Dünyada savunma harcamaları 2 trilyon dolara yaklaştı

Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından açıklanan yıllık rapora göre küresel savunma harcamaları 2017 yılında yüzde 1,1 oranında artarak 1 trilyon 739 milyar dolara yükseldi. Rapora göre Almanya'nın savunma harcamaları 44 milyar 300 milyon dolarla 1999 sonrasının en yüksek düzeyine çıktı.

Almanya savunma bütçesi en fazla olan ülkelerin dokuzuncu sırasında bulunuyor. Raporda 15'inci sırada yer alan Türkiye'nin de savunmaya 18 milyar 200 milyon dolar ayırdığı belirtildi.

Askeri harcama sıralamasının başında ise yine açık farkla ABD geliyor. ABD'nin 2017 yılı savunma bütçesi 610 milyar dolarla dünya genelinde savunmaya yapılan yatırımların üçte birini oluşturdu. ABD'nin savunma bütçesi, ikinci sıradaki Çin'in yaptığı askeri harcamaların 2,2 katını buluyor. ABD'nin 2018 yılında da yaklaşık 700 milyar dolarını savunmaya ayıracağını tahmin ediliyor.

Çin savunma harcamalarını 20 yıldır arttırıyor. Çin'in savunma harcamalarının 2017 yılında yılında yaklaşık yüzde 2,6 oranında artarak 228 milyar dolara çıktığı kaydedildi. Ancak uzmanlar, Pekin'in askeri harcamalarının hükümetin resmi kayıtlarından daha yüksek olduğunu tahmin ediyor.

Rusya'nın silah, mühimmat ve diğer askeri giderlerinde 1998'den bu yana ilk kez azalma kaydedildi. Rapora göre Rusya askeri harcamalarını bir yılda yüzde 20 oranında azaltarak 66 milyar 300 milyon dolara indirdi. SIPRI raporunda Rusya'nın savunma bütçesindeki indirimin ekonomik durumunun kötüye gitmesiyle ilgili olduğu belirtildi.

Avrupa'nın toplam savunma harcamaları 2017'de bir yıl öncesine göre yüzde 2,2 oranında geriledi. Ancak Avrupa'nın küresel savunma harcamalarındaki payı yüzde 20'yi buluyor. Savunmaya en fazla kaynak ayıran Avrupa ülkeleri arasında Fransa 57 milyar 800 milyon dolarla 6'ncı, İngiltere ise 47 milyar 200 milyon dolarla 7'nci sırayı aldı.

Asya ülkeleri Çin ile aralarındaki gerginlik nedeniyle savunma harcamalarını on yılda yüzde 59 oranında arttırdı. NATO'nun 29 ülkesi ise 2017 yılında savunmaya toplam 900 milyar dolar harcadı. Bu meblağ savunma için yapılan küresel harcamaların yüzde 52'sine tekabül ediyor.
Savunmaya yapılan harcamalar dünya genelinde gayrı safi hasılasının yüzde 2,2'sine yükseldi. Böylece kişi başına savunmaya harcanan miktar 230 dolara çıktı. Bu rakam ülkeden ülkeye büyük farklılıklar gösteriyor.

Milli gelirinden savunmaya en fazla kaynak ayıran ülkelerin başında yüzde 10 oranıyla Suudi Arabistan geliyor. Savunma bütçesinin en düşük olduğu Japonya, gayrı safi milli hasılasının sadece yüzde 0,9'unu savunmaya harcadı. Almanya'da bu oran yüzde 1,2 oldu. ABD, NATO ülkelerinden milli gelirinin yüzde 2'sini savunmaya ayırmalarını talep ediyor.

Milli gelirden savunmaya en fazla kaynak ayıran ülkelerin tümü Asya ve Ortadoğu'da yer alıyor.

SIPRI Başkanı Jan Eliasson, 2012 – 2016 yılları arasında değişmeyen küresel savunma harcamalarının 2017'de yeniden artmış olmasının "ciddi endişelere" yol açtığını ve "dünyadaki anlaşmazlıklara barışçı çözüm bulma gayretlerini sekteye uğrattığını" söyledi.