Güncelleme Tarihi:
GEORGE BUSH, ABD BAŞKANI
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush, yayınladığı mesajda Saddam Hüseyin'in idamının Irak için önemli bir kilometre taşı olduğunu söyledi.
Bush, Saddam Hüseyin'in, kendi kurbanlarına tanımadığı bir adalet tarafından yargılandığını ifade etti.
Saddam Hüseyin'in idamının Irak'ta şiddeti sona erdirmeyeceğini belirten Bush, bu cezanın infaz edilmesinin Irak'ın demokratikleşmesinde çnemli bir aşama olduğunu belirtti.
MARGARET BECKETT, İNGİLTERE DIŞİŞLERİ BAKANI
İngiltere Dışişleri Bakanı Margaret Beckett, Saddam Hüseyin'in Irak halkına karşı işlediği suçların cezasını çektiğini söyledi.
İngiltere hükümetinin idam cezasını desteklemediğini belirten Beckett, buna rağmen egemen bir devletin aldığı karara saygı duyduklarını ifade etti.
BARZANİ: İDAM IRAK TARİHİNDE YENİ BİR SAYFA AÇACAK
Irak'ın kuzeyindeki bölgesel yönetimin başkanı Mesud Barzani, Saddam Hüseyin'in idam edilmesinin Irak tarihinde yeni bir sayfa açmasını umduklarını söyledi. Saddam Hüseyin ve yardımcılarının, Kürtlerin katledilmesinden yargılandığı Enfal davasının unutulmaması ve davanın devam etmesi gerektiğini de ifade eden Barzani, yazılı açıklamasında, şunları kaydetti: "Saddam Hüseyin'in idam edilmesinin, Irak tarihinde yeni bir sayfa açacağını ve sivillere karşı şiddet kullanımının sonu olacağını umuyoruz. İnfazın, Enfal ve Halepçe'deki operasyonlar sırasında işlenen suçlarla, Barzani aşiretinin üyelerinin katlinin boyutunu ortaya çıkarmamak için bir bahane olmaması önemlidir."
ALMANYA: ÖLÜM CEZASINA KARŞIYIZ
Almanya, Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in idam edilmesi ile ilgili olarak, ölüm cezasına karşı olduğunu bildirdi. Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Gernot Erler, Saddam Hüseyin'in suçlu olduğu konusunda Alman hükümetinin şüphesi olmadığını belirterek, “Ancak ölüm cezası nerede uygulanırsa uygulansın biz buna karşıyız” dedi. Hür Demokrat Parti (FDP) Federal Meclis Gurubu Başkan Yardımcısı Werner Hoyer de ölüm cezasının Saddam Hüseyin için bile kabul edilemeyeceğini söyledi. FDP'nin eski başkanı Wolfgang Gerhardt ise idamı “savunulamaz” olarak değerlendirdi. Federal Meclis Yeşiller milletvekili Volke Beck ise bir devletin insan haklarını ihlal eden diktatörlere karşı, insan hakları ihlali yaparak mücadele edemeyeceğini söyledi.
FRANSA DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI
Devrik Irak liderinin idamına sert şekilde karşı çıkan Fransa, Saddam Hüseyin'in ölümü ardından Irak halkına birlik çağrısında bulundu.
İKÖ'DEN IRAK HALKINA SÜKUNET ÇAĞRISI
İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu, Saddam Hüseyin'in idamı üzerine Irak halkını sükunete çağırdı. İKÖ'nden yapılan yazılı açıklamada, Genel Sekreter İhsanoğlu'nun Irak'ın önde gelen mezhep liderlerini ve bilim adamlarını ülkenin birliğini amaçlayan Mekke Belgesine uymaya çağırdığı bildirildi.
Açıklamada, İhsanoğlu'nun gelecek saatlerde ortaya çıkabilecek mezhepsel bir şiddet konusunda endişeli olduğu kaydedildi.
Genel Sekreter İhsanoğlu'nun, Saddam Hüseyin'in infazının, Irak'taki uzlaşma sürecini zedelememesi gerektiğini kesin olarak ifade ettiği ve Irak halkını geleceğe bakmaya ve ülkelerinin yeniden yapılanması için çalışmaya çağırdığı belirtildi.
BREZİLYA: ADALET Mİ İNTİKAM MI?
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, Irak'ın ABD tarafından devrilen devlet başkanı Saddam Hüseyin'in idamıyla ilgili olarak, "bu adalet mi yoksa intikam mı?" sorusunu sordu. Lula, düzenlediği basın toplantısında, Saddam Hüseyin'in idam edilmesinin Irak'taki sorunu çözmediğini belirterek, "Bu adalet mi yoksa intikam mı? bilmiyorum. Her halükarda, idam Irak'ın sorununu çözmüyor, sanırım şiddet devam edecek" dedi.
ABD'ye atıfta bulunan Lula, "Irak'ı işgal edenler, Irak'ın barışa, ancak iç meselelerin Irak halkı tarafından çözülmesine izin verdiklerinde kavuşacağını bilmelidir. Irak, kendi sorunlarını Iraklılar kendi kararlarını almaya başladıklarında ve kaderleri kendi ellerinde olduğunda çözecek" eleştirisinde bulundu.
ALEXANDER DOWNER, AVUSTRALYA DIŞİŞLERİ BAKANI
Avustralya Dışişleri Bakanı Alexander Downer, Saddam Hüseyin'in idam edilmesinin, savşla parçalanan Irak için önemli bir an olduğunu söyledi.
