Brexit’e fren

AVRUPA Birliği’nden (AB) ayrılık sürecindeki Birleşik Krallık’ta önceki gün yapılan erken genel seçimlerde sandıktan sürpriz çıktı. İktidardaki Muhafazakâr Parti’nin açık ara ve kolay bir zafer kazanacağı beklentilerinin aksine ana muhalefetteki İşçi Partisi oylarını arttırdı. Muhafazakâr Parti, seçimden birinci çıksa da tek başına iktidar olmak için gerekli 326 sayısına ulaşamadı. Muhafazakâr Parti yüzde 42.4 oy oranı ile 650 sandalyeli parlamentoda 318 sandalye çıkartabildi.

SOLDAN GÜÇLÜ ÇIKIŞ

Radikal sol görüşleriyle dikkat çeken Jeremy Corbyn liderliğindeki İşçi Partisi ise yüzde 40 oy oranı ile 261 sandalye kazandı. İşçi Partisi, oylarını yüzde 9.5 artırarak 29 yeni sandalye kazanmayı başardı. İngiliz basını, sonucun Brexit’te elini güçlendirmek için erken seçime giden Başbakan Theresa May için başarısızlık olduğu yorumunu yaparken, Financial Times gazetesi, “Seçmenler daha güçlü yetki teşebbüsünü reddederken, May’in kumarı geri tepti” manşetini attı. İskoç Ulusal Partisi’nin lideri Nicola Sturgeon, Muhafazakâr Parti’nin ‘Sert Brexit ısrarından vazgeçmesi gerektiğini’ söyledi. 

5 BAKAN KALACAK

Başbakan May ise hükümeti kurmak için seçimde 10 sandalye kazanan, Brexit yanlısı Kuzey İrlanda Demokratik Birlik Partisi’nden (DUP) destek alacaklarını açıkladı. İki parti arasındaki ortaklığın içeriği henüz netlik kazanmadı. Theresa May’in kuracağı yeni hükümette Maliye Bakanı Philip Hammond, İçişleri Bakanı Amber Rudd, Dışişleri Bakanı Boris Johnson, Savunma Bakanı Michael Fallon ve Brexit’ten sorumlu devlet bakanı David Davis görevlerini sürdürecek. May, BBC’ye yaptığı açıklamada, İngiltere’nin AB’den çıkışı ile ilgili müzakerelerin planlandığı gibi 10 gün içinde başlayacağını söyledi. Seçim sonrası en önemli konunun “Brexit müzakerelerini bir planla yürütebilecek hükümete sahip olmak” olduğunu belirten May, “En çok oyu alan ve en çok sandalye kazanan parti olduğumuza göre, hükümeti kurabilecek tek parti de biziz” dedi.

‘DEVAM’ DEDİ

Kraliçe 2’nci Elizabeth’ten hükümeti kurma yetkisi alan Başbakan May, başbakanlıkta alkışlarla karşılandı. May, Kuzey İrlanda’daki Birleşik Krallık yanlısı Demokratik Birlikçi Parti’nin (DUP) desteğine güvendiğini ve ‘Brexit’e devam’ edileceğini söyledi. İki parti 328 vekile ulaşarak koalisyon hükümeti kurabiliyor.

İSTİFAYA ÇAĞIRDI

İşçi Partisi lideri Corbyn, Başbakan May’i istifaya çağırarak, “Muhafazakâr Parti’nin argümanları kaybetti” dedi. Genç seçmenlerin bu kez İşçi Parti’ye yöneldiği yorumları yapıldı.

3 SORU 3 CEVAP

Niye erken seçim oldu?

Birleşik Krallık’ta 23 Haziran 2016’da ülkenin Avrupa Birliği (AB) üyeliğinin devam edip etmeyeceği referanduma sunulmuş, sonuçta da sandıktan AB’den ayrılık (Brexit) kararı çıkmıştı. İktidardaki Muhafazakâr Parti’nin lideri Başbakan David Cameron istifa edince parti liderliğine Theresa May seçilmişti. Birleşik Krallık, 19 Haziran’da AB ile Brexit müzakerelerine başlamaya hazırlanıyordu. May’in erken seçim kararına gösterdiği başlıca gerekçe de müzakerelere güçlü bir parlamento desteğine sahip bir hükümetle başlamaktı.      

May niye umduğu desteği bulamadı?

Birleşik Krallık Başbakanı May, daha önce 2020 yılına kadar seçim olmayacağını söylemişti. Ayrıca devletin yaşlı bakımına daha fazla katkıda bulunacağını söylemiş, “Bunama vergisi mi” diye tepki çekince bundan geri adım atmıştı. Son olarak da terör saldırıları Başbakan’ın ülke güvenliği konusunda sorgulanmasına yol açtı. Çünkü May’in İçişleri Bakanı olduğu dönemde güvenlik güçlerinden 20 bin personel azaltılmıştı. İşçi Partisi’nin de özellikle genç seçmen desteğini kazanması May’in umduğu desteği bulamamasında etkili oldu.

Brexit’ten dönüş olur mu?

Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılığı anlamına gelen Brexit müzakerelerinin 19 Haziran’da başlaması öngörülüyordu. Erken seçimdeki sonuç Başbakan May’in güçlü bir hükümetle müzakerelere başlama beklentisine darbe vurdu. May’in pazarlıklarda elinin zayıflayacağı yorumları yapılıyor. AB’den çıkıştan vazgeçmek teknik olarak mümkün. Bunun için May’in ‘ayrılma mektubu’nu AB’den  çekmesi gerekiyor. Ancak bu hamle için 27 AB ülkesinin onayı şart. Dünkü açıklamalarına bakılırsa May, devam etme konusunda kararlı.