Bir ölüm, bir fotoğraf ve itiraflar
Güncelleme Tarihi:
General Nguyen Ngoc Loan geçtiğimiz günlerde sessiz sedasız öldü. Adını belki kimse hatırlamaz, ama Vietnam Savaşı ile özdeşleşmiş bu korkunç fotoğrafta tetiği çeken askeri herkes tanır.
Vietnam Savaşı’ndan belleklerde kalan iki ünlü fotoğraf vardır. Şüphesiz en çarpıcısı, yıllardan sonra ortaya çıktığı zaman adının Kim Phuc olduğu anlaşılan küçük Vietnamlı kızın dramıdır. Hani çıplak ve sıska vücudu napalmdan yanmış, acı içinde koşan kimsesiz küçük kız. Bu klişe, Vietnam Savaşı’nın akışını değiştirmiş, dünya ve ABD kamuoyunu savaş aleyhine çevirmiştir.
İkinci tarihi kare ise, bir Vietkong gerillasını şakağından vuran Güney Vietnam’lı subayı gösterir. İşte geçenlerde ölen general bu subaydır.
General Loan'ın ölümünden sonra Time dergisi, son sayısında, bu dehşet karesini bir kez daha yayınladı ve foto muhabiri Eddie Adams'ın duygularına yer verdi. Bir gazetecinin gözyaşlarını, yürekten satırlarını, bir büyük gazetecilik başarısının gerisindeki gerçekleri aynen aktarıyoruz:
‘Bir adamın diğerini vurduğu bir fotoğrafla 1969’da Pulitzer Ödülü'nü kazandım. O fotoğraftaki iki kişi öldü, kurşunu yiyen ve General Nguyen Ngoc Loan. General, Vietkonglu'yu öldürdü; generali de fotoğraf makinemle ben öldürdüm.
Fotoğraflar halen dünyanın en güçlü silahı. İnsanlar onlara inanıyor, yönlendirme olmasa bile fotoğraflar yalan söylüyor. Onlar yarım gerçekler. Bu fotoğrafın dile getirmediği şuydu: ‘O sıcak günde, orada, o generalin yerinde olsaydınız, bir, iki, üç Amerikalı’yı havaya uçurmuş kötü adamı yakalamış olsaydınız, siz ne yapardınız?'
General Loan, askerlerinin hayran olduğu, gerçek bir savaşçıydı. Yaptığının doğru olduğunu söylemek istemiyorum, ama kendinizi onun yerine koymak zorundasınız. Fotoğraf, generalin yaralara hastane inşası için ne çok uğraştığını da anlatamıyordu. Bu fotoğraf generalin yaşamını gerçekten alt üst etti. Asla beni suçlamadı. Fotoğrafı ben çekmeseydim bir başkasının çekeceğini söyledi. Bununla birlikte general ve ailesine karşı mahçubum. Generalle diyaloğum sürdü, son kez altı ay önce çok hasta olduğunda konuştuk. Öldüğünü haber aldığımda çiçek gönderdim ve üzerine ‘Çok üzgünüm. Gözlerimde yaşlar var’ diye yazdım.'