BM Kıbrıs’ta havlu attı

10 gündür İsviçre’de devam eden Kıbrıs görüşmelerinde BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Maalesef başarısız olduk, konferans bitmiştir” diyerek havlu attı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Son konferans olduğunu ilan etmiştik’ derken, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, iki yıldır müzakereleri yürüten BM Özel Temsilcisi Espen Barth Eide’nin de görevi bırakacağını açıkladı.

Büyük umutlarla başlayan ve ilki ocak ayında yapılan 2’nci Kıbrıs konferansı, hayal kırıklığıyla sonuçlandı. Pazarlıkların son günü 15 saat masada oturan BM Genel Sekreteri dün sabahın erken saatlerine kadar tarafları uzlaştırmaya çalıştı. Türk tarafının önerilerini sürekli reddeden Rum ve Yunan tarafı masada yer yer seslerini yükseltti. Bir BM kaynağı, “Toplantının son saatlerinde, Türkiye, Ada’ya tek yanlı müdahale hakkında ileri adımlar atacağı sinyali verdi. İşte o zaman Rum lider Anastasiades, “Sıfır asker, sıfır garanti” diye daha fazla tutturdu. Müzakerelere hazır değillerdi, yazık oldu” ifadelerini kullandı.

ÇAVUŞOĞLU: BM PARAMETRELERİNİN SONU

Konferansın ardından taraflardan peş peşe şu açıklamalar yapıldı:

 Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: “Rum ve Yunan tarafı, Türkiye’nin garantörlüğü ile Türk askeri varlığının tamamen kaldırılmasında diretti. Bu sonuç BM iyi niyet misyonu parametreleri içerisinde bir çözümün imkânsızlığını ortaya koymuştur. Şimdi Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Yıldırım’a bilgi vereceğim. Ne yapacağımıza Kıbrıslı Türklerle birlikte karar vereceğiz.”

AKINCI: BENİM NESLİMİN SON DENEMESİ

KKTC Cumhurbaşkanı Akıncı: “Bu benim neslimin son müzakeresi oldu. Rum ve Yunan tarafı, başarısızlığın nedenini sadece güvenlik ve asker konusuna bağlıyor ama, bizler için önemli Kıbrıs’ın toprak, mülkiyet, yönetim gibi konularında da ayak dirediler. Biz öneriler sunarken, onlar bavullarını hazırladı. Dünyanın sonu değil. Hak ettiğimiz, onurlu bir toplum olarak yaşamanın yolunu bulacağız.”

RUM-YUNAN TARAFI: TÜRKİYE SUÇLU

Rum ve Yunan tarafı Türkiye’yi suçlayarak bunun bir son olmadığı mesajı vermeye çalıştı. Yunan Dışişleri Bakanı Kocias, “Türkiye’nin Kıbrıs’a müdahale hakkı kabul edilemez. Kıbrıs’ı birleştirme rüyası hâlâ canlı” dedi.

DSP: TÜRKİYE UZLAŞMAZ TARAFIN RUMLAR OLDUĞUNU ANLATMALI

Demokratik Sol Parti’nin dış politika ile ilgili Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Hikmet Sami Türk, Kıbrıs görüşmelerinin Rum lideri Anastasiadis’in masadan kalkmasıyla sona erdiğine işaret ederek Türkiye’nin uzlaşmaz tarafın Rumlar olduğunu anlatması gerektiğini belirterek şunları kaydetti: “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin başta Türkiye’nin yakın ilişkiler içinde olduğu devletler olmak üzere uluslararası toplum tarafından tanınması, Ada’da iki toplum arasında sağlam temellere dayalı barışın gerçekleşmesini de kolaylaştıracaktır. Kalıcı barış, ancak uluslararası hukuk açısından da eşit taraflar arasında yapılacak müzakerelerle sağlanabilir. Türkiye, ortaya çıkan durumu bu yönde değerlendirmelidir” dedi.

ŞİMDİ NE OLACAK?

RUM SEÇİMLERİ BEKLENECEK

- BM Genel Sekreteri’nin konferansın kapandığını resmen duyurması ve BM özel temsilcisinin de görevine devam etmeyecek olması, uzun süre Kıbrıs’ta yeni bir müzakere sürecinin yapılmayacağı anlamına geliyor.

- Rum lider Anastasiadis’in, birinci gündem maddesi, şubat ayında yapılacak başkanlık seçimleri olacak. Başkanlık seçimlerinin ardından yeni seçilecek Rum liderin tutumu, müzakerelerin yeniden başlayıp başlamayacağını belirleyecek.

- Kıbrıs Türk tarafının da federasyon temelinde görüşmeleri sürdürüp sürdürmeyeceği belirsiz.

- Bu ay içinde Fransız enerji şirketi Total’in Rumlardan aldıkları izinle doğu Akdeniz’de başlatacağı sondaj çalışmaları tarafları karşı karşıya getirebilir.  

KONFERANS NEDEN BAŞARISIZ OLDU?

Kıbrıs konferansında güvenlik ve garantilerin yanısıra Kıbrıs’ın iç konuları kabul edilen toprak, mülkiyet ve yönetim başlıkları da görüşüldü.

- Türkiye-KKTC: Türk tarafı, asker sayısını azaltmayı, garantörlük ve sürekli adada kalacak asker konusunun 15 yıl sonra yeniden gözden geçirmeyi talep etti. Toprak konusunda Rumların ısrarla istediği Güzelyurt’un bir bölümünü vermeyi kabul etti. Yeni Federal Kıbrıs’ın dönüşümlü başkanlık sistemiyle yönetilmesini istedi.

- Yunanistan-Rum Kesimi: Türk askerinin tamamen çekilmesi ve garantörlüğün kaldırılmasında ısrarcı oldu. Güzelyurt kentinin yanısıra daha fazla toprak istedi. Dönüşümlü başkanlığı ancak garantilerin kaldırılmasıyla kabul edeceğini bildirdi.