‘Çok sabırlı olmam gerekti'

GEÇEN haftasonu İtalya’nın başkenti Roma’daki Cavalieri Oteli, normalleşme süreciyle ilgili son pazarlıklara sahne oldu. Müzakerelerde İsrail adına yer alan Ciechanover (83), Haaretz gazetesine yaptığı açıklamada, “Hepimiz; İsrail ve Türk tarafı, görüşmeleri tamamladığımızda şu hisse sahiptik; bir bedel ödendi, ama buna değdi.”

Haaretz’e göre Mavi Marmara dolayısıyla BM komisyonunun Türkiye’den özür dilenmesi ve tazminat ödenmesi tavsiyesinin ardından 2012’de Gazze’ye düzenlenen operasyonun ardından İsrail Başbakanı Netanyahu, özür dilemeye karar verdi. 2013 yılında ABD Başkanı Obama, ülkeyi ziyaret ettiğinde de dönemin Başbakanı Erdoğan ile telefonda görüşen Netanyahu, özür diledi. Ancak görüş ayrılıkları, araya giren seçimler müzakereleri uzattı. Türkiye’yi Dışişleri Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu’nun temsil ettiği pazarlıklarda geçen hafta neticeye ulaşıldı.

DİPLOMATIN MESAJI

İsrailli diplomat Haaretz’e açıklamasında “Biz bir fidan diktik. Uluslararası ilişkiler, tıpkı insanlar arasındaki ilişkiler gibidir, ona nasıl baktığınıza bağlıdır. Biz temeli oluşturduk, şimdi buna nasıl bakacağımız ve dünyanın en büyük Müslüman ülkelerinden biri olan Türkiye ile İsrail’in ilişkilerinden en fazla faydayı nasıl sağlayacağımız hayati önem taşıyor” dedi. Ciechanover, altı yıldır devam eden süreçte “Hiç ‘Buraya kadar, bıktım dediğiniz oldu mu” sorusuna “Çok sabırlı olmam gerekti. Ancak sabırlı değilseniz, bu işe girmezsiniz” dedi.

MÜZAKERELERDEKİ GİZLİ KANAL

Haaretz’e göre Gazze operasyonundan birkaç hafta sonra 2011 haziranında Başbakan Netanyahu, deneyimli diplomat Joseph Chiechanover’ı acil toplantıya çağırdı. Mavi Marmara olayı ciddi bir kriz yaratmıştı, bu nedenle uluslararası bir soruşturma komisyonu kurulmasını talep etti. BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon da kendi komisyonunu kurdu. Netanyahu diplomatı, BM’deki soruşturmaya İsrail temsilcisi olarak atadı. Türkiye’yi ise Büyükelçi Özdem Sanberk’i komisyonda temsil ediliyordu. Komisyon, Gazze ablukasının ve Mavi Marmara’ya müdahale edilmesinin haklı olduğu, ancak orantısız bir güç kullanıldığına karar verdi. İsrail’in özür dilemesi ve tazminat ödemesi tavsiye edildi. Bu sırada İsrailli ve Türk temsilci arasında da BM’nin haberi olmadan gizli bir görüşme kanalı oluştu. 

‘TÜRKİYE, İKİ İSRAİLLİ ASKERİN CENAZELERİ  İÇİN DEVREDE’

Hürriyet Daily News gazetesinin Genel Yayın Yönetmeni Murat Yetkin’in dünkü yazısına göre İsrail ile normalleşme kararı alınırken Türkiye, Hamas’ın elindeki iki İsrailli askerin cansız bedenlerinin iadesi için devreye girme sözü verdi. Yetkin şöyle yazdı; “Konu Türk Yahudi Cemati ve ABD’deki Yahudi kuruluşlarından oluşan “Başkanlar Konferansı” grubunun 9 Şubat 2016’da Ankara’da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ziyaretlerinde gündeme getirilmiş. Erdoğan konuyu araştırıp gereğinin yapılması talimatını vermiş.” Hamas nisan ayında, 2014’te İsrail’in Gazze’ye ağır askeri harekatı sırasında kaybolan iki askerin bedenlerinin kendilerinde olduğunu kabul etmişti. 26 Haziran’da Türkiye ve İsrail heyetlerinin Roma’da yaptığı nihai görüşmede Türkiye bu konuda elinden geleni yapacağını da belirtmiş.