Dünyanın gözü burada

ABD'de bugün yapılan başkanlık seçiminde, Demokrat Parti'nin adayı Barack Obama oyunu Illinois eyaletindeki Chicago kentinde kullandı. Obama, oy kullanma merkezine eşi Michelle, kızları Malia ve Sasha ile geldi.

Kamuoyu yoklamalarında önde giden Obama, oyunu kullanmasının ardından kalabalığı gülümseyerek selamladı ve alkışlar eşliğinde bazı seçmenlerle tokalaşarak kısa bir süre sohbet etti. Obama, daha sonra oy kullanma merkezinden ayrılarak bir mitinge katılmak üzere Indiana'ya gitti.

Obama'nın başkan yardımcısı adayı Joe Biden da oyunu Delaware eyaletindeki Wilmington'da 90 yaşındaki annesi ve eşiyle birlikte kullandı. Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı John McCain'in de oyunu Phoenix'de kullanacağı belirtiliyor.

KRİTİK GÜN

ABD’de kritik 4 kasım seçimleri sonunda geldi. Seçim heyecanı büyük şehirlerde daha çok hissediliyor. Özellikle Washington D.C. ya da New York gibi büyük şehirlerde, herkes arabalarının arkasına yapıştırdıkları küçük ilanlar ya da evlerinin bahçelerine koydukları işaretlerle hangi partiyi desteklediklerini açıklıyorlar.
İşte Zeynep Gürcanlı'nın kaleminden seçim izlenimleri...

Zeynep Gürcanlı YAZIYOR

New York ve Washington DC de arabaların arkasındaki posterlerde Demokrat aday Obama’nın isimleri açık ara önde.

AB'den yeni ABD başkanına mektup

Ama iş, D.C.’nin hemen yanındaki komşusu Virginia’ya gelince değişiyor. ABD’nin en zengin eyaletlerinden biri olan Virgina’da arabaların üstünde de, kapıların önünde de yer alan isimler genellikle Cumhuriyetçi partinin Başkan ve Başkan Yardımcısı adayları olan John McCain ve Sarah Palin.

EN POPÜLER MİZAH KARAKTERİ SARAH PALIN

Seçimlerde, en popüler mizah karakteri, ilginçtir, Başkan adayları olan Obama ve McCain değil;
McCain’in kendisine yardımcı olarak seçtiği Alaska valisi Sarah Palin, bu seçimlerde en çok konuşulan, karikatürü çizilen ya da taklit edilen kişi oldu.

Herkesin silah sahibi olmasını destekleyen, kürtaja kesinlikle karşı çıkan, hatta kürtaj yaptırmamak için daha hamileyken zeka özürlü olacağını bildiği son çocuğunu doğuran Palin, televizyonlarda ve gazetelerdeki en popüler figür.
Hatta, Cuma günü 31 Ekim’de ABD’nin her yerinde kutlanan cadılar bayramında da, kadınlar “cadı kostümü” olarak “Palin’in kostümlerini” ve “görünüşünü” seçtiler.

Türkiye’de herkes seçimlerde uzun oy pusulalarından şikayet eder. Hele yerel seçimlerde belediye başkanları dışında, işin içine il genel meclisi ya da muhtarlar da girince, bizim oy pusulaları uzar da uzar.
Ama ABD’de durum çok daha vahim. Örneğin, bu seçimlerde en kritik eyaletlerden biri olan Ohio’daki seçmenler, tam altı sayfalık oy pusulasıyla oy verecekler.

Başkanlık için Ohio seçmeninin kime oy vereceği ilk sayfada yer alıyor. Sonraki sayfalarda ise seçmenler, şerif (ilçe polis müdürü), ilçe başsavcısı, eyaletin Kongre’ye göndeceği senatör ya da temsilciler meclisi üyesi, eyaletin kendi kongresinin üyeleri gibi, onlarca kişiye oy veriyorlar. O kadar ki, her ilçe kendi eğitim konseyi üyelerini, sağlık işleri sorumlusunu, hakimlerini kendisi seçiyor.

Bu kadar oy verdikten sonra biter sanıyorsunuz değil mi?

Ama durun, daha bitmedi;

Oy pusulasının sonunda ise o eyalette yapılması planlanan yasa değişiklikleri halk oyuna sunuluyor. Mesela, Ohio’nun Columbus kentinde Casino’nun nereye yapılması, buradan elde edilecek verginin nasıl harcanması gerektiği bile, halk oyuna sunulmuş durumda.

BİZ İKİ TANE ADAY BİLİYORUZ AMA, TOPLAM BAŞKAN ADAY SAYISI 8

Türkiye’den bakınca, ABD Başkanlık seçimlerinde iki aday yarışıyor gibi duruyor. Ama öyle değil; Obama ve McCain’in dışında tam altı tane aday daha var.

