BM’den Kaşıkçı raporu: Veliaht prensi işaret etti
Güncelleme Tarihi:
BM, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin raporunda, “Kaşıkçı, uluslararası hukuka göre Suudi Arabistan’ın sorumlu olduğu, kasten ve tasarlayarak gerçekleşen bir yargısız infazın kurbanı oldu” dedi. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin hazırladığı, dün Cenevre’de açıklanan raporda Suudi Arabistan veliaht prensi Selman’a yaptırım uygulanması gerektiği de belirtildi. Rapordan detaylar şöyle:
‘TÜRKİYE’DEN ÖZÜR DİLEMELİ’
“Kaşıkçı’nın öldürülmesi, Suudi Arabistan’ın sorumlu olduğu bir yargısız infaz teşkil etmektedir. Kaşıkçı’yı kaçırma teşebbüsü de uluslararası insan hakları hukuku uyarınca bir ihlaldir. Kaşıkçı, uluslararası hukuka göre Suudi Arabistan’ın sorumlu olduğu, kasten ve taammüden (tasarlayarak) gerçekleşen bir yargısız infazın kurbanı oldu.”
Suudi Arabistan yönetimine Kaşıkçı’nın ailesinden kamuoyu önünde özür dileme çağrısı yapan raporda, “Hesap verebilirlik, Suudi Arabistan hükümetinin infazdaki sorumluluğunu üstlenmesini gerektirir. Bu aynı zamanda devletin Kaşıkçı’nın ailesine tazminat ödemesini de içeriyor” ifadeleri yer aldı.
“Suudi Arabistan, diplomatik ayrıcalıkların istismarı ve kendi toprakları dışında güç kullanımı yasağını ihlal etmekten ötürü Türk hükümetinden özür dilemeli” ifadeleri kullanıldı. Suudi Arabistan ayrıca Kaşıkçı’nın yaşadığı ABD’den de özür dilemeye davet edildi.
Kaşıkçı’nın öldürülme koşullarının, Suudi Arabistan tarafından onaylanan ‘İşkenceye Karşı Sözleşme’ hükümleri uyarınca işkence eylemi oluşturduğuna dikkat çekildi. Kaşıkçı’nın cesedine halen ulaşılamamış olmasının da zorla yok etme (suçu) teşkil ettiği belirtildi.
Suudi Arabistan’daki kovuşturmanın yetersizliğine değinilen raporda, “Suudi Arabistan, mevcut yargılamaya ara vermeli. BM tarafından yönetilen ayrı bir cezai soruşturmayla müşterek çalışmalı ve gelecekte gerçekleşecek yargılamanın yeri ve yapısı konusunda verilen kararları uygulamalı” görüşü vurgulandı.
101 sayfalık raporda, “BM Genel Sekreteri (Antonio Guterres), Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişkin tamamlayıcı kriminal soruşturma başlatmalı” değerlendirmesinde bulunuldu.
BM yetkilileri Cemal Kaşıkçı’nın 2 Ekim 2018 günü öldürüldüğü Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu önünde de inceleme yapmıştı.
‘SELMAN’A YAPTIRIM’ TALEBİ
Raporda, Kaşıkçı’nın öldürülmesine dahil olduğu iddia edilen kişilere yaptırım uygulanması ve yaptırımların Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ı da içermesi gerektiği belirtildi. “Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişkin yaptırımlar Veliaht Prens ve onun yurtdışındaki kişisel mal varlıklarını da kapsamalıdır” denildi. Ayrıca, “Özel Raportör, Veliaht Prens de dahil olmak üzere üst düzey Suudi yetkililerin bireysel sorumluluğunun daha fazla araştırılmasına haklı neden teşkil eden güvenilir kanıtlar bulunduğunu tespit etti” ifadesi yer aldı.
FBI SORUŞTURMA BAŞLATMALI
KAŞIKÇI cinayetinin soruşturulmasına ilişkin ABD’ye de şu çağrı yapıldı: “ABD, henüz açılmadıysa, Kaşıkçı cinayetine ilişkin bir Federal Araştırma Bürosu (FBI) soruşturması başlatmalı ve uygunsa ABD içinde cezai kovuşturma yürütmeli. ABD, 2016 Küresel Magnitsky İnsan Hakları Hesap Verebilirlik Yasası ışığında Suudi Arabistan Veliaht Prensi’nin (cinayette) sorumluluğu olup olmadığına karar vermeli ve bu karara nasıl vardığına ilişkin bilgi vermeli.” ABD Kongresi’nde, Suudi Arabistan üst düzey yetkililerinin sorumluluğuna ilişkin oturumlar düzenlenmesi gerektiği, cinayete ilişkin kanıtların kamuoyuyla paylaşılması gerektiği vurgulandı.
ÇAVUŞOĞLU: DESTEKLİYORUZ
DIŞİŞLERİ Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, raporla ilgili sosyal medya hesabından yayınladığı mesajda, “Birleşmiş Milletler (BM) Raportörü Callamard’ın Kaşıkçı cinayetinin aydınlatılmasına, sorumlularının hesap vermesine yönelik tavsiyelerini kuvvetle destekliyoruz” dedi.