İdam cezasına destek vermemekle birlikte bağımsız ve egemen bir devlet olan Irak'ın aldığı karara saygılı olduklarını ifade eden Downer Saddam Hüseyin'in adil bir yargı süreci sonucunda cezalandırıldığını belirtti.
İNSAN HAKLARI İZLEME ÖRGÜTÜ
Amerika Birleşik Devletleri merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü, Saddam Hüseyin'in idam edilmesini kınadı ve açıklamasında "Tarih Saddam Hüseyin'in davasını ve idamını ağır şekilde yargılayacaktır" görüşüne yer verdi.
Örgüt'ün Adalet Programı Başkanı Richard Dicker "Saddam Hüseyin insan haklarını ihlâl eden ve korkunç suçlar işleyen bir kişiydi. Ancak bu suçları, zalim bir ceza olan idamı haklı gösteremez" dedi.
SÜRGÜNDEKİ IRAKLILAR
Amerika Birleşik Devletleri'nde sürgünde yaşayan yüzlerce Iraklı, Saddam Hüseyin'in ölüm haberi üzerine sokaklara dökülerek kutlamalar yapmaya başladılar.
3 GÜNLÜK YAS
Irak'ın ABD tarafından devrilen ve Duceyl davasında idama mahkum edilen devlet başkanı Saddam Hüseyin'in cezasının infaz edilmesinden sonra Libya'da 3 günlük yas ilan edildi.
Libya'nın resmi ajansı Jana'daki haberde, Kurban bayramı dolayısıyla öngörülen bütün etkinliklerin iptal edildiği ve kamu binalarındaki bayrakların yarıya indirileceği belirtildi.
İRAN
İran'ın resmi ajansı İRNA'ya göre, Asefi, Saddam Hüseyin'in asılmasını, "Iraklılar için bir zafer" olarak nitelediği açıklamasında, "Tıpkı Saddam Hüseyin iktidarını kaybettiğinde olduğu gibi, şimdi de Iraklılar kazanmıştır" dedi.
Saddam Hüseyin, 1980'de İran'a saldırmış, 8 yıl süren savaş bir milyon civarında kurban vermişti.
İsrail de Saddam Hüseyin'in idamına sevinen ülkelerden biri oldu.
"ADALET YERİNİ BULDU"
Adının açıklanmasını istemeyen üst düzey İsrailli bir yetkili, Saddam Hüseyin'in idamıyla adaletin yerini bulduğunu belirtti.
İsrailli yetkili, "Orta Doğu'yu birçok kez ateşe veren ve kana boyayan, kendi halkına kimyasal silah kullanan ve binlerce insanın ölümünden sorumlu olan bir adamdan söz ediyoruz. Saddam Hüseyin kendi sonunu hazırladı. Kendi halkına çok kötülük yapmış ve İsrail'i tehdit etmiş biriydi" dedi.
MALEZYA
Öte yandan Malezya, idamın ardından endişeli olduğunu açıkladı.
İslam Konferansı Örgütü'nün dönem başkanlığını yürüten Malezya'nın Dışişleri Bakanı Syed Hamid Albar, Saddam Hüseyin'in idam edilmesinin Irak'taki şiddeti artırabileceğini, bu yüzden de hükümetin bir an önce güveni tesis etmesi gerektiği söyledi.
AVUSTRALYA VE JAPONYA
Avustralya ve Japonya ise karara saygılı oldukları yönünde açıklamada bulundu.
“ARAP DÜNYASI BİR KAHRAMANI KAYBETTİ”
Irak'ın eski BM Büyükelçisi Muhammed el-Duri, Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in idam edilmesiyle ilgili olarak, “Arap dünyasının bir kahramanı kaybettiğini” belirtti.
El-Duri, Arap birliğini savunan ve İran ile İsrail etkisine karşı mücadele veren Saddam'ın asılmasını “Irak'ı eşi görülmemiş bir çöküntüye sürükleyen ABD işgalinin son büyük hatası olarak” değerlendirdi.
Saddam'ın ölümü nedeniyle büyük acı hissettiğini ve Saddam'ın ailesi için üzüntü duyduğunu ifade eden el-Duri, “Biz insanız. Hayvan değiliz. Her çeşit ölüm için üzülmeliyiz. Saddam 35 yıl boyunca Irak'ı yönetti. İyi ya da kötü, o bir insandı” dedi.
VATİKAN: TRAJİK OLAY
Hindistan, Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in idam edilmesinden üzüntü duyduğunu ve ölümünün mezhep çatışmalarını kışkırtmasından endişe ettiğini bildirdi.
PAKİSTAN: İDAM ÜZÜNTÜ VERİCİ
ABD'nin müttefiklerinden olan Pakistan, Irak'ın devrik devlet başkanı Saddam Hüseyin'in idam cezasının infaz edilmesinden üzüntü duyduğunu açıkladı.
Pakistan Dışişleri Bakanlığının yazılı açıklamasında, Saddam'ın idam edilmesinin, ancak üzücü bir olay olarak nitelendirilebileceği belirtilerek, şöyle denildi: “İnfaz, bize şiddetin Irak'ı vurmaya devam ettiğini hatırlatıyor. Bu olayın güvenlik durumunu daha da kötüleşmesine yol açmamasını umuyoruz. Pakistan, Irak'ın, Irak halkının güvenlik ortamında kendi işlerini kontrol edebileceği şekilde uzlaşma, istikrar ve barışa kavuşmasını temenni etmektedir."
TALİBAN: “SADDAM'IN İDAMI CİHADI YOĞUNLAŞTIRACAK”
Afganistan'daki Taliban komutanı Molla Obeydullah Akhund, Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in idam edilmesinin ”cihadı yoğunlaştıracağını” söyledi.