Çin’de isyanın adı ‘A4’ kâğıdı

Çin güvenlik güçleri, siyasi özgürlükler ve COVID-19 karantinalarına son verilmesi talebiyle ülke genelinde alevlenen protestoları bastırmaya çalışıyor. Protestolar özellikle Çin’in Sincan Özerk Bölgesi’nin başkenti Urumçi’de bir apartmanda meydana gelen yangında 10 kişini can vermesini izliyor. Yangının çıktığı apartmanda yaşayanların karantina nedeniyle evlerini terk edemediği, itfaiye ekiplerinin de metal bariyer ve engellerle çevrili apartman kompleksine giremediği için yangına zamanında müdahale edemediğine ilişkin iddialar tepkileri arttırmıştı. Protestolarda kısa süre önce üçüncü iktidar dönemini başlatan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in istifasını talep eden sloganlar da atılmıştı.

O SEMBOLÜN ANLAMI

Çin’deki isyanın sembolü olarak boş beyaz “A4” kâğıdı olarak öne çıkıyor. Sansür ve baskıya tepki gösteren gençler, tepkilerini boş A4 kâğıdıyla gösteriyor. İngiliz Guardian gazetesi, boş A4 kâğıdının gösterilerdeki anlamını mercek altına aldı. Gazete, boş beyaz kâğıtların ifade özgürlüğü ve yaygın sansürün reddedilmesine bir selam niteliğinde olduğunu yazdı.

OKUL KANTİNİNDE BAŞLADI

Bu protesto yöntemi ilk kez Pekin’deki seçkin Tsinghua Üniversitesi’ndeki bir öğrencinin kampüs kantininin yakınında tek bir beyaz kâğıt tutmasıyla başladı. Önce personel tarafından uzaklaştırıldığı bildirilse de, raporlara göre protestosuna devam etti. Kısa süre sonra da onlarca ve ardından yüzlerce kişi bu protestoya beyaz A4 kâğıtlarla katıldı. Pekin’deki Liangma Nehri’ndeki genç bir protestocu, “Beyaz kâğıt, söylemek istediğimiz ama söyleyemediğimiz her şeyi temsil ediyor” dedi. Pekin’deki Liangmaqiao’da çekildiği iddia edilen bir videoda, bir kadın devlet medyasının Urumçi’deki ‘insan yapımı’ trajediyi haber yapmasını eleştirerek, “Hepsi yalan, hepsi sessizlik. Boş kâğıt ‘anma hareketi’ni başlattık. Kâğıt üzerinde bir şey söylüyor muyuz? Hayır. Tüm suçlamalar kalbimizde. Tüm düşünceler kalbimizde” dedi.

Perşembe yaşanan bu yangın faciası, ülkenin birçok kentinde protestolara neden oldu. Sosyal medyada da yetkililer mitinglerin izlerini silmek için mücadele veriliyor. Başkent Pekin ve Şanghay’da protestocuların bir araya geldiği “Liangma Nehri” ve “Urumçi Caddesi” gibi yer isimlerinin sansürlendiği kaydedildi. Twitter ve Çin’in sosyal medya platformu Weibo’da da, eylem görüntülerinin kaldırıldığı aktarıldı.

ŞANGHAY HUZURSUZ

Ülkede 1989’daki demokrasi yanlısı mitinglerin bastırılmasından bu yana görülmemiş bir protesto dalgasıyla insanlar önceki gün sokaklara dökülmüştü. Şanghay’da kalabalığın toplanmasını engellemek için şehir merkezine bariyerler yerleştirildi. Önceki akşam göstericiler ile polisin karşı karşıya geldiği, bir otobüs dolusu insanın gözaltına alındığı belirtildi.

‘ÖZGÜRLÜK İSTİYORUZ’

COVID-19 politikasına karşı eylemler, başkent Pekin’e de sıçradı. Nehir kenarında mum yakan ve çiçek bırakan kalabalık, ellerinde sansüre karşı bir protesto sembolü olan boş kağıtları kaldırarak, “Özgürlük istiyoruz” sloganı attı.

‘SIFIR VAKA’ POLİTİKASI NEDİR

COVID-19 vakalarını ortaya çıktığı yerde bastırmayı ve bulaşma zincirini kesmeyi hedefleyen bu yöntem karantina, seyahat kısıtlamaları, toplu testler, imalat ve hizmet sektöründeki işletmelerin faaliyetlerinin kısıtlanması gibi katı ve geniş ölçekli tedbirleri gerektiriyor. Tedbirler, ekonomik maliyeti açısından da tartışmalara yol açıyor.

BBC MUHABİRİNE DARP VE KISA SÜRELİ GÖZALTI

İngiliz yayın kuruluşu BBC, olayları takip eden Edward Lawrence adlı muhabirlerinin güvenlik güçleri tarafından darp edilip, tekmelendiğini ve gözaltına alındığını duyurdu. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, BBC muhabirinin kendisini ‘gazeteci olarak tanıtmadığını’ ileri sürdü. Muhabirin olaydan birkaç saat sonra serbest bırakıldığı açıklandı.