BM Komisyonu'ndan İsrail'e 'savaş suçu' ısrarı

Birleşmiş Milletler (BM) 2018 Gazze Protestoları Bağımsız Soruşturma Komisyonu'nun geçen şubat ayı sonunda açıklanan raporunun detaylı versiyonu, BM Cenevre Ofisi'nde devam eden İnsan Hakları Konseyinin (İHK) 40'ıncı oturumuna sunuldu.

Konseye hitap eden Komisyon Başkanı Santiago Canton, raporun hazırlanmasında, "Komisyon ile iş birliği yapmaması" ve "işgal altındaki Filistin topraklarına" erişim izni vermemesi nedeniyle İsrail'i kınadı.

"GAZZE'YE ABLUKA KALDIRILSIN"

Raporun, Filistinli 325 mağdur, görgü tanıkları, hükümet yetkilileri, sivil toplum üyeleri ve diğer kaynaklarla yapılan görüşmeler ile 8 bin belgeye dayandırılarak hazırlandığını aktaran Canton, "İsrail güvenlik güçlerinin ciddi insan hakları ihlalleri yaptığı" sonucunun komisyon raporunun özünü oluşturduğunu vurguladı.

Arjantinli insan hakları uzmanı Canton, İsrail'e, Gazze'deki ablukanın kaldırılması, gösterilerde yaralanan Filistinlilerin yurt dışı dahil istedikleri yerde tedavi edilmesi, Gazze'ye tıbbi malzeme ve ekipman girişini engelleyen yasağın kaldırılması ve sağlık çalışanları da dahil insan hakları çalışanlarının Gazze'ye erişimlerine izin verilmesi çağrısında bulundu.

SAVAŞ SUÇU ISRARI

Komisyonun Kenyalı üyesi Betty Murungi de rapora ilişkin yaptığı açıklamada, İsrail güvenlik güçlerinin "Büyük Mart Yürüyüşünde" gösterilere katılmayan ve güvenlik tehdidi oluşturmayanlar da dahil sivilleri öldürdüğünü ve ağır şekilde yaraladığını ifade ederek "İsrail güvenlik güçleri, uluslararası insan hakları ve insancıl hukuku ihlal etti. Bu ihlallerin bazıları savaş suçu veya insanlığa karşı suçlar oluşturabilir ve İsrail tarafından derhal soruşturulmalıdır." değerlendirmesinde bulundu.

28 Şubat'ta açıklanan rapor Filistin'de memnuniyetle karşılanırken İsrail'in tepkisine yol açmıştı.

Komisyon, İsrail'in geçen yıl Gazze'deki Filistinlilere yönelik ihlallerinin savaş suçu ve insanlığa karşı suçlar kapsamına girebileceğini duyurmuştu.

İHK'nin geçen yıl kabul etmesiyle kurulan Komisyonun, söz konusu raporunda, 189 Filistinlinin hayatını kaybettiği, 6 bin 106 Filistinlinin de gerçek mermilerle, 3 bin 98 Filistinli sivilin de şarapnel parçaları, plastik mermi ve göz yaşartıcı bombalarla yaralandığı kaydedilmişti.

"SUÇLULARI UCM'YE GÖTÜRÜN" ÇAĞRISI

Raporda, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'e de çağrıda bulunularak şunlar kaydedilmişti:

"Komisyon, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserine (Filistinli kurbanların) faili olduğu iddia edilen kişilerin (suç) dosyalarını hazırlayarak iddia edilen suç ve ihlallerle ilgili uluslararası güvenilir ve bağımsız bir soruşturma yürütülebilmesi için Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de dahil ulusal ve uluslararası adalet mekanizmalarına sunmasını tavsiye etmektedir."

Raporda ayrıca "Komisyon, BM üyesi devletlere, Komisyon tarafından (ihlallerden) sorumlu olduğu tespit edilenlere yönelik seyahat yasağı ve mal varlıklarının dondurulması gibi bireysel yaptırımlar uygulanmasının dikkate alınmasını tavsiye etmektedir." ifadesi yer almıştı.