Bu ilk değil! İsrail'in daha önceki işgallerinde neler yaşandı?

İsrail, komşusu Lübnan’ı günlerce bombalamasının ve Hizbullah’a yönelik saldırılar gerçekleştirmesinin ardından şimdi de Lübnan'a kara harekâtı başlattı. Böyle bir saldırı ilk kez gerçekleşmiyor ve önceki saldırılar net bir sonuç ortaya çıkarmadı.

Peki daha önceki İsrail işgallerinde neler yaşandı?

1978: İLK İŞGAL

İsrail devletinin 1948’te kurulmasından sonra Lübnan, Filistinli mültecilerin sığındığı ilk adres oldu. Lübnan’a sığınan mülteciler arasında Filistin Kurtuluş Örgütü'nün üyeleri de vardı. FKÖ üyeleri ile İsrail güçleri arasında çıkan çatışmalar sonrası İsrail ilk kez 1978’de Lübnan'ı işgal etti.

Fotoğraf: IDF

İsrail güçleri Lübnan’ın güneyine girdi ve iki ay sonra çekildi. Komşu Lübnan’da bir tampon bölge oluşturdular ve 2000 yılına kadar orada kaldılar. Bu ilk işgalde Lübnan’da 2000 savaşçı ve sivil öldü. İsrail tarafında ise 18 asker hayatını kaybetti.

Fotoğraf: IDF

1982: EN BÜYÜK İŞGAL

İsrail’in Lübnan’daki en büyük operasyonu 1982’de Lübnan İç Savaşı sırasında gerçekleşti. Binlerce İsrail askeri yüzlerce tank ve zırhlı araç eşliğinde sınırı geçti.

Fotoğraf: AFP

İsrail güçleri birden fazla cepheden hücum etti ve bir hafta içinde başkent Beyrut'un dış mahallelerine ulaştı.
Saldırı sırasında İsrail birlikleri yine Filistinli mültecileri katletti.

İsrail tankları Beyrut sokaklarında. Eylül 1982/AP

İsrail üç ay sonra geri çekilerek Lübnan içinde bir tampon bölge oluşturdu. Lübnan tarafında, çoğunluğu sivil olmak üzere yaklaşık 20.000 kişi öldürüldü. İsrail tarafında ise 654 asker öldü.

Filistin lideri Yaser Arafat Batı Beyrut'ta İsrail saldırısının hasarını inceliyor. 1982/AP

1996: YENİ BİR DÜŞMAN

İsrail’in 1982’deki işgali Filistin Kurtuluş Örgütü’nün ülkeden ayrılmasıyla sonuçlandı, FKÖ merkezini Lübnan’dan Tunus’a taşıdı. Fakat bunun ardından Hizbullah kuruldu.

Fotoğraf: IDF

İsrail güçleri Nisan 1996'da grubun roket saldırılarına yanıt olarak ilk kez Hizbullah'a karşı harekete geçti. Saldırılar, iki haftadan biraz fazla sürdü. Yine siviller acı çekti, Lübnan tarafında 13 Hizbullah üyesi ve 250'ye kadar sivil öldürüldü. İsrail hiçbir kayıp vermedi.

Fotoğraf: AFP

İsrail ve Hizbullah karşılıklı saldırılara devam etti. Hizbullah İsrail’e roket saldırıları düzenlerken, İsrail ordusu bombardımanda bulundu.

2006: 34 GÜN SÜREN SAVAŞ

2006 yılının Haziran ayında Hizbullah sınırın ötesindeki İsrail kasabalarını topçu ateşine tutmanın yanı sıra, sınırı geçti, sekiz İsrail askerini öldürdü ve ikisini rehin aldı.

Fotoğraf: AFP

İsrail ise büyük hava saldırıları ve topçu ateşi ile Lübnan’ın genelini hedef aldı, hava ve deniz ablukası uyguladı, Lübnan’ın güneyine de karadan müdahale etti.

Savaş 34 gün sürdü ve ateşkesle sonuçlandı.

Lübnan’da 1191 kişi öldü, çoğu sivildi. İsrail tarafında ise 121 asker ve 44 sivil öldü.

Fotoğraf: AP

BU KEZ NE OLACAK? UZMANLAR NE DİYOR?

BBC'nin Uluslararası Haberler Editörü Jeremy Bowen'a göre İsrail'in Hizbullah'a karşı saldırıları iki ülke arasındaki dengeyi şimdilik değiştirdi.

İsrailli askeri uzman Yoav Stern BBC'ye yaptığı açıklamada, 1982'deki gibi topyekun bir işgal değil, 2006'daki gibi sınırlı bir işgalin söz konusu olacağını söyledi.

ÇABUK ÇEKİLME İHTİMALİ VAR

Stern ayrıca, Hizbullah'ın uzun süredir Lübnan'ın güneyindeki kasabalarda konuşlu olduğunu ve bu durumun da İsrail'in bu kasabaları işgal ettikten sonra çabucak çekilme ihtimalini önlediğini söylüyor ancak Lübnan'daki senaryo çok daha zorlu olabilir.

HİZBULLAH HAMAS DEĞİL

Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden Profesör Amin Saikal "Hizbullah Hamas değil. Hasar aldı ama çok iyi silahlanmış ve stratejik olarak konuşlanmış durumda" diyor.

"Hizbullah, İsrail işgaline karşı sonsuz bir direniş gösterebilir. Bu da İsrail için büyük insan ve malzeme kaybı anlamına gelebilir."

Jeremy Bowen ise İsrail'in hala Gazze'deki saldırılarının başlıca amaçlarından birini gerçekleştiremediğine dikkat çekiyor.

"Hizbullah'ın Güney Lübnan'da büyük bir tüneller ağı ve tesisleri var. Gazze'ye girdiklerinde amaçlarından biri Hamas'ın tünel ağını yok etmekti ve bir yıl sonra bunu hala başaramadılar."