De Soto: Rumlar yeni referandum yapabilir
Güncelleme Tarihi:
BM Genel Sekreteri Kıbrıs Özel Temsilcisi de Soto, Annan Planı'na "hayır" diyen Kıbrıslı Rumların, yeni bir referandum yapmalarında bir sakınca olmadığını söyledi.
KKTC'nin tanınmasının Ada'yı ikiye böleceğini savunan De Soto, KKTC'ye uygulanan ambargoların kaldırılmasından yana olduğunu söyledi.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kıbrıs Özel Temsilcisi Alvaro de Soto, Annan Planı'nın Kıbrıslı Rumlara iyi anlatılamadığını belirterek plana "hayır" diyen Kıbrıslı Rumların, yeni bir referandum yapmalarında bir sakınca olmadığını söyledi. De Soto, "Kıbrıslı Rumlar kendi kendilerine ve bağımsız olarak yeni bir oylama yapabilirler, kimse buna karışmaz" dedi.
Veda ziyaretleri çerçevesinde Ankara'da temaslarda bulunan BM Genel Sekreteri Annan'ın Kıbrıs Özel Temsilcisi Alvaro De Soto, NTV'de katıldığı bir programda Kıbrıs konusunda gelinen son durum hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Kıbrıs'ta yapılacak ikinci bir referandumun sadece Rum Kesimi için olabileceğini belirten de Soto, "Kıbrıslı Rumlar kendi kendilerine ve bağımsız olarak yeni bir oylama yapabilirler, kimse buna karışmaz" dedi.
KKTC'nin tanınmasının Ada'nın ikiye bölünmesine neden olacağını kaydeden de Soto, "Ada'da çözüm için yolun yarısına geldik" açıklamasını yaptı.
Annan Planı'nın KKTC'de iyi anlatıldığını kaydeden de Soto, bu planının çok iyi hazırlanmış geniş kapsamlı bir plan olduğunu ifade etti. "Kıbrıs Rum halkı, Annan Planı'nı yeterince değerlendiremedi" diyen de Soto, planın değerlendirilmesi için yeterince zaman olduğunu öne sürdü.
Kıbrıs konusunda çok fazla zaman kaybedildiğini anlatan de Soto, "Kopenhag ve Lahey'de ortaya sunulan fırsatlar da kaçırılmıştı" dedi.
"HAYAL KIRIKLIÄžI"
De Soto, referandumun sonuçlarını "hayal kırıklığı" olarak yorumladı. Annan Planı'nın "dengeli" bir biçimde anlatılamadığından yakınan de Soto, "Biz Kıbrıslılarla birlikte kapsamlı bir plan hazırladık. Bu planı Türk kesimi yeterince değerlendirdi. Ancak Rum kesiminde plan anlatılmadı" diye konuştu.
Ankara'da Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve Dışişleri Müsteşarı Uğur Ziyal'le yapacağı görüşmeler hakkında da bilgi veren de Soto, bu görüşmelerin "geleceğe" yönelik olduğunun altını çizdi. De Soto, görüşmelerin faydalı geçeceğine inandığını kaydetti.
''BAÅžKA BÄ°R PLAN SUNMAK İÇİN BÄ°R PLANIMIZ YOK''Â
Alvaro De Soto, Annan planının 5. hali temelindeki çözüm sürecinin çökmesinin ve Ada'daki BM ofisinin kapatılma kararının ardından Ankara'ya veda ediyor.Â
DışiÅŸleri Bakanı ve BaÅŸbakan Yardımcısı Abdullah Gül ve yaklaşık 4 yıldır Kıbrıs müzakerelerinde karşılıklı oturduÄŸu Balık bürokratlarıyla biraraya gelen De Soto, Bakanlık'tan ayrılışı sırasında gazetecilerin sorularını yanıtladı.Â
De Soto, Kıbrıs için bundan sonra yeni bir plan gelip gelmeyeceÄŸinin sorulması üzerine, ''BaÅŸka bir plan sunmak için bir planımız yok'' yanıtını verdi. Bundan sonraki görevinin ne olacağı sorusuna karşılık da De Soto, Kıbrıs sorununun çözümünün kendisi için geçici bir misyon olduÄŸunu, ÅŸimdi asıl görevine döneceÄŸini kaydetti.Â
''Annan planı öldü mü?'' sorusu üzerine de De Soto, bu kelimenin kulaÄŸa hoÅŸ gelmediÄŸini belirterek, bir baÅŸka soru üzerine de, Kıbrıs Türklerinin referandumda ''evet'' demesiyle planının ''yarı kabul edilmiÅŸ'' olduÄŸunu söyledi.Â
Kıbrıs sorununa çözüm bulunması sürecinde kendisini en zorlayıcı unsurun ne olduÄŸunun sorulmasına karşılık da De Soto, gazetecilere bunlara kitabında yer vereceÄŸini, isterlerse kendilerine de kitabını gönderebileceÄŸini ifade etti.Â
ÖĞLE YEMEĞİNDE SANDVİÇ
DışiÅŸleri Bakanı Gül ile görüşmesinin ardından BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan'a da veda eden De Soto, öğle yemeÄŸiniyse DışiÅŸleri Bakanlığı'nda kendisine ısmarlanan sandviçle geçiÅŸtirmek zorunda kaldı.Â
