Oluşturulma Tarihi: Ocak 27, 2008 00:00
Fransa’nın en büyük ikinci bankası olan Societe Generale’i yaklaşık 5 milyar Euro zarara uğratarak dünya ekonomisini sarsan Jerome Kerviel’ın, Fransız mali polisince sorgulanmasına başlandı.
31 yaşındaki Kerviel’in sadece iki yıllık ticari deneyimiyle dünya bankacılık tarihinin en büyük dolandırıcılığına imza atması üzerine uzmanlar, "Bankada çalıştığından güvenlik sistemini aşmış olabilir. Ama milyarlarca doları kimseye fark ettirmeden çekebilmesi için Einstein olması lazım" diyor.
FRANSA Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin de mahallesi olan Paris’in zengin semti Neuilly-sur-Seine’daki evinden çıkıp küresel ekonomide dalgalanma yaratacak kadar büyük bir banka dolandırıcılığına imza atan genç bankacı Jerome Kerviel, çok ilginç bir portreye sahip. Bir kuaförle metal işçisinin oğlu olan Kerviel’i mahallesinde doğru düzgün tanıyan yok.
SİLİK VE SESSİZ Komşularla konuşmayan, tatile çıkmayan, alışverişe bile gittiği görülmeyen Kerviel’in bir işkolik olduğu bildiriliyor. "Yuppie" olarak adlandırılan diğer genç profesyoneller gibi stüdyo dairesi ile işi arasında mekik dokuyan Jerome Kerviel, kendisini tanıyanlara göre, "Sessiz sakin, yalnız, utangaç, kimseyle konuşmayan ama her zaman şık giyinen bir adamdı."
BİR ÇOCUKLUK SUÇU Fransa’nın batısında bir köyde yetişen ve çocukluğunda annesinin kuaför salonunda çalışan Kerviel’in işlediği müthiş suçtan dolayı "Bay Vasat" olarak görüldüğü belirtiliyor. Akrabaları, "O bir kuruş bile çalmayacak bir çocuktu" diyerek iddiaları reddediyor. Eski öğretmenleri ise, Kerviel’in öğrencilik yıllarını hatırlarken "Bize hiç dáhi gibi gelmedi" diyorlar, ama yaklaşık 5 milyar euroluk bir dolandırıcılığa imza atmasından sonra bu yorumlar değişti.
SANAL MÜŞTERİLER Kerviel, Fransa’nın en büyük ikinci bankası olan Société Générale’de beş yıl önce çalışmaya başlamıştı, ancak genç bankacı sadece iki yıldır ticari işlem yapabiliyordu. Uzmanlara göre, alt kademeden bir aracı olarak görev yaptığı bankada birçok sanal müşteri hesabı açan Kerviel, sözde müşterileri olan sanal şirketlere Avrupa borsalarında banka fonlarını işlettirdi. Bu kumarın maliyeti giderek arttı ve sonunda 5 milyar euroluk bir fatura çıkınca dev banka batmanın eşiğine geldi.
İNANILMAZ RAKAMLAR Uzmanlara göre, Kerviel’in bilgisayar sistemindeki güvenliği aşması, bir banka çalışanı olduğu için çok zor değil. Ancak yatırım şirketi Avalon Partners uzmanlarından Peter Cardillo, "Bir insan Einstein olmadıkça bu işi tek başına halledemez" diyor. "Dolandırıcı Einstein"ın, kimseye fark ettirmeden yaklaşık bu kadar büyük bir zarara neden olması, hatta bir aşamada, kurumu, toplam sermayesinin de üzerinde bir rakam olan 50 milyar dolarlık bir taahhüt altına sokması "inanılmaz" bulunuyor. Bazı uzmanlar, "Bankanın, mortgage krizi sırasında hatalı biçimde giriştiği bazı piyasa operasyonlarını gizlemek amacıyla Kerviel’i günah keçisi yaptığını" savunuyorlar.
TÜRK HAYRANI VAR Kerviel, internette şimdiden bir "dolandırıcılık kültü" haline geldi. Birçok arkadaşlık sitesi ve sosyal platformda adına hayran kulüpleri kurulan Kerviel’in Facebook’taki sayfasına mesaj bırakan Türk hayranı Cenk Aras, "Nick Leeson’dan sonra yeni kahraman" diye yazdı.
Dolandırıcılar Şahı’nın portresi
Komşularıyla konuşmaktan çekiniyor, hatta hiç konuşmuyor.
Tatile bile çıkmayan, eviyle işi arasında gidip gelen biri.
Son derece sessiz, sakin, içine kapanık ve utangaç.
En göze çarpan özelliği çok şık ve temiz giyinmeye büyük özen göstermesi.
Çocukluğunda, sessiz ve tutuk yapısı nedeniyle "Bay Vasat" olarak niteleniyor.
Akrabalarına göre "bir kuruşu bile çalmayacak" kadar çekingen, ürkek ve dürüst biri.
Çalıştığı bankanın yetkililerine göre "kendi hayal dünyasında yaşardı."
İşyerinde kendisine sorulan tüm sorulara "Evet" veya "Hayır" diye kısa cevaplar verirdi.
Hobileri judo ve yelkencilikti.
Bir meslektaşı, "İçine kapanıktı. Tom Cruise benzerdi ve çok şıktı. Patronlara biraz yağcılık yaptığını düşünürdüm" yorumunu yaptı.
ESKİ REKORU BEŞE KATLADI
Kerviel’in dolandırıcılığının maliyeti, bu konuda bir önceki rekorun sahibi olan ve 1995’te Barings Bank’ı batıran Nick Leeson’ın neden olduğu zararı beşe katladı. Ancak işin ilginci, Leeson zimmetine geçirdiği parayla Singapur’da lüks bir hayat yaşamaya başlamıştı. Kerviel’in kendi hesabına para aktarmaması ve ayda 10 bin euro kazandığı işine devam etmesi, asıl amacının ne olduğu sorusunu doğurdu.
5-15 YIL HAPSE ÇARPTIRILABİLİR
Kerviel’in evi önce sivil polisler tarafından altüst edildi, bilgisayarına el kondu. Bir süre için kayıplara karışan Kerviel, dün öğle saatlerinde gözaltına alınıp Paris’in güneydoğusundaki mali polis karargahında sorgulanmaya başladı. Gazeteciler, tüm çabalarına karşın Kerviel’in polis merkezine getirilmesini görüntüleyemediler. Fransız yasaları, bir zanlının, resmen suç isnat edilmeksizin 24 saat boyunca gözaltında tutulabileceği öngörse de, savcılığın bu süreyi uzatması bekleniyor. Kerviel suçlu bulunduğu takdirde 5 ila 15 yıl arasında bir hapis cezasına çarptırılacak.
EN İYİ MARTINEZ CANLANDIRIR
İngiliz bahis şirketleri, dünya ekonomi tarihine geçen dolandırıcılıktan sonra, Jerome Kerviel’in hayatının filme alınacağına kesin gözüyle bakıyor. Hatta beyazperdede Kerviel’i kimin canlandıracağı konusunda bahisler bile açılmaya başlandı. Ladbrokes şirketinin bahis oranlarına göre, Kylie Minogue’un eski sevgilisi Olivier Martinez en şanslı aday. 1999 yılında çevrilen "Haydut Bankacı" filminde Nick Leeson’ı canlandıran aktör Ewan McGregor ise ikinci sıradaki favori.