Bir hamlesi tarihi değiştirdi

İsrail’in eski başbakanı Ariel Şaron, 8 yıllık komanın ardından dün 85 yaşında öldü. Şabra ve Şatilla katliamı ile tanınan eski komutan, 2006’da iktidarının zirvesindeyken komaya girmeden hemen önce “barış güvercini” rolüne soyunmuştu.

İSRAİL Ordusu’nun kurulduğu ve bağımsızlık savaşı verdiği 1948’te komutan olan paraşütçü kökenli Ariel Şaron, 1956 Süveyş Krizi’nden 1973 Yom Kippur Savaşı’na sayısız muharebede yer almış, ordudan emekli olup siyasete atıldıktan sonra da 1982 Lübnan Savaşı’nı İsrail Savunma Bakanı olarak yürütmüştü. 1970’lerde, Ortadoğu kökenli Yahudilerin partisi olarak Likud’un kurulmasına yardım etti.

Şaron, “Avrupalı” Yahudilerin İsrail siyasetindeki tekeline son veren bu merkez sağ partinin başına 2000 yılında geçti. 2001-2006’da İsrail’in 11’inci başbakanı olan Şaron, kimileri için bir melek, kimileri için şeytandı. Önemli bir askeri stratejist olarak nitelenen eski komutan, yaptığı kurnazca siyasi manevralarla da ün kazanmıştı.

‘BEYRUT KASABI’

1982 yılında Lübnan’ın Sabra ve Şatilla kasabalarında Falanjistler’in Müslümanlar’a karşı gerçekleştirdiği katliamdan sorumlu tutuldu ve özellikle İslam aleminde “Beyrut Kasabı” diye anılır oldu. Filistin lideri Yasser Arafat’ı defalarca kuşatarak izole etmeye çalıştı. İsrail işgali altındaki Filistin toprakları olan Gazze Şeridi ve Batı Şeria’ya Yahudi yerleşimleri kurma planının fikir babalarından biri de Şaron’du.

HALKIN NABZINI TUTTU

Ama Şaron, gerektiğinde değişmeyi bilen ve halkın nabzını iyi tutan biriydi. İsrail kamuoyunun o dönemde yükselen barış talebini görerek, 2005 eylülünde Gazze Şeridi’nde 38 yıldır süren işgali sonlandırıp geri çekildi. Böylece bir anda “beyaz güvercin” rolüne soyundu. Ama karar, partisini böldü. Şaron fazla sağa kayan Likud’u terketti ve bir merkez parti olarak Kadima’yı kurdu.

2006 seçimlerinde ikinci sıraya yerleşerek Likud’u üçüncülüğe iten Kadima, İsrail siyasetinin iki partili düzenini altüst etti. Ancak Şaron’un komaya girmesi ve Binyamin Netanyahu’nun Likud’a yeniden lider olmasıyla İsrail siyaseti kısa sürede eski yapısına geri döndü.