Tolga TANIŞ / WASHINGTON
Oluşturulma Tarihi: Eylül 19, 2010 00:00
ABD’deki Ermeni lobisinin başlattığı yoğun kampanya sonucu, Bakü’ye büyükelçi olarak atanması engellenen Matt Bryza için, Senato Dış İlişkiler Komitesi oylama tarihi belirledi.
Türk araştırmacı Zeyno Baran ile evlenen ve temmuzda baba olan Bryza, salı günü komitenin karşısına çıkacak. 21 Eylül, aynı zamanda Ermenistan’ın bağımsızlığını ilan ettiği gün olduğundan, durum Ermeni çevrelerinde büyük tepkiye neden oldu.
Soykırım iddialarına mesafeliABD’nin Azerbaycan Büyükelçiliği, Anne E. Derse’in ayrıldığı 2009 Temmuz ayından beri boş duruyor. Beyaz Saray, uzun süre pozisyona, Cumhuriyetçilere yakınlığı ile bilinen Bryza’yı atamaya yanaşmadı. Ancak en sonunda, 25 Mayıs’ta Bakü için Bryza’nın ismini açıkladı. Hem bir Türk’le evli olması hem de soykırım iddialarına mesafeli olması nedeniyle, Ermeniler Bryza’nın ismi açıklanır açıklanmaz bir karşıt kampanya başlattı. 2010’un
seçim yılı olması nedeniyle de kampanya Kongre’de karşılık buldu. 22 Temmuz’da komitede ifade verdiğinde, evliliğinden düğün harcamalarına kadar her konuda kışkırtıcı sorulara muhatap oldu.
California senatörü itiraz ettiKomite, ifadeden sonra yeni bir tarih belirledi. Ve ataması bekleyen diğer büyükelçilerle birlikte Bryza için 3 Ağustos’ta oylama yapılacağını duyurdu. Ancak Ermeni faktörü, burada bir kez daha devreye girdi. Bu yıl yeniden seçilmek için yarışan, Ermenilerin ABD’de en yoğun olduğu bölgede siyaset yapan California Senatörü, Demokrat Partili Barbara Boxer, Bryza’nın oylamasına itiraz etti. Komite Başkanı John Kerry de, oylamayı erteledi. Bryza için önümüzdeki hafta yapılacağı duyurulan oylamanın yine son anda iptal edilip edilmeyeceği bilinmiyor. Komite, oylamanın gündeme alındığını söylemekle yetindi. Boxer’ın yardımcıları ise pozisyonları konusunda açıklama yapmadı.
Atamalar bu ay bitebilirAncak Bryza’nın şimdiye kadar sıkışmış gözüken atama sürecinin birdenbire yeniden hareketlenmesi, Beyaz Saray için bir diğer önemli büyükelçi ataması Frank Ricciardone’yi akla getirdi. Ankara’ya atanmak istenen “Bond” lakaplı Ricciardone’nin adı da, Beyaz Saray tarafından 1 Temmuz’da açıklandı, 12 Temmuz’da da onay için Senato’ya gönderildi. 20 Temmuz’da Ricciardone Senato Dış İlişkiler Komitesi’nde ifade verdi. 3 Ağustos’ta adı komitede oylandı ve kabul edildi. Ancak 5 Ağustos’ta Senato Genel Kurulu’nda oylanacakken, Kansas Senatörü olan Cumhuriyetçi Sam Brownback’in engellemesine takıldı. Siyasi gözlemciler, Cumhuriyetçi ve Demokratların birbirlerini kilitledikleri bu iki atamanın birbiriyle bağlı olabileceğine inanıyorlar. Her ne kadar Brownback, Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’a gönderdiği mektupta Ricciardone’nin atamasına “kişisel sebeplerden” karşı çıktığını söylese de, ABD’den kendilerine bir elçi göndermesini bekleyen Azerbaycan ile de ilişkileri çok yakın bir politikacı. Aynı zamanda Türkiye’ye tepkili ‘neocon’ siyasetçilere paralel.
Bu dönem senatörlüğü bırakıp Kansas Valiliği seçimlerine adaylığını koyacak olan Brownback, kasımdan sonra Senato’da olmayacak. Bu durumda başka biri çıkmazsa Ricciardone’nin atamasında en geç Kasım’da bir sorun kalmayacak. Ancak siyasi gözlemcilere göre Demokrat Partili Boxer’ın salı günü Bryza’ya itiraz etmemesi halinde Bryza’nın ataması da Senato Genel Kurulu’na gelecek ve hem Bryza’nın hem Ricciardone’nin atamaları ay sonundan önce tamamlanacak.