Güncelleme Tarihi:
Endonezya’da G20 zirvesi sürerken Rusya’nın önceki akşam Ukrayna’yı hedef aldığı füze saldırıları sırasında bir roketin NATO üyesi Polonya’nın köyüne düşerek 62 yaşındaki Boguslaw Wos ve 60 yaşındaki Bogdan Ciupek’in ölümüne yol açması tansiyonu bir anda yükseltti. Ukrayna’nın batısındaki Lviv kentine yakın Polonya’nın kırsal bölgesindeki sınır köyü Przewodow’da bir traktörün yakınına düşen roket, ölüme yol açtı. Başta Polonya olmak üzere NATO alarma geçerken, Kremlin Polonya’yı hedef almadıklarını açıkladı.
BIDEN’A SORULDU
G20 için Bali’de bulunan G7 liderleri ve bazı NATO üyesi ülkeler acil toplantı yaptı. İlerleyen saatlerde önce ABD Başkanı Joe Biden önemli bir açıklama yaptı. Bir gazetecinin, “Füzenin Rusya’dan fırlatıldığını söylemek için çok mu erken” sorusuna Biden, “Elimizdeki ilk veriler bu sonucu vermiyor. Soruşturma tamamlanana kadar net bir şey söyleyemem ancak füzenin Rusya’dan fırlatılmış olma ihtimali düşük görünüyor” yanıtını verdi.
MOSKOVA: FÜZE UKRAYNA’NIN
Dün Moskova’dan da olayla ilgili açıklama geldi. Rusya Savunma Bakanlığı, Polonya’da yayımlanan fotoğraflardaki füze parçalarının Ukrayna’nın S-300 hava savunma sistemine ait unsurlar olduğunu bildirdi. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov dün yaptığı açıklamada, “Rusya Silahlı Kuvvetleri, 15 Kasım’da Ukrayna’nın askeri yönetim ile enerji sistemlerine yönelik havadan ve denizden uzun menzilli yüksek hassasiyetli silahla yoğun saldırı düzenledi. Tüm füzeler, belirlenen hedefleri vurdu” dedi. Konaşenkov, Polonya’nın Przewodow köyüne füzelerin düşmesine ilişkin ise şunları kaydetti: “Bu saldırılar, sadece Ukrayna topraklarında bulunan hedeflere yönelik yapıldı. Przewodow’daki enkazın fotoğraflarındaki füze parçalarının, Ukrayna’ya ait S-300 hava savunma sisteminin unsurları olduğu Rus uzmanlarca tanımlandı. Przewodow’a Rus füzelerinin düştüğü iddiaları durumun gerginleştirme amacı taşıyan bir provokasyondur.”
VARŞOVA: TALİHSİZ BİR KAZA
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda olayla ilgili olarak, “talihsiz bir kaza” ifadesini kullandı. Duda, “NATO müttefikleriyle doğrudan temas halindeyiz. Bunun Polonya’ya yönelik kasıtlı bir saldırı olduğuna dair hiçbir belirti yok. Büyük ihtimalle Rus yapımı bir S-300 füzesiydi” değerlendirmesinde bulundu. Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki de, “Rusya’ya karşılık veren Ukrayna kuvvetleri, kendilerini savunmak için füze fırlattı. Bunlardan biri yanlışlıkla Polonya topraklarına düştü” dedi. Rusya tarafından atılan füzelerin Ukrayna’da kritik altyapıyı vurduğunu belirten Morawiecki “Bu saldırıya karşılık veren Ukrayna kuvvetleri, kendilerini savunmak için füze fırlattı. Bu füzelerden biri yanlışlıkla Polonya topraklarına düştü” dedi. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada da “Patlamanın büyük olasılıkla bir Ukrayna hava savunma füzesinin sonucu olduğu yönündeki değerlendirmeyle çelişen hiçbir şey görmedik” denildi.
ZELENSKİ: FÜZELER BİZİM DEĞİL
Polonya ve NATO’nun açıklamalarına karşın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, “Düşenlerin bizim füzemiz olmadığından şüphem yok” dedi. Zelenski, “Askeri raporlarımız, Rus füzesi olduğunu söylüyor. Aksi yönde bir kanıt bize ulaşmadı” açıklamasında bulundu.
FÜZE UKRAYNA’NIN SUÇ RUSYA’NIN
Polonya’nın Ukrayna sınırına yakın bir kasabasına füze düşmesi Rus işgalinin başlangıcından bu yana diken üstünde olan NATO’yu alarma geçirdi. Olayın ilk anından itibaren telefon diplomasisi, başkentler arası temaslar ile askeri ve sivil kanat arasında koordinasyon devreye sokuldu. NATO’nun karar organı Kuzey Atlantik Konseyi (NAC) dün daimi temsilciler düzeyinde toplandı. Askeri kanatla birlikte konunun değerlendirildiği toplantı sonrası bir açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, kasıtlı bir saldırı olduğuna, İttifak topraklarının hedef alındığına, Rusya’nın NATO’ya saldırmaya hazırlandığına yönelik herhangi bir ibareye rastlamadıklarını söyledi.
SORUŞTURMA SÜRÜYOR
Soruşturmanın sürdüğüne dikkat çeken Genel Sekreter Jens Stoltenberg, “İlk analizler, olayın büyük olasılıkla Ukrayna topraklarını Rus seyir füzesi saldırılarına karşı savunmak amacıyla ateşlenen bir Ukrayna hava savunma füzesinden kaynaklandığını gösteriyor” dedi. Stoltenberg nihai sorumluluğu ise Rusya’ya yükledi.
Olayın duyulmasının ardından uluslararası alanda oluşan panik havasının aksine NATO sakin, ölçülü ve iyi koordine edilmiş tepki verdi. Stoltenberg, haberi alır almaz Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ve ABD Başkanı Joe Biden ile temasa geçti. Avrupa Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanı (SACEUR) General Christopher Cavoli’yle hem önceki gece hem de dün sabah görüştü. Cavoli, NAC toplantısında olayın askeri boyutu hakkında bilgi verirken Polonya Daimi Temsilcisi Tomasz Szatkowski de sahadaki durumu ve ülkesinin yaklaşımını aktardı.
GECE BOYUNCA ARAŞTIRILDI
Gereksiz tırmanmayı önlemenin önemine vurgu yapan Stoltenberg, “Olayı incelemek için biraz zamana ihtiyacımız olduğunu söylemiştik. Gece boyunca bunu yaptık ve bugün elimizde daha net bir resim var” diye konuştu. Ukrayna’nın suçu olmadığını ve olayın Rusya’nın bu ülkedeki savaşından kaynaklandığının altını çizen Stoltenberg, “Ukrayna’ya karşı yasadışı savaşını sürdüren Rusya nihai sorumluluğu taşımaktadır” dedi. (Güven ÖZALP / BRÜKSEL)