Doğu eyaletlerinde aşırı sağ şoku: Nazi sempatizanı Höcke Almanya’da seçimin kazananı

Almanya’da önceki gün iki doğu eyaleti Saksonya ve Thüringen’de bölgesel seçimler için kurulan sandıklardan tarihi bir sonuç çıktı. Thüringen’de, aşırı sağ AfD birinci parti olurken, adayı Björn Höcke’nin eyalet başbakanı olma ihtimali belirdi. Liderlik sorunu yaşayan ülkede Höcke’nin yükselişi siyasi hesapların yeniden gözden geçirilmesinin yolunu açabilir. Peki “Nazi sempatizanı” olarak anılan, radikal çıkışlarıyla tartışmalar yaratan başbakan adayı Björn Höcke kimdir?

NSU’LU İSİMLE YAKIN ARKADAŞ

2013’te kurulan AfD’ye 2014’te dahil olan 52 yaşındaki Höcke, eski bir tarih öğretmeni. Geçen sene verdiği bir röportajda “eyalet başbakanı olursa büyük değişiklikler yapacağını” söyleyen Höcke’nin aşırı sağcı geçmişi, siyasete atılmasından önceye dayanıyor. 2008’de Thüringen’in ufak bir kasabasında yaşarken, 8 Türk göçmenin ölümünden sorumlu olan silahlı neo-Nazi grubu NSU ile bağlantılı akvitist Thorsten Heise ile arkadaş olan Höcke, henüz öğretmenken birçok neo-Nazi mitingine katıldı. Bir neo-Nazi dergide “Landolf Ladig” takma adıyla ırkçı yazılar yazan kişinin Höcke olduğu iddiaları ortaya atıldı. Hatta partisi AfD, yıllar sonra Höcke’yi bu sebeple ihraç etmek istedi ama başarılı olamadı. 

‘YASAL FAŞİST’

2017’de Dresden şehrindeki bir parti etkinliğinde Höcke, Yahudi soykırımı Holokost’un anılmasını “aptalca” olarak nitelendirince parti bir kez daha hakkında ihraç sürecini başlattı. Ancak karar mahkemeden döndü. 2019’da bir Alman mahkemesi, Höcke’nin yasal olarak “faşist” olarak tanımlanabileceğine karar verdi. Höcke, bu sene içerisinde de iki kez Nazi sloganı kullanmaktan ceza aldı. İki ayrı mitinginde, Nazi Almanyasının diktatörü Adolf Hitler’in sloganı olan “Her şey Almanya için” ifadesini kullandığı için mayısta 13 bin Euro, temmuzda ise 16 bin 900 Euro para cezasına çarptırıldı. Höcke, “iktidarı eleştiren herkesin Nazi olarak tanımladığını” belirterek bu ideolojiyle bir bağı olduğunu reddediyor.

SCHOLZ KOALİSYONUNDA BÜYÜK SEÇİM HEZİMETİ

Eski Doğu Almanya sınırları içinde oluşturulan yeni eyaletlerden Saksonya ve Thüringen’de yapılan seçimlerde iktidar ortakları Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti (FDP) tam bir hezimet yaşadı.  1948 tarihli Almanya Federal Cumhuriyeti’nin tarihinde ilk kez Thüringen’de aşırı sağcı, sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) seçimlerden “en güçlü parti” olarak çıktı. Ana muhalefetin büyük kanadı Hıristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Saksonya’da kılpayı da olsa “en güçlü parti” konumunu korurken, Thüringen’de oy oranını arttırdığı halde AfD’nin gerisinde kaldı.

- Thüringen’de AfD yüzde 32.8, CDU yüzde 23.6, solcu Birlik Sahra Wagenknecht (BSW) yüzde 15.8 oy aldı.

- Saksonya’da ise CDU yüzde 31.9’la ilk sırayı korurken, AfD yüzde 30.6, BSW yüzde 11.8 destek buldu.

- 26 Eylül 2021’de yapılan genel seçimlerde toplam oyların 51.8’ini alarak Olaf Scholz başbakanlığında koalisyon hükümetini kuran SPD, Yeşiller ve FDP her iki eyalette de hezimete uğradı.

İŞBİRLİĞİNE RET

- “Üçlü koalisyonun” oyları Thüringen’de toplam yüzde 10.3’te, Saksonya’da da 13.7’de kaldı. Berlin’de ortaklar arasında yaşanan sürtüşmeler, özellikle düzensiz göçün engellenmesi, sığınmacı sayısının sınırlandırılması, borç freni tartışmaları nedeniyle her iki eyaletteki seçmenler de SPD, Yeşiller ve FDP’ye sandık başında ders verdi.

- Thüringen’de seçimlerden en güçlü parti olarak çıkan AfD Teşkilat Başkanı Björn Höcke, hükümet kurma görevinin seçimlerde en fazla oy alan partiye verilmesinin bir gelenek olduğunu belirterek “Seçmen değişim istedi ve bizi tercih etti. Thüringen’i yönetmeye hazırız” dedi.

- Seçim öncesi olduğu gibi seçim akşamı da köklü partiler de bu yılın başlarında kurulan ve hem Thüringen hem de Saksonya’da “üçüncü güçlü parti” konumuna yükselen BSW (Birlik Sahra Wagenknecht) ve AfD ile ortaklığın söz konusu olmadığını ilan ettiler.

- CDU’nun vekillerinden Jens Spahn, ZDF televizyon kanalında seçmenin Berlin’e mesaj yollamak istediğini söyleyerek “Şansölyeye artık güvenleri olmadığı mesajını vermek istediler” dedi.