Cumhurbaşkanı Erdoğan, İran'da: ‘Kana, ölüme son verelim’

CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan, İranlı milletvekillerin tepkilerine yol açan kritik İran ziyaretini dün gerçekleştirdi. Ankara’dan Tahran’a dört yıl aradan sonra cumhurbaşkanı düzeyinde yapılan günübirlik ziyarette Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin ikinci toplantısı da yapıldı. Sonrasında İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile Sadabad Sarayı’nda basın toplantısı düzenleyen Erdoğan bölgesel sorunları ele aldıklarını belirtti. Erdoğan, “Bizim bir araya gelerek, oturarak, konuşarak bu işin müzakeresini, müşaveresini yaparak artık bu kana, ölüme hep birlikte bir son vermemiz lâzım” dedi. Ele alınan konular arasında Irak’taki sorunların da yer aldığını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Irak bizim için hakikaten aslında kan ağladığımız bir yer” diye konuştu. Erdoğan, şunları kaydetti:

İNSAN ODAKLI BAKIYORUM

“Şu ana kadar orada yüzbinlerce insan maalesef öldü. Tarih adeta katledildi, kültür katledildi. Hâlâ katledilmeye devam ediyor. Aynı şekilde Suriye’de şu ana kadar 300 bin insan öldü. Ölen kim? Müslüman ve insan. Kim, kimi öldürüyor diye baktığımız zaman ben burada mezhebe bakmıyorum. Beni ne Şia ne Sünni ilgilendirir. Beni burada Müslüman ilgilendiriyor. Ben insan odaklı olarak bakmak durumundayım. Çünkü bizi yaratan Allah, eşrefi mahlukat derken orada bu Müslüman’dır, Hristiyan’dır diye bir tasnif yapmıyor.”

BİR ARAYA GELMELİYİZ

“Yaradılmışların en şereflisi insan diye, böyle bir orada tanımlama yapıyor. Ama yine insan çok acımasız ve bu kadar insan öldürülüyor. Öyleyse bizim bir araya gelerek, konuşarak bu işin müzakeresini, müşaveresini yaparak artık bu kana, ölüme hep birlikte bir son vermemiz lazım. Bu, birbiriyle vuruşanları bir araya getirelim ve bu arada bizler de bu işte, ne kadar bu işi kolaylaştırabiliyoruz, ne kadar arabuluculuk yapabiliyoruz, bunların üzerinde duralım ve buradan Rabbimizin de yardımıyla bir netice alalım diye düşünüyorum.”

RUHANİ’DEN BARIŞ MESAJI

İran Cumhurbaşkanı Ruhani de konuşmasında, “Daha güvenli sınırlara sahip olma konusunda terörle mücadele konusunda sınırlarımızı koruma konusunda anlaştık. Etrafımızda güvensizlik ve istikrarsızlık ve iki taraf bu konuda bu konularda tahammül edemeyeceğimizi birbirimize bildirdik. Aşırılıklara, terörizme karşı mücadele kararlığımızı gösterdik” dedi. “İran ve Türkiye, Yemen’de en kısa zamanda savaşın bitmesi ve dökülen kanların durdurulması konusunda hemfikir” diyen Ruhani, BM Güvenlik Konseyi Daimi Üyeleri ile Almanya’nın oluşturduğu P5+1 ülkeleri ve İran arasında gerçekleşen nükleer anlaşmaya desteği için Türkiye’ye teşekkür etti.

Yemen için ortak çalışma planı

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani arasındaki görüşmede, Yemen’de barış ve istikrarın sağlanması için iki ülke arasında ortak çalışma yapılması konusunda mutabık kalındı. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, içeriği ve mekanizması gelecek günlerde ele alınacak olan Yemen konusundaki çalışmanın önemli adımlarından birini, çatışmasızlık ortamının sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması oluşturuyor. Bunun yanı sıra eş zamanlı olarak da siyasi müzakere sürecinin bir an önce başlatılması amaçlanıyor. Bir çağrı özelliğini de taşıyan çalışmayla ilgili Yemen, Suudi Arabistan ve diğer ülkelerle de görüşülecek. Görüşmelerin ardından bir mekanizma üzerinde netlik sağlanmasıyla çalışmalarda mutabık kalınan konular hayata geçirilecek. Görüşmelerde Türkiye’nin, Yemen konusunda gerilimi, tansiyonu düşürmek için herkesin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerektiğini işaret ederek, Sünni veya Şii gözetmeden insani bir felsefeyi sunduğu kaydedildi. Erdoğan ve Ruhani’nin Yemen’deki gelişmeleri ele aldıkları vurgulanarak, Türkiye’nin daha önce Suudi Arabistan ve Pakistan’la görüştüğü, şimdi İran ile bir araya geldiği, konuya ilişkin belli bir çerçevenin şekillenmeye başladığı belirtildi.

İran medyasında arabuluculuk iddiası

Ziyaret İran medyasında değişik yorumlara neden oldu. Dini lider Hamaney’e yakın Mehr Ajansı; İran’la ilgili sert mesajlar veren Erdoğan’ın Tahran ziyareti için ‘resmi olmayan bir özür’ dedi. Mehr Ajansı’nın görüşlerine yer verdiği Ortadoğu uzmanı Hasan Hanizade, “Erdoğan’ın Tahran ziyaretini, gayri resmi bir özür girişimi olarak tanımlamamız mümkün. Erdoğan ve hükümetinin Irak, Suriye, Lübnan ve Yemen’de yapıcı olmayan izlediği siyaset, Tahran-Ankara ilişkilerinin gerilmesine neden olmuştur” iddiasında bulundu. Tabnak Ajansı ise Erdoğan’ın ziyaretinin amacının; son dönemde ilişkileri gerilen İran ve S. Arabistan arasında arabuluculuk yapmak olduğunu ileri sürdü.