Cenevre’de müzakereden önce şartlar tartışılacak

Suriye’de 5 yıla yaklaşan iç savaşı sona erdirmek amacıyla düzenlenen Cenevre Konferansı kapsamında muhalifler dün İsviçre’nin Cenevre kentine gitti. Cenevre’ye gitmek için önceki gün geç saatlere kadar Suriye rejiminin saldırıları durdurması ve abluka uyguladığı bölgelere insani yardımların girmesine izin vermesini ön şart olarak koyan Suudi Arabistan destekli Yüksek Müzakere Komitesi (YMK)öncelikle Esad rejimi ile bu şartları tartışacak, müzakerelere geçip geçmemeyi Şam yönetiminin tavrına göre değerlendirecek. YMK’den yapılan açıklamada görüşmelere katılmaktaki amacın ülkedeki insani durumu iyileştirmek olduğu ama müzakere sürecinin başlangıcı olarak değerlendirilmeyeceği belirtildi. 

ESKİ BAŞBAKAN HEYETTE

17’si müzakereci 42 kişilik muhalif grup, dün sabah Riyad kentinden Cenevre’ye uçtu. Dün akşam gelenlerin arasında muhalefetin ana temsilcisi konumundaki YMK’nin Başkanı Riyad Hicab ve başmüzakereci Riyad Naasan Agha bulunuyor. Suriye’nin eski başbakanı Hicab, 2012’de muhalif saflara katılmıştı. Agha da Suriye’nin eski kültür bakanı. Müzakere heyetinde dikkat çeken isimlerden bir diğeri de rejim ordusundan ayrılıp Esad karşıtı Özgür Suriye Ordusu’na katılan General Esad el Zubi. İsviçre’ye hareketlerinden önce açıklama yapan Agha, “Müzakerelere doğru ilerlerken dünyaya siyasi bir çözüm bulma konusunda ciddiyetimizi göstermek istiyoruz. Mucizeler olmasını ya da düşmanlıkların bir anda bitmesini beklemiyoruz ama rejim ve rejimin Rus destekçilerinin, ayrım gözetmeden pazar yerlerini, hastaneleri ve okulları vurmayı bırakmasını istiyoruz” dedi. Riyad Hicab da dün yaptığı açıklamada “Suriye rejimi, ülkede sivillere karşı işlediği savaş suçlarına devam etmesi durumunda, Suriye muhalefeti heyeti, Cenevre’deki Suriye görüşmelerini terk edecek ”açıklaması yaptı. Bugün BM Özel Temsilcisi Staffan de Mistura ile görüşecek YMK heyeti, Esad rejimi ile dolaylı olarak dahi müzakere yürütmeyi reddediyor.

PYD: Bize ‘Sonra siz de katılacaksınız’ denildi

Cenevre’de BM tarafından ağırlanmasına rağmen toplantıya resmen davet edilmeyen Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) Eşbaşkanı Salih Müslim ile müzakerelere arabuluculuk eden BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura arasında birkaç kez görüşme oldu. Hürriyet’e bilgi veren PYD’nin Avrupa temsilcilerinden Halid İsa, “Mistura ile görüşmeler oldu. Aynı şekilde Amerikalılar ve Ruslarla da görüşüyoruz. Hem Rusya ve ABD temsilcilerinin hem de De Mistura’nın bize dediği şu: ‘Siz toplantılarda olacaksınız. Ancak önceliğimiz toplantının başlaması. Siz olmadan başlayacağız ama sonra siz de katılacaksınız.’ dedi. İsa, “Eğer müzakerelerde yer almazsak toplantılardan çıkan kararları kabul etmeyeceğiz. Bu çerçevede PYD’nin de yer aldığı Suriye Demokratik Meclisi’nden kendilerine davet gelen üç temsilci de PYD’ye davet gelmediği sürece müzakerelere katılmayacak. Ama dediğim gibi De Mistura günlük olarak bizimle görüşüyor, gelişmeleri müzakere ediyor” diye konuştu. Öte yandan Fransız haber ajansı AFP, PYD heyetinden ismini açıklamadığı bir kaynağa dayanarak, Müslim ve danışmanlarının dün Cenevre’den ayrıldığını yazdı.

Moskova’dan PYD ısrarı

Nerdun HACIOĞLU/MOSKOVA

Moskova, müzakere masasında PYD’nin yer alması konusundaki ısrarını sürdürüyor. Rusya’nın BM Büyükelçisi Aleksey Borodavkin, “Biz masada Suriye’deki Kürt halkının da temsil edilmesini savunuyoruz. Onlar da Suriye vatandaşı ve sayıları nereden bakarsak bakalım ülke nüfusunun yüzde 9’unu oluşturuyor. Cenevre görüşmelerine Kürtler katılmadığı takdirde tüm süreç tehlikeye girebilir” açıklamasını yaptı. Cenevre’ye hareket etmeye hazırlanan Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Genadiy Gatilov ise “BM Suriye Özel Temsilcisi Stefan de Mistura, bize Kürtleri görüşmelerin daha sonraki aşamalarına çağırma sözünü verdi. Bu konu yakın takibimizde olacak” dedi.