BRICS zirvesinde yüzler güldü

Rusya’ya bağlı Tataristan Cumhuriyeti’nin başkenti Kazan’da üç gün boyunca devam eden BRICS örgütü liderler zirvesine Rusya ve Çin’in yeni dünya düzeni sloganı damgasını vurdu. Ayrıca Ukrayna savaşı yüzünden 2022 yılı başlarından bu yana dünyada istenmeyen adam haline gelen Rusya lideri Vladimir Putin, 40 ülke liderini etrafına toplayarak Batı’ya “Sizin zincirlerinizi koparıp attım” deme fırsatı yaratarak yüzünü güldürdü.

‘YENİ DÖNEM BAŞLIYOR’

Hem Rusya lideri Putin hem de Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, zirvede yaptıkları açıklamalarla BRICS’in Batılı ülkelerin ekonomik ve siyasi hegemonyasına karşı güçlü bir alternatif olabileceği mesajı verdi. BRICS üye ülkelerinin kendi aralarındaki görüşmelerin ardından dün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı geniş katılımlı BRICS+ oturumunun ardından konuşan Putin, “Batılı ülkelerin G7 kulübü olarak dünyaya verebilecekleri nimetlerin tükendiğini” söyledi. Uzun süre sonra ilk kez pozitif bir vücut diliyle konuştuğu görülen Putin, “Bundan böyle dünya gelişiminde ‘Küresel Güney’ dönemi başlıyor. Dünya ekonomisi, siyaset ve güvenliğin garantörü ve lokomotifi BRICS kulübü olacak” ifadelerini kullandı.

‘TİCARET YOLLARI AÇILMALI’

Bu amaçla BRICS üyesi ülkelerin “dış müdahalelerden etkilenmeyen mali sistem ve yatırım platformları oluşturması gerektiğini” vurgulayan Rus lider, “Küresel Güney ülkeleri arasında yeni ticaret yolları ve lojistik rotaları açılmalı” diyerek Batı etkisinden çıkan yeni bir ekomonik düzen kurulumuna işaret etti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) de “köklü bir reformdan” geçmesi gerektiğini savunan Putin, “Şimdiki haliyle çalışamaz hale gelen BMGK yeni ülkeleri içine alarak daha etkin bir mekanizma olmalı. BRICS zirvesine katılan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres huzurunda Rusya’nın tüm insanlığın yararına BM’de köklü reform yapılması için çalışacağı sözünü veriyoruz” dedi.

Şİ’DEN GÜVENLİK VURGUSU

Çin lideri Şi Cinping de BRICS örgütünün yeni bir dünya düzeninin habercisi olduğunu vurguladı. Konuşmasında dünyada istikrar ve güvenlik konularına ağırlık veren Şi, “BRICS üye ülkeleri gölgeden çıkarak dünyada istikrarı sağlayan güç olduklarını ilan etmelerinin zamanı geldi. İstikrardan söz ederken güvenliği de kast ediyorum. Güney yarımkürenin ilk sıradaki neferleri olarak mevcut tüm bölgesel ihtilafların çözümünde artık söz sahibi, moderatörü olmamız gerek. Bu görevi ortak dünya uygarlığı adına elimize almalıyız” ifadelerini kullandı.

ALİYEV-PAŞİNYAN NEŞESİ

KAZAN’daki BRICS zirvesinde farklı bir ilk daha yaşandı. Karabağ ihtilafı yüzünden 30 yıl boyunca birbirinin yüzüne bakmaktan çekinen, toplantılarda farklı köşelerde duran Azerbaycan ve Ermenistan liderleri İlham Aliyev ile Nikol Paşinyan zirve boyunca yan yana ve samimi bir şekilde görüntülendi. BRICS alie fotoğrafında yan yana duran Aliyev ile Paşinyan, geniş kapsamlı oturumda da yine yan yana oturtuldu. Oturumun ardından basına sürpriz bir açıklama yapan Paşinyan, Azerbaycan ile yıl sonuna kadar kapsamlı bir barış anlaşması imzalamaya hazır olduklarını söyledi.

‘KÜRESEL GÜNEY DÖNEMİ BAŞLIYOR’

Çin lideri Şi Cinping ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den zirvede verdiği mesajlarda “yeni dünya düzeni” vurgusu vardı.

ERDOĞAN’A MİNNETTARIZ

Rus lider Putin, BRICS kapanış konuşmasında “Yeni BRICS üyelerinin katılımını sağlamak üzere mümkün olan her şeyi başarılı bir şekilde yapıyoruz” dedi. Ukrayna ile ateşkes müzakerelerine değinen Putin, “Bize Ukrayna heyetiyle müzakere için platform sağlayan Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a minnettarız” diyerek, Ukrayna ile aralarında yeni bir müzakere süreci için Türkiye’nin New York’tan aradığını ancak teklifi kendisi yapan Ukrayna’nın ertesi gün vazgeçtiğini anlattı.

RUS HEYETİNDEN BRICS BANKNOTU SÜRPRİZİ

Zirvede Batı’ya her yönden gol atmaya çalışan Rusya yeni para birimi bile çıkardı. Zirve koridorlarında ikinci geniş katılımlı oturum öncesinde Rus heyetinden bir yetkili Putin’e “İşte yeni BRICS parası” sözleriyle renkli bir banknot verdi. 50 birim değerindeki kâğıt para üzerinde BRICS üye ülkelerinin bayraklarıyla kendi dillerinde yazılar bulunuyordu. Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, banknot basımının Rusya Ticaret Bakanlığı’nın şakası olabileceğini söylerken, sanal para basma fikrinin BRICS içinde işbirliğinin ciddiyetini gösteren bir sembol olduğu vurgusunu da yaptı.