Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Donald Trump’ın Müslümanlar, Hıristiyanlar ve Musevilerce kutsal kabul edilen Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyacağı iddia edilirken, dün baş döndüren gelişmeler yaşandı. Amerikan New York Times, Trump’ın bugün yapacağı konuşmada Kudüs’ü başkent olarak tanıyacağını yazmıştı. Haberde Trump’ın Tel Aviv’deki ABD Büyükelçiliği’ni ise Kudüs’e taşımayı şimdilik düşünmediği ifade edilmişti. Amerikan medyası da genel olarak bu yönde haberler yapıyordu. Fakat Trump dün Filistin lideri Mahmud Abbas, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Ürdün Kralı Abdullah, Suudi Arabistan Kralı Selman ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi’yi arayarak, liderlere ABD Elçiliği’ni Kudüs’e taşıma planı hakkında bilgi verdi.
LİDERLER KARŞI ÇIKTI
Abbas’ın sözcüsü Nabil Ebu Rudeyna, Filistin liderinin Trump’ı böylesi bir kararın dünya ve bölgedeki güvenlik ve istikrarın yanı sıra, Ortadoğu’daki barış çabalarına yönelik tehlikeleri konusunda uyardığını söyledi. Ürdün Kralı Abdullah da Trump’a ABD Büyükelçiliği’nin Kudüs’e taşınmasının bölgenin güvenliği ve istikrarı açısından tehlikeli yansımaları olacağını aktardı. Ayrıca Ürdün konuyu görüşmek üzere Arap Ligi ve İslam İşbirliği Teşkilatı’nı gelecek cumartesi ve pazar günü acil toplantıya çağıracağını duyurdu. Mısır Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada da Sisi’nin, “Ortadoğu’daki barış ihtimalinin altını oyacak hamlelere karşı olduklarını” Trump’a ilettiği ifade edildi. Suudi Kralı Selman da “bu tehlikeli kararın Müslümanları öfkelendireceğinin” altını çizdi. Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Mahmud Abbas’ı arayarak, Moskova’nın İsrail-Filistin görüşmelerinin devamına destek verdiği mesajını iletti. Abbas, Fas Kralı 6. Muhammed ile de bir görüşme yaptı.
AB: CİDDİ TEPKİ GELİR
Kudüs’ün ABD tarafından başkent olarak tanınmasıyla ilgili haberlere Avrupa Birliği de sessiz kalmadı. AB Dış Politika Şefi Federica Mogherini, Kudüs’ün statüsüyle ilgili bir değişimin “barış çabalarının altını oyacağını” söyledi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antoni Guterres’ten de benzer tonda bir mesaj geldi. Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel ise ABD’nin bu yönde atacağı adımı “çok tehlikeli bir gelişme” olarak nitelendirdi. Trump’la önceki gün görüşen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, gelişmenin endişe verici olduğunu ifade etmişti.
ARAP BİRLİĞİ ENDİŞELİ
Mısır’ın başkenti Kahire’de toplanan Arap Birliği’nin Genel Sekreteri Ahmed Ebul Geyt, Washington yönetimine “yeniden düşünme” çağrısı yaparken, muhtemel bir tanımanın, tüm Ortadoğu’da tehlikeli boyutta tepkilere yol açacağını savundu.
BEYAZ SARAY: BUGÜN AÇIKLIYOR
Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders da Trump’ın ABD Elçiliği’ni Kudüs’e taşıyıp taşımayacağına ilişkin kararını bugün açıklayacağını duyurdu. Sanders, meseleye ilişkin Trump’ın çok kararlı olduğunu ifade etti. ABD’de 1995’te çıkan bir yasa nedeniyle altı ayda bir başkanın önüne Amerikan Büyükelçiliği’nin Tel Aviv’den Kudüs’e taşınmasını öngören karar getiriliyor. ABD liderleri şimdiye kadar bunu erteledi. Trump da pazartesi günü önüne getirilen yasayı dün de onaylamadı.
İSRAİL’DEN ERDOĞAN’A YANIT
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözlerine İsrail’den cevap geldi. İsrail Dışişleri Bakanı Emanuel Nahson, paylaştığı yazılı açıklamada, “Erdoğan tanısın ya da tanımasın, Kudüs Yahudilerin 3 bin yıllık, İsrail’in de 70 yıllık başkentidir” dedi. İsrail İstihbarat Bakanı Yisrael Katz ise “Biz Türkiye’nin cumhurbaşkanından emir ya da tehdit almayız. İsrail bağımsız bir devlettir ve başkenti de Kudüs’tür. 3 bin yıldır Yahudi halkının başkenti olan Kudüs’ün bu statüsünün tanınmasından daha adil bir şey olamaz. Osmanlı İmparatorluğu ve sultanlık dönemi sona erdi” dedi.