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, De Soto'ya Bakanlık'taki görüşmelerinde, BM'ye sunacağı Kıbrıs raporunun gerçekleri ortaya koyması isteÄŸi iletildi. De Soto da, raporun ''dengeli ve doÄŸru'' olacağını belirtti.Â
Görüşmede, raporunu BM'ye sunmasının ardından Batı Sahra'daki görevine döneceÄŸini belirten De Soto'nun, referandumlarda ortaya çıkanolumsuz tablonun çok cesaret kırıcı olduÄŸunu kaydetti de öğrenildi.Â
Diplomatik kaynaklar, BM'nin Kıbrıs için bundan sonra mevcut koÅŸullar altında ve Rumların referandumda büyük çoÄŸunlukla ''hayır'' demesinin ardından yeni bir özel temsilci atamasına ihtimal vermiyorlar.Â
DE SOTO'NUN EN ZOR GÖREVİ; KIBRIS
Kıbrıs'taki referandumlarda BM'nin istediÄŸi sonucun elde edilememesinin ardından veda ziyaretlerini sürdüren BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Alvaro De Soto, Kıbrıs sorununu, ÅŸimdiye kadar üstlendiÄŸi görevler içinde en zorlusu olarak görüyor.Â
De Soto'nun son 4 yıl içinde verdiÄŸi demeçlerden ve kendisine iliÅŸkin kaleme alınan makalelerden derlenen bilgilere göre, 16 Mart 1943 doÄŸumlu Perulu diplomat, Kıbrıs sorununu ''en zorlumisyonu'' olarak nitelendiriyor.Â
De Soto, görevinin zorluÄŸunun bir nedenini ''çatışma olmayan bir bölgeye BM'nin dikkatini daha zor çekmesi'' olarak gösteriyor.Â
DE SOTO KÄ°MDÄ°R?
Genel Sekreter Kofi Annan tarafından 1 Kasım 1999 tarihinde bu göreve atanan De Soto, El Salvador'da 10 yıl süren iç savaşın bitirilmesi için yine BM adına üstlendiÄŸi arabuluculuk rolündeki baÅŸarısıyla tanınıyor. Alvaro De Soto, ayrıca Hindistan ile Pakistan arasındaki uzun soluklu sorunda rol alarak, çözüm çabalarına katkıda bulunmuÅŸ.Â
22 yıldır BM için çalışan De Soto, örgüte 1982 yılında o dönemin Genel Sekreteri Perez De Cuellar'ın özel asistanı olarak girerek, kısaz amanda yönetici asistanlığına yükseldi. Kofi Annan'dan önceki BM Genel Sekreteri Butros Gali'nin 1994 yılına kadar kıdemli siyasi danışmanlığını sürdüren De Soto, 1990-1991 yıllarında barış anlaÅŸmasıyla sonuçlanan El Salvador müzakerelerini BM adına yürüttü.Â
De Soto, BM'ye katılmadan önce ise Peru DışiÅŸleri Bakanlığı'na baÄŸlı olarak 1978-1982 yılları arasında ülkesini önce New York'taki BMmerkezinde, ardından Cenevre'deki BM Daimi Ofisi'nde çeÅŸitli düzeylerde temsil etti.Â
Yüksek öğrenimine Peru'da baÅŸlayarak Cenevre'de tamamlayan De Soto'nun denizler hukuku, çatışmalar sonrası barışın inÅŸası gibi konularda çeÅŸitli makaleleri bulunuyor. Özel Temsilci'nin El Salvador'daki ve çok taraflı arabuluculuÄŸa iliÅŸkin deneyimlerini aktardığı bir kitabı da mevcut.Â
DE SOTO'NUN TAKTİĞİ
Kıbrıs Özel TemsilciliÄŸi'ne atanmasından önce kaleme aldığı bir makalede De Soto, Kıbrıs sorununun çözümü için uygulayacağı taktiklerin ipuçlarını veriyordu.Â
Bu makalesinde, Kıbrıs sorunu için de El Salvador'daki stratejisinin benzerini uygulamayı hedeflediÄŸini belirten De Soto, taraflara, görüş farklılıklarını azaltmayı amaçlayan ve tepkilere göreyenilenebilecek planlar sunmak olduÄŸunu söylüyordu. De Soto, bu planıngerekli görüldüğü müddetçe, bir uzlaÅŸma bulunana kadar defalarca sunulabileceÄŸini de yine bu makalesinde belirtiyordu.Â
PLAN BU KEZ ÖLDÜ MÜ?
Kıbrıs'taki referandumlarda Rum kesiminin ''hayır'' dediÄŸi, 5 kez yenilenen, DışiÅŸleri Bakanı Abdullah Gül'ün ''ölmüş olarak bilinen birplanı yeniden dirilttik'' diye nitelendirdiÄŸi Annan planının bu kez gerçekten ölüp ölmediÄŸi tartışmaları sürerken, bu soruya De Soto, 2003 Mart'ında baÅŸarısızlıkla sonuçlanan Lahey görüşmelerinin ardından ÅŸu yanıtı veriyordu:Â
Referandum sonuçlarının alınması ve Ada'daki ara bölgede bulunan BM ofisinin kapatılma kararıyla New York'a dönme hazırlığı yapan De Soto, 2003 Lahey görüşmelerindeki çözümsüzlüğün ardından da Ada'dan ayrılmıştı.