Çin’den İsrail ve Filistin’e arabuluculuk teklifi

İran ile Suudi Arabistan'ın 7 yıl aradan sonra diplomatik ilişkileri yeniden başlatması yönündeki tarihi anlaşmaya arabuluculuk eden Pekin yönetimi bu kez Filistin ve İsrail için devreye girdi. Çin Dışişleri Bakanı Qin Gang, İsrail ve Filistinli mevkidaşlarıyla telefon görüşmesi gerçekleştirerek iki ülke arasındaki barış görüşmelerinin yeniden başlatılması için arabuluculuk teklifinde bulundu.

Qin, İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen ile görüşmesinde Çin'in İsrail ile Filistin arasındaki mevcut gerilimden endişe duyduğunu, şu anki önceliğin durumun kontrol altına alınması ve şiddetin artmasının, hatta kontrolden çıkmasının önlenmesi olduğunu söyledi. Tüm tarafların sükuneti koruması, provokatif söz ve eylemlere son vermesi gerektiğini söyleyen Qin, anlaşmazlıktan temel çıkış yolunun barış görüşmelerinin yeniden başlatılması ve "iki devletli çözüm" yolunun uygulanması olduğunu vurguladı.

Qin, “Doğru olanı yapmak için hiçbir vakit geç değildir” dedi. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in dünya genelinde güvenliğin sağlanmasına ilişkin ilkelerin yer aldığı Küresel Güvenlik Girişimi'ni ortaya koyduğunu söyleyen Qin, Çin'in İsrail-Filistin sorununun çözümüne yönelik anahtarın ortak güvenlik vizyonunu desteklemekte olduğuna inandığını belirtti. Qin, Suudi Arabistan ve İran'ın diplomatik ilişkileri yeniden tesis etme kararıyla farklılıkları diyalog yoluyla aşmanın iyi bir örneğini sergilediklerini vurguladı. Qin ayrıca tüm tarafların diyaloğun ilerletilmesi, İran'ın nükleer sorununa ilişkin Kapsamlı Ortak Eylem Planının uygulanması, Orta Doğu'da barış ve huzurun korunması için fırsat yakalamasını umduğunu söyledi. Qin, Çin'in İsrail ile her düzeyde ilişkiyi güçlendirmeye, karşılıklı siyasi güveni artırmaya ve karşılıklı yarar sağlayan iş birliğini teşvik etmeye istekli olduğunu vurguladı.

Filistinli mevkidaşı Riyad el Maliki ile görüşmesinde de Qin, Çin'in iki ülke arasında müzakerelerin yeniden başlamasında aktif rol oynamaya istekli olduğunu söyledi.

İSRAİL'DEN CEVAP

İsrail Dışişleri Bakanı Cohen ise görüşmede İsrail-Filistin ihtilafının çözümünü desteklemede istekli olduğu için Çin'e teşekkür etti. Cohen, İsrail'in mevcut durumu istikrara kavuşturmada kararlı olduğunu ancak sorunun kısa vadede çözülmesinin mümkün olmadığını dile getirdi. Cohen, İsrail'in Çin'in nüfuzuna ve İran'ın nükleer meselesine büyük önem verdiğini, Çin'den olumlu bir rol oynamasını beklediğini söyledi. Covid-19 salgınının ardından Çin ile İsrail arasındaki kültür, turizm ve diğer alanlardaki iş birliğinin tam olarak iyileşmesini dört gözle beklediğini ifade eden Cohen, ikili ilişkilerin ilerletilmesi için Çin ile yakın çalışmaya istekli olduğunu kaydetti.