Bush deplasmanda

ABD Başkanı NATO ve AB zirvelerine katılacağı Avrupa gezisine dün başladı. Çok çetin geçecek zirvelerin gündeminde Avrupa Ordusu, Savunma Kalkanı, Balkanlar'daki Barış Gücü ve idam cezası var.

Beyaz Saray'daki görev değişiminden bu yana, ABD ile Avrupa arasındaki ilişkiler iyice gerginleşirken, Başkan George W. Bush altı günlük bir gezi için dün Eski Kıta'nın yolunu tuttu. Eski Başkan Bill Clinton döneminde, zaman zaman ticaret alanında yaşanan sorunların aksine, yeni Beyaz Saray ile Avrupa arasında bir dizi konuda ve çok ciddi sorunlar yaşanıyor.

Avrupa Ordusu, Füze Savunma Sistemi, Kyoto Anlaşması, Balkanlar'da barış gücü ve idam cezası gibi konular bunların başında geliyor.

Anlaşmazlıklar öncelikle askeri alanda ve savunma konularında yaşanıyor. Bush Yönetimi içindeki çok güçlü ve etkili bir kanat, Avrupa'nın ordu kurarak NATO'yu dışlamaya çalıştığı düşüncesinde.

AVRUPA ORDUSU FRANSIZ OYUNU

Bu ekipten üst düzey bir ABD yetkilisi, şöyle konuştu:

‘Soğuk Savaş bitti ve jeopolitik değişimler kaçınılmaz hale geldi. Avrupa, ordu kurarak bizi dışlamaya çalışıyor. Bunu yaparken de bizim ve NATO’nun imkanlarından yararlanmak istiyor. Türkler'in de bizimkine benzer kaygıları var ve tamamen haklılar.'

Eski CIA Başkanı James Woolsey ise daha sert konuştu. Woolsey, Avrupa Ordusu'nu ‘Fransa’nın NATO'ya son verme oyunu' olarak niteledi ve ‘Avrupa, bize karşı her geçen gün daha hasmane bir tutum içinde. Kendileri bilir...’ şeklinde konuştu. Washington'da, Fransa'nın, AB'yi de arkasına alarak ABD'ye karşı bir mücadele başlattığı düşüncesi giderek yaygınlaşıyor. İki ülke arasında tırmanan gerginlik, Fransa Dışişleri Bakanı Hubert Vedrine'nin Washington ziyareti sırasında da açıkça hissedildi.

Bush, Brüksel'de NATO Zirvesi'ne, İsveç'te de AB Zirvesi'ne katılacak. Bush, İspanya ve Polonya'ya gidecek ve ayrıca Slovenya'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ilk kez bir araya gelecek.

AB ve Rusya, Bush'un Füze Savunma Sistemi'ne karşı çıkıyor. Bush'un, çevreye zarar veren gazların sınırlandırılmasıyla ilgili Kyoto Anlaşması'nı tanımayacaklarını açıklaması da AB'yi oldukça öfkelendirdi. Bush, şimdi bir orta yol bulunabileceğini ifade ediyor.

Oklahoma bombacısı Timothy McVeigh'in henüz idam edildiği ortamda, Başkan Bush'a karşı şiddetli protesto gösterilerinin yapılması bekleniyor.

Görüşmelerde, taraflar dünya haritasını masaya yatıracaklar. Ortadoğu, Balkanlar, özellikle Irak, Kuzey Kore, Çin, Orta Asya ve Kafkaslar gündemin ön sıralarında yer alacak.

Ticaret de sorunlu konu olmayı sürdürüyor. ABD'nin ihracatçı firmalara yönelik vergi teşviklerine karşın, AB, ABD'nin dört milyar dolarlık ihracatına yeni gümrük tarifeleri getirme tehdidinde bulunuyor.