Dünya Basınından

Dünya basınının Türkiyeye olan ilgisi artarak sürüyor. Her geçen gün dünya medyasının   önde gelen kuruluşlarında  araştırmacı yazar ve yorumcuların kapsamlı yazıları yer alıyor. Bu ilgi içinde yaşadığımız coğrafyanın ve siyasi sürecin ne denli hassas dengelerle çevrili olduğunun başka bir kanıtı.Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genelseçimler süreci, siyasi kutuplaşmalar, büyük kentlerde düzenlenen mitingler ilgi çektiği kadar TSK'in internet sitesinde yer alan muhtırası ,Hrant Dink cinayeti ve sorumlularının devletle bağlantısı da  göz önünde.
 
THE OBSERVER
 
Andrew Anthony  yazısında da Türkiye'nin içinde bulunduğu siyasi ve kültürel atmosferi yorumluyor.Geçtiğimiz hafta İstanbul'da bulunan yazar, Türk aydınlarının tartışmaktan korktuğunu, düşüncelerini açıkça söylemekten kaçındıklarını gözlemlediği oldukça eleştirel  yazısında ilginç  sorunlara değiniyor .
 Avrupa ve Asya arasında stratejik ve sembolik bir köprü oluşturan Türkiye'nin, içinde yaşadığı gerilimlerin arttığını ve tehlikeli boyutlara vardığını, modernitenin gelenekselcilikle,  İslamcıların Laiklerle,demokratların da anti demokratik güçlerle şiddetle hesaplaştığı  bir sürecin yaşandığını ve bu mücadelenin sonuçlarının Batı üzerinde ciddi dalgalanmalar getirebileceğinden söz ediyor.

"MODERN TÃœRKÄ°YE RUHU"

"Orhan Pamuk  İstanbul adlı kitabında kenti kaplayan bir hüzünden söz ediyor. Nobel ödüll yazar, Osmanlı İmparatorluğu'nun başkentinin, o şaşalı günlerinden geri kalan muhteşem binaları arasında dolaşırken, fakirleşen bu kentin bir daha asla eski zengin ve mutlu günlerine dönemeyeceğini düşünerek hüzünleniyor.. İstanbul Boğaziçi Üniversitesi'nde küçük ve sade bir törenle' Fahri  Doktora' alan Orhan Pamuk'un kep giyme töreninden sonra verilen kokteylde  İstanbul'un elit entellektüelleri ülkenin içinde bulunduğu durumu  bir aydın, bir entelektüel gibi değil de bir  savcının seçebileceği kelimelerle konuşmaya çalışıyorlardı..
-Askeri Darbe olur mu, olmaz mı?
-Türkiye'nin  İslam'a kayma tehlikesi var mı, yok mu?
-Türkiye' AB'ye girecek mi, girmeyecek mi?
Bu tartışmaları yapan entellektüellerin neden korkuğunu anlamak zor değil. Hrant Dink cinayeti  ve cinayetin arkasında olanlar tartışmalara ayrı bir korku katıyor. Türk entelektüellerinin her yerde  gerektiği gibi cesaretle sözlerini savunmak yerine, sokakdaki normal insanlar   gibi  kelimeleri bir avukat titizliğiyle seçmelerinin mutlaka bir nedeni olmalıydı."
"Abdullah Gül'ün adaylığı bir çok  Türk aydınını rahatsız etmiş görünüyor. Oysa AKP ülkenin şimdiye kadar hiçbir hükümetinin gerçekleştiremediği özgürlükleri ve ekonomik refahı  halka vermesiyle anılması gereken başarılı bir hükümet .Bu liberal tavırlarıyla AB'ne ülkeyi üye yapabilmek için çalışan hükümete aydınların bu tepkiyi vermesi çok anlamlı. ."

"Laiklik Türkiye'de demokratik olmaktan çok milliyetci bir kavram olarak anlaşılıyor.1938 yılında Atatürk'ün ölümünden sonra ülkede aydın bürokratların  geliştirdiği  Kemalist söylemler ,toplumun bazı kesimlerinde farklı algılanmaya başlamış. Örneğin başörtüsü resmi dairelerde ve üniversitelerde yasaklanmış.Her yere   Atatürk büstleri ve posterleri  yerleştirilmiş. Özel bayramlar ve günler ilan edilmiş .Kemalist ideoloji Atatürk'ü yarı peygamber gibi lanse etmek istemiş.  Türk ordusu  da  bu mirası, yaratılan Atatürk  imajını  korumayı bir görev addediyor."

