Güncelleme Tarihi:
ABD'nin Oregon eyaletinin Portland kentinde yaşayan 34 yaşındaki Vito Oliveri ve 30 yaşındaki nişanlısı Emily Shuford sık sık kayak yapıyor ya da göllerde gezilere çıkıyordu. Bu gezilerden birinde, Noel için yeni bir şeyler denemek isteyen çift, yaptıkları küçük kaçamağın onları yıllar sonra geçici olarak felç etmesini ve köpeklerini bile gezdiremeyecek hale getirmesini beklemiyordu.
Son yıllarda Avrupalı gençlerin festival, konser ve partilerde kullanmaya başladığı 'gülme gazı'nı deneyen çift hiç bir zararı olmadığını düşündükleri maddeye kısa süre içinde bağımlı hale geldi.
GÜLME GAZI OLARAK DA BİLİNEN NİTROZ OKSİT
'Gülme gazı' olarak da bilinen nitröz oksit (N2O) aslında anestezide kullanılan bir gaz. Çoğunlukla doğum sırasında ağrı kesici ya da krem şanti püskürtücülerinde kullanılan maddenin son yıllarda eğlence aracı olarak popülaritesi arttı.
Kullananlarda kısa süreli coşku ve rahatlama yaratan, gençlerin rahatça ve ucuza ulaşabildikleri nitröz oksiti bulundurmak çoğu ülkede yasal. Ancak bazı ülkelerde gazın eğlence amaçlı kullanımı yasaklandı. Bunlardan biri de Hollanda.
Hollanda hükümeti, gençler arasında yaygın şekilde kullanılan ve çeşitli sağlık sorunlarına neden olan gülme gazının 1 Ocak 2023’ten itibaren yasaklanmasını kararlaştırdı. Bağımlılık konularında uzman olan Hollanda Trimbos Enstitüsü'ne göre, çoğunluğu genç olan festival müdavimlerinin yüzde 37'si düzenli olarak gülme gazı kullanıyor.
Hollanda polisinin verilerine göre, son yıllarda gülme gazına bağlı olarak onlarca ölümlü ve yaralanmalı trafik kazası meydana geldi. Kamu yayıncısı NOS'un elde ettiği verilere göre, son 3 yılda nitröz oksit bağlı toplam 1800 trafik kazası yaşandı.
ABD'nin New York eyaleti 2021 yılında gazın satışını yasaklarken Kaliforniya eyaleti de gazın eğlence amaçlı kullanımın bir suç olduğunu duyurdu. Bu sene benzer bir kararın İngiltere'den de gelmesi bekleniyor.
PSİKOLOJİK BAĞIMLILIK İHTİMALİ YÜKSEK
"Alkol şişelerinin üzerinde bir uyarı var, sigaraların üzerinde size ne olacağını söyleyen bir uyarı var ama gülme gazının üzerinde hiçbir şey yok" diyen Oliveri, Insider'a yaptığı açıklamada gazın kendisinde zamanla bağımlılık yaptığını ve 2021 yılının Haziran ayına kadar yoğun bir şekilde kullanmaya devam ettiğini belirtti.
Uzmanlara göre gülme gazı diğer uyuşturucular gibi fizyolojik bağımlılık yapmasa da psikolojik bağımlılık yapma ihtimali yüksek.
Oliveri bir şeylerin ters gittiğini ilk olarak Nisan 2022'de bacakları kontrolsüz bir şekilde titremeye başladığında fark etti. Bu onun nitröz oksitten kaynaklanan sinir hasarının bir işaretiydi.
İlerleyen zamanlarda da ayakta durmakta zorlanan adam bir sabah kalktığında belden aşağısını tamamen uyuşmuş olarak buldu. Yürüyemiyordu, kendisine yardım etmesi için arkadaşlarını aradı.
HALA TAM OLARAK YÜRÜYEMİYOR
Doktorlar, nitröz oksidin genç adamın sinirlerine zarar verdiğini keşfetti ve B12 vitamini enjeksiyonları yaptı.
Evin içinde bastonla dolaşabilmesinin sekiz hafta sürdüğünü anlatan Oliveri'nin ayak bilekleri hala tam olarak çalışmıyor, bu nedenle de topallayarak yürüyor. Nişanlısı Emily ise ancak bir baston yardımı ile yürüyebiliyor.
B12 tedavisinden sonra nişanlısı ile gazı bırakmaya çalıştığını ancak bunu başaramadığını anlatan Oliveri, 2022 yılının Kasım ayında tam 17 gün hastanede yattı.
Çift şimdi uyuşturucu olmadığını ve herhangi bir zararının olmadığını düşündükleri gülme gazı nedeni ile yaşadıklarını anlatıp gençlerde bir farkındalık yaratmayı umuyor.
Nörolog Alistair Noyce, Insider'a verdiği demeçte, gülme gazının sinirlerin iç yüzeyini korumak için gerekli olan B12 vitaminini etkisiz hale getirerek omurilik içindeki sinir hücrelerini yok ettiğini belirtti ve bu durumun insanları felç edebileceği konusunda uyarıda bulundu.
Noyce, uyuşukluk, açıklanamayan idrar kaçırma gibi semptomlar geliştiren kullanıcıların gazı kullanmayı bırakmalarını ve hemen yardım istemelerini istedi.
Hastaların gittikleri doktora gülme gazı kullandıklarını söylemelerinin önemli olduğunu vurgulayan Noyce, B12 vitamini enjeksiyonlarının tedavide büyük öneme sahip olduğunu vurguladı.