Oy pusulalarında bu adayların isimleri de yer alıyor. Pusulalarda, adayların sıralaması sürekli değiştiriliyor. Mesela Ohio’da ilk 100 pusulada ilk sırada McCain yer alıyorsa, sonraki 100’de McCain en sona düşüyor, Obama ilk sıraya geliyor. Üçüncü 100’de diğer aday listenin en başında yer alıyor. Ve tüm pusulalar “haksızlık olmasın” diyerek böyle basılıyor.

MICKEY MOUSE’A DA OY ÇIKTI

Başkan adayları konusundaki en ilginç bölüm ise, adayların isimlerinin altında bir yer daha açılıp, “size göre kim Başkan olsun” diye, seçmenlere “kendi başkanlarını” seçme hakkı tanınması. Daha önceki seçimlerde bu bölüme kendi adını yazan da olmuş, komşusunu ya da karısını aday gösteren de. Ancak geçmişte en çok oyu alan “bağımsız aday”, kesinlikle Mickey Mouse olmuş.

REKOR KATILIM BEKLENİYOR

Amerika’da genelde yüzde 40’larda olan oy kullanma oranının bu seçimde yüzde 60’lara ulaşması bekleniyor. Oy verme oranı böyle gerçekleşirse bu, ülke tarihi açısından da rekor olacak.

Seçmenleri oy vermeye ikna etmek için adayların en çok kullandıkları yöntemler, televizyonlara verilen reklamlar ve  “robot telefon aramaları” (seçmenlerin telefonlarının bilgisayara yüklenip aranarak, hepsine adayın önceden kaydedilmiş oy isteyen konuşmasının otomatik olarak dinletilmesi).

OBAMA “PROGRAM GİBİ REKLAM” VERİNCE, KIZI BİLE İSYAN ETTİ

Demokrat aday Obama, bu yılki seçimlerde görülmemiş bir bağış toplama kampanyası ile, seçim kampanyasına çok büyük paralar kazandırdı. Bunlar da en çok, televizyon reklamlarında kullanıldı.

Kampanya başlarında genellikle 30 saniye ile 3 dakika arasındaki reklamlar kullanıldı.

Ancak Obama, son haftaya girilirken, bugüne kadar hiç görülmemiş bir şey yaptı ve en büyük televizyon kanallarından, üstelik prime time’da 30’ar dakikalık süre satın aldı.

Ancak, hemen her televizyon kanalında babasını görmesi, Obama’nın kızını bile sonunda isyan ettirdi.

“BABA, DİSNEY KANALINDA DA SENİ Mİ GÖRECEĞİM ARTIK...”

Obama’nın 10 yaşındaki kızı Malia’nın isyanını da bizzat annesi Michelle, yine kocasını desteklemek için çıktığı bir televizyon kanalında anlattı. “Kızım Malia, artık bundan sonra her televizyon kanalında ve her programda sadece babasını göreceğine inanmaya başladı ve ekledi;
“Geçenlerde Malia, Barrack’a dönüp ‘hangi kanalı açsam sen çıkıyorsun. Benim izlediğim kanallara da çıkıp, izlediğim programları engelleyecek misin?’ diye sordu. Barrack da kızımıza, ‘sana söz veriyorum, en çok izlediğin Disney kanalında da reklam kuşağı satın almayacağım’ dedi”

KAMPANYANIN BÖYLESİ: RAKİBE KARŞI SEKSİ ROBOCALL

Seçimlerde kullanılan bir diğer propaganda yöntemi, otomatik telefon aramaları da, deyim yerindeyse, tüm Amerikan seçmenlerini canlarından bezdirdi.

Başkan adaylarına, kongre adaylarını, tüm bunlara bir de yerel parlamento, polis şefi, hakim, yerel başsavcı, eğitim ya da sağlık komitesi adaylarını eklediğinizde, Amerikan seçmeninin her gün aldığı “otomatik telefon çağrısı” sayısı zaman zaman onlarla ölçülmeye başlandı.

Ancak bu seçimde, “robot telefon konuşmalarının” da, deyim yerindeyse, suyu çıktı;
California’nın St Helena bölgesinde,  Zane Starkewolf adlı Cumhuriyetçi aday, Temsilciler Meclisi seçimlerinde rakibi Cumhuriyetçi Mike Thompson’a karşı kampanyasında, robot telefon aramalarına başvurdu.
Ancak telefona yüklenen otomatik mesajda, Starkewolf’un “kendisinin neden seçilmesi gerektiği” değil, rakibini eleştiren bir mesaj yer aldı.

“ONA OY VERME, O KÖTÜ ÇOCUK...”

Mesajda, Starkewolf’un sesi yerine, son derece seksi bir kadın sesine yer verildi. Kadın, seçmenlere ulaştırılan otomatik mesajda, seksi bir sesle“Mike Thompson’a oy verme; O kötü bir çocuk...” diyor.

Aynı seksi ses tonuyla, Thompson “kötü çocuk”un neden desteklenmemesinin gerektiğinin anlatıldığı mesajın sonunda ise, aynı kadın, “Zane’e evet oyu ver” (Yes vote for Zane) cümlesini kullanıyor. Ancak kadının “evet” vurgusu, orgazm anını anlatan bir ses tonuyla yapılıyor.