Cenevre'deki tarihi Kıbrıs zirvesinden önemli açıklamalar

BM Genel Sekreteri Guterres'in açıklamalarından satır başları şöyle:

- Açılış oturumları aşırı derece yapıcı geçti.

- Gerekli enstrümanların bulunması konusunda mutabık kalındı. Bundan sonra yapılacak şeyler de var. Konferans bugün bir kez daha toplanacak. Hemen hızlı çözüm, mucize beklenemez.

- Biz burada sağlam bir çözüm için çalışıyoruz. Ve bu anlamda gerektiği kadar, gereken şekilde bu amaca ulaşabilmek amacıyla çalışmaya devam edeceğiz.

- Çok net şekilde şunu dile getirmek istiyorum. BM için bizim buradaki rolümüz taraflara destek vermek. Amacımız da anlaşma konusunda destek verme. Herhangi bir başka gündemimiz yok. Her iki tarafın mutabakatıyla sağlanacak bir çözümün peşindeyiz. 

OSCAR KAZANIRLARDI

- Eğer bu bir sinema yarışması olsaydı Oscar’ı hak edenler, sağımda ve solumda görmüş olduğunuz beyefendiler bunu kazanırdı. BM de yardımcı oyuncu ödülünü alırdı. AB de bu sürece destek veriyor. Ve BM bağlamında etkili ve güçlü bir şekilde burada elde edilebilecek başarıları süreci her şekilde destekliyor. Sabırlı olmak lazım, hızlı bir çözümün peşinde değiliz. Ciddi şekilde çözüme dönük çalışmaları gerçekleştiriyoruz.

- Bu kadar çatışmaların ortaya çıktığı, çok sorunun yaşandığı hiçbir krizin çözülemiyor gibi görüldüğü dünyada umudun sembolü olacak. Her iki liderin, gösterdiği liderlik için teşekkür ediyorum. 

SORU-CEVAP

- Cenevre’ye hoş geldiniz. Ne gibi somut teklifler masaya konuldu?

- Pek çok teklif konuldu. Somut mu değil mi, onu zaman gösterir ama burada önümüzdeki soru çok açık. Bizler bir çözüm için uğraşıyoruz ve bu çözüm uzun süredir görüşülen tartışılan, toprak ve mülkiyet konusunda, AB ile ilişkiler, bütün bu açılarda göz önüne alındı ve pozitif ilerleme sağlandı. İki toplumlu federal bir çözüm için, bir cumhuriyetin oluşturulması için yakınlaştık. Ama yapılacak şeyler var ve bunun uygulanması için bazı enstrümanların olması gerekiyor. Bunların tanımları bağlamında ve burada belirlenen ortak hedefler doğrultusunda hareket ederek, bu araçların iki tarafın güvenlik kaygılarını giderebilecek şekilde, enstrümanların oluşturulmasına yakınız. Ama bu liderler arasında bir anlaşma olmayacak. Bu halkların referandum aracılığıyla onaylayacağı bir süreç olacak. Dünyaya bakacak olursanız referandumlar kolay işler değildir. Ya net bir çözüm bulursunuz tam olarak tarafların uygulayabileceği bir çözüm olur. Dolayısıyla çarçabuk olabilecek bir şey değil. Umarım kısa bir zaman olur. Bu zaman içerisinde de somut bir çözüme ulaşılması hedefleniyor.

- Görüşmeler ya da konferans yarına veya bir sonraki güne uzatılabilir mi? Önümüzdeki günlerde daha üst düzey katılım beklenebilir mi?

- Görüşmeler gerektiği kadar devam edecek. Tabii ki diğer kişilerin katılımı da mümkün olabilir. Eğer buradaki çalışmalar geliştirilirse, ona göre adım atılır. Bizim burada hedefimiz bir takvim ortaya koymak değil, amacımız gerekli sonucu buradaki görüşmelerden alabilmek. Ve bunun için çalışmak.

- Tarafların Cenevre’den atılım niteliğinde bir şekilde ayrılmasını bekliyor musunuz? Yoksa bu sadece başlangıç noktası mı?

- Başlangıç noktasındayız. İlk kez beşli konferans yapılıyor. Ve umuyorum ki; bir atılım, açılım olur. Ve Kıbrıslıların da halkların da istediği şey bu, dünyanın da istediği şey bu. O kadar fazla felaketle karşı karşıyayız ki, hakikaten bir umut sembolüne ihtiyacımız var. 2017’nin başında bu umudun sağlanabilmesini umuyorum.

GARANTÖR ÜLKELER DE KATILIYOR

İsviçre’nin Cenevre kentinde Kıbrıslı Türk ve Rum liderler Mustafa Akıncı ile Nikos Anastasiadis arasında üç gün süren tarihi Kıbrıs zirvesi bugün garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin dışişleri bakanları seviyesinde katılımıyla beşli zirve haline geldi.

Konferansa Guterres, Akıncı ve Anastasiadis'in yanı sıra garantör ülkeler adına Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocias ve İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson katılıyor. "Özel gözlemci" sıfatıyla konferansta yer alan Avrupa Birliği'ni (AB) ise AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ile AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini temsil ediyor.

Konferansın ana gündem maddesini, müzakerelerin 6 temel başlığından biri olan "Güvenlik ve Garantiler" oluşturuyor.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, konferansın öğleden önceki kısmında yaptığı konuşmada, Kıbrıs’ta on yıllardır devam eden müzakerelerin ucu açık bir şekilde sürdürülmesinin kimseye yararı bulunmadığını ve müzakerelerin altı temel başlığından biri olan "Güvenlik ve Garantiler" düzenlemesinin gereklilik olduğunu vurgulamıştı.

Kıbrıslı liderler son üç ayda İsviçre'de iki kez bir araya gelmişlerdi. Liderlerin Cenevre'deki üçüncü buluşmasının ardından gerçekleşen uluslararası konferans, adanın geleceğinde belirleyici rol oynayabilir.