Dünya gerçekten küçükmüÅŸ

BÄ°RBÄ°RÄ°YLE yeni tanışan iki insan, ortak bir arkadaÅŸlarının olduÄŸunu tesadüfen keÅŸfedince "dünya küçük" der, geçer. Bilim de bu tür olaylara uzun süre tesadüf gözüyle baktı. Ancak 1960’lardan beri bilim dünyasında tartışılan "Küçük Dünya Teorisi," geliÅŸen teknoloji sayesinde sonunda kanıtlandı. Teoriye göre, bir insanın, hiç tanımadığı bir baÅŸka insana yaklaşık altı adımda ulaÅŸabileceÄŸi savunuluyordu. Yani tüm dünya aslında "tanıdık"tı.Â

Microsoft araştırmacısı Eric Horvitz ile meslektaşı Jure Leskovec ise, meseleyi ilk kez küresel boyutta ele aldılar. İki yıl süren son araştırmalarını yeni tamamlayan Amerikalı bilimadamları, Microsoft’un internet sohbet programı Messenger’a ait kayıtları kullandı. Dünyanın yarısının mesajlaşmak için kullandığı yazılımın 2006 haziranındaki devasa veritabanını inceleyen ikili, 180 milyon insanın gerçekleştirdiği 30 milyar yazışmayı analiz etti. Kullanıcıların kimlerle yazıştıkları, nerede bulundukları gibi bilgiler kaydedildi. Özel bilgiler kullanılmadı.

Herkesi baÄŸlayan aÄŸ

Birbirine mesaj gönderen herkesi "tanıdık" kabul eden araştırmacılar, tüm veritabanındaki 180 milyon insanı birbirine bağlayan "en kısa zinciri" sayısal veriler sayesinde tespit etti. Buna göre, insanların yüzde 78’i, ortalama 6.6 adımda birbirleriyle temas kurabilirdi. Ancak 29 adımda birbirine ulaşabilecek çiftler de görüldü, ancak sonuç, teoriyi kanıtlamaya yetti. Bir insanın, "tanıdığının tanıdığının tanıdığının tanıdığının tanıdığının tanıdığının tanıdığı" vasıtasıyla dünyadaki herkese ulaşabileceği ispatlandı.

Dünyanın bir "ağ" (network) yapısında olduğunu ve gelişen teknolojinin bu yapıyı daha da belirginleştirdiğini kanıtlayan araştırmadan çıkan sonuç, birçok konuda önemli ipuçları verecek. Hem salgın hastalıkların, hem de bilgisayar virüslerinin nasıl bu kadar çabuk yayıldığı anlaşılabilecek. Küreselleşmeden pazarlamaya dek birçok alanda "küçük dünya etkisi"ni iyi kavramak işleri kolaylaştıracak.

Altı adımda Kevin Bacon oyunu

İLK kez 1960’larda ortaya atılan teorinin iddiası, ortalama 6.2 tanıdık vasıtasıyla dünyadaki herkese ulaşılabileceği yönündeydi. İki ABD eyaletindeki 296 kişi üstünde yapılan deneyle bu sonuca varılmıştı. Deneklere hiç tanımadıkları birinin isim ve adresi verilip, "Bu kişiyi tanıyabileceğinizi düşündüğünüz bir yakınınıza mektup yollayın" denmişti. Aynı mektuplaşma deneyi, dünya çapında 2003 yılında Columbia Üniversitesi tarafından denendi ve varılan sonuç 6 oldu. Küçük Dünya Teorisi’ni popülerleştiren ise 1990’ların başında Amerikalı üniversite öğrencilerinin oynadığı "Kevin Bacon’ın Altı Derecesi" adlı oyun oldu. Oyunun amacı, herhangi bir aktörün filmlerdeki rol arkadaşları yoluyla Hollywood’un ünlü oyuncusu Bacon ile bağlantılandırılmasıydı.

1) ABD’li Dr.Lawrence Einhorn

2) Einhorn Lance Armstrong’u tedavi etti

3) Armstrong, Yakartop (2004) filminde Vince  Vaughn’la oynadı

4) Vaughn, Sapık (1998) filminde Anne  Heche ile oynadı

5) Heche, Volkan (1997) filminde, T.Lee  Jones’la oynadı

6) Jones, JFK (1991) filminde Kevin Bacon’la oynadı.