Yazar Türk ordusunun demokrasiye defalarca müdahele ettiğinden söz ediyor. Bunların en komiğinin de Erbakan hükümeti döneminde yapılan'Postmodern Darbe' olduğunu söylüyor. Sincan'da İran elçisinin yaptığı konuşmayı , yürüyen tankları  anlatıyor. Özetle yazar, demokratik bir geleneğin Türkiye'de yerleşmediğini ordunun müdahaleci davranışının cumhuriyete zarar verdiğini düşünüyor. Orhan Pamuk'un ödül törenine katılan entellektüellerin  Türkiye'nin gerçekleri karşısında kararsız kaldığını düşünüyor. Faruk Birtek, Oral Çalışlar ve diğer katılımcılarla yaptığı konuşmalardan söz ediyor. Mitinge daha çok kadınların ilgi gösterdiğini ,katılanların aslında demokrasiyi değil de bir korkuyu protesto ettiklerini düşünüyor.
 Yazar Samim Uygun'la da bir görüşme yapıyor .Bu görüşmeden çıkardığı sonuçlar da  oldukça ilginç : Eski Galatasaray futbolcusu Samim'in ,emekli subayların ,işadamlarının ve siyasetcilerin  üye olduğu'Güven Hareketi ' içinde olduğunu ve ordunun cumhuriyetin tek teminatı olduğunu düşündüğünü söylüyor. Milliyetci görüşün detaylarına, derin devlet tartışmalarına ve komplo teorilerine değiniyor.Samim uygun'un Orhan Pamuk'un kitaplarını kimsenin okuyamadığını, onun Amerikadaki Yahudi Lobisi için çalıştığını ve Türkiye üzerine oynanan oyunların içinde olduğunu düşündüğünü söylüyor.

Andrew Antony, oldukça kapsamlı ve uzun yazısında  batılı bir gazeteci gözüyle duyduklarını ve gözlemlerini paylaşıyor. BoÄŸaziçi Ãœniversitesi törenine katılan öğretim görevlisi,edebiyatcı ve  entellektüellerin görüşlerinden, gazeteci ve sivil toplum örgütü üyelerine kadar herkesin Türkiye'nin içinde bulunduÄŸu durumu nasıl gördüğünü aktarıyor. İçinde yaÅŸadığımız günleri bir batılı gazetecinin nasıl gördüğünün kapsamlı bir örneÄŸi.   Â

GUARDIAN: 'İKİ YÜZLÜ AVRUPA'

Batı basınının Türkiye'ye çok yoğun ilgisi sürüyor. Peter Preston,''Türkiye AB'ye alınmalı'' yorumunda özetle şöyle söylüyor: "22 Temmuz seçimlerinden sonra AKP'nin iktidara gelmesinin beklendiğini düşünüyorum. AKP, iktidara  gelirse geçmişteki ekonomik başarılarını devam ettireceğine inanılıyor. Ancak AB  olmazsa, değişim için bir zorlama, bir yön ve bir itici güç de olmayacak. Türkiye kritik bir  yol ayırımında .Bu yollar ülkeyi Tahran'daki  ya da  Bağdat'daki, kargaşalara  da çıkarabilir..''

Preston burada Tahran derken AKP'nin ülkeyi Ä°slami rejime kaydırmaya çalışmasını, BaÄŸdat derken de Irak'ın bugün içinde bulunduÄŸu durumu anlatmaya çalışıyor. AB'yle bütünleÅŸme sürecinin modern Türkiye için ne kadar önemli olduÄŸunu vurguluyor.Â

''Modern kimliği için mücadele eden  bir Türkiye var. Ama, öbür tarafta da iki yüzlü bir Avrupa var. Sözünü tutmayan; yapması gerekeni ve çıkarlarının gereğini yerine getirmemenin suçluluğu içinde  bir Avrupa.''