişleri Bakanları tarafından hazırlanan şart bugün liderlerin imzasından çıkacak. Zirve sonrası yayınlanacak ortak bildiride de imzalanacak şartın bölge ülkeleri arasındaki ilişkileri düzenleyecek davranış kuralları ve işbirliği alanlarını ortaya koyan bir eylem planı olduğu vurgulanacak. Bu anlamda şart, bir ‘Bölge Anayasası’ niteliğinde de olacak.

Yugoslavya'nın Kosova'ya müdahale ettiği gerekçesiyle veto edildiği bugünkü zirvede bu ülkedeki ulusal azınlıkların haklarının korunmasına dönük ifadelerin yer alması da bekleniyor. Ortak bildiride Kosova'daki soruna Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin kararı uyarınca çözüm aranması gerektiğinin vurgulanacağı belirtiliyor. Ancak, Belgrad yönetiminin de dışlanmamasına ortak bildiride özen gösterileceği vurgulanıyor. Bu çerçevede Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğü içinde ulusal azınlıklarının haklarının korunması gerektiğinin altının çizileceği bildiriliyor. Romanya, uzun süredir insan hakları tutumu dolayısıyla Belgrad yönetiminin başında bulunan Miloseviç ve bakanlarına ülkeye giriş yasağı koymuştu.

Bugünkü zirvede, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti sadece bayrağı ile temsil edilecek.