Bir gün evden çıktı ve bir daha geri dönmedi! Green River Katili'nin en genç kurbanının sırrı böyle çözüldü...

ABD'nin Colorado eyaletinde yaşayan Warren Gaspar, Ekim 2020'de bir akşam üstü çalan kapıyı açtığında karşısında iki adam gördü. King Vilayeti Şerif Departmanı'nda çalıştıklarını söyleyen adamlar Warren'ın eşi Cecile'le konuşmak istediklerini söyledi.

Kilometrelerce uzaktaki Seattle şehrinden gelen bu polislerin kendisiyle konuşmak istemesi Cecile Gaspar'ı şaşırttı. "Benim adımı nereden biliyor olabilirler ki?" diye düşündü kadın.

Polisler içeri girdi, oturma odasındaki koltuklara yerleşti. Yüzbaşı Anthony McNabb, sözü fazla uzatmadan konuya girdi: Gaspar'ın kapısını çalmalarının nedeni kızı Wendy'di.

Kadının şaşkınlığı şoka dönüştü. Wendy, 1983 yılında evden kaçmış ve kendisinden bir daha haber alınamamıştı. O kadar ki Gaspar kızının kendisini arayacağı ya da geri döneceği umudunu yitireli çok olmuştu. Ne var ki Gaspar, Wendy'nin bunca zamandır nerede olduğu sorusunun yanıtını almak üzereydi.

Wendy Stephens, bir dönem Seattle çevresinde terör estiren ve Green River Katili olarak tanınan Gary Ridgway'in en genç kurbanıydı. Öldürüldüğünde henüz 15 yaşında bile değildi.

Gaspar, duyduklarını anlamlandırmakta zorlanıyordu. New York Times'a yaptığı açıklamada, "Sonuna kadar kendimi tutmayı başardım ama en sonunda kendimi kaybettim" diye konuştu. Yaşadıklarına bugün bile inanamadığı sesinden belli olan Gaspar, "Kızının bir seri katil tarafından öldürülmesini bir insanın aklı nasıl alabilir ki?" dedi.

Cecile Gaspar ve Wendy

Cecile Gaspar ve Wendy

Ancak bu akıl almaz acıyı yaşayan tek kişi Gaspar değildi. ABD'nin en korkunç seri katilleri arasında başı çeken Ridgway, 1980'lerde ve 90'larda onlarca genç kadını ve kızı katletti. 49 kişinin katili olarak hüküm giyse de itiraf ettiği cinayetlerin sayısı 71'di. Üstelik gerçek sayının çok daha yüksek olduğuna inanan araştırmacılar da var.

Cinayetlerin sayısının çokluğu ve çok geniş bir zamana yayılmış olması, birçok bilinmeyen olduğu anlamına geliyor. Ridgway'in öldürdüğünü itiraf ettiği kadınlardan bazılarının cansız bedenleri bulundu ve kimlik tespiti yapıldı ancak bu kişilerin yaşamlarının son anında nelere maruz kaldıkları bilinmiyor.

Diğer yandan Ridgway'in öldürdüğünü söylediği ancak cesedi bulunamayan kadınlar da var. Bu kişilerin gerçekten ölüp ölmediği belli değil. Bir de kimlik tespiti yapılamayan cesetler söz konusu ve belki de bu kişilerin anneleri uzun yıllardır çocuklarından bir haber alabilmek için bekliyor. Tabii bir de iz bırakmadan kaybolan ve ailelerinin Ridgway'in kurbanı olup olmadığını merak ettiği genç kadınlar var.

Wendy Marie Stephens kimliği bilinmeyen o maktullerden biriydi. Gaspar neredeyse 40 yıl boyunca kızının başına ne geldiğini merak etti ve endişelendikten sonra nihayet gerçeği öğrendi. Yıllar boyunca "Jane Doe B-10" olarak anılan Wendy'nin hayatına ve ölümüne ilişkin ayrıntılar, aile üyelerinin, polislerin ve adli tıp uzmanlarının anlattığı detaylar sayesinde net bir biçimde ortaya çıktı.

* * * * *

Annesinin deyişiyle Wendy, ortadan kaybolmadan önce "sihirli" bir çocuktu. 10 Ekim 1968'de dünyaya gelen Wendy'nin babası Gaspar'ın o yıllardaki eşi olan Charles Stephens'dı. (Stephens 2014'te hayatını kaybetti.) Çift Wendy çok küçükken ayrıldı. O sırada 17 yaşında olan Gaspar, genç olmasına karşın kızını tek başına büyütmekte zorlanmıyordu.

Gaspar, Wendy için "Herkesin hayallerindeki çocuktu. Hiç ağlamazdı, hiç mızmızlanmazdı" dedi. Wendy'nin bebekliğinden itibaren çok konuşkan bir kız olduğunu da söyleyen Gaspar, "Tanışır tanışmaz karşısındaki kişiye öyle bir açılırdı ki 'Bu kadarı da fazla' derdiniz" ifadelerini kullandı.

Wendy 11 yaşındayken, Gaspar, Alan Hodde'la evlendi ve birlikte Denver'ın dışında bir mahalleye taşındılar. Wendy yeni okuluna kolayca alıştı, birçok arkadaş edindi.

Ancak ergenliğe adım adım ilerledikçe ortaya çıkan güzelliği ve özgür ruhu, Gaspar'ı korkutuyordu. Gaspar, "İnsanları yabancılar olarak değil potansiyel arkadaşlar olarak görüyordu. Onun bu hali beni hep endişelendiriyordu" diye konuştu.

İLK KURBAN TEMMUZ 1982'DE BULUNDU

Aşağı yukarı aynı zamanlarda, 2100 kilometre kuzeybatıda korkunç şeyler yaşanıyordu. Seattle'ın dışındaki zengin sık ormanlarda, Gary Ridgway isimli 33 yaşındaki bir adam, kadınlara yönelik şiddet dolu fantezilerini hayata geçirmeye başlamıştı. 1980 yılının yaz aylarında, bir seks işçisini boğmaya çalışma suçlamasıyla gözaltına alındı. İfadesinde kendini savunduğunu söyleyince serbest bırakıldı ve suçlamalar düşürüldü.

Ardından 15 Temmuz 1982 günü, iki erkek çocuğu, Seattle yakınlarındaki ırmakta bir ceset buldu. Ölen kişi 16 yaşındaki Wendy Lee Coffield'dı. Evden kaçmış olan Coffield, Strip isimli bir motelde çalışıyordu. Birkaç hafta önce ortadan kaybolmuştu.

Polisin o sırada bilmediği şey ise Coffield cinayetinin o bölge için uzun ve kâbus gibi bir dönemin başlangıcı olduğuydu. Sonradan Ridgway olduğu ortaya çıkan isimsiz katil ise bu dönemin merkezindeki kişiydi.

King Vilayeti'nin eski şeriflerinden Dave Reichert, "En başta olan biteni anlamıyorsunuz" dedi. "Chasing the Devil: My Twenty-Year Quest to Capture the Green River Killer" (Canavarı Kovalamak: 20 Yıllık Green River Katilini Yakalama Yolculuğu) isimli kitabın da yazarı olan Reichert, "Elimizde bir ceset var diye düşünerek başlıyorsunuz. Sonra bir anda cesetler iki oluyor" diye konuştu.

12 Ağustos 1982 günü polisler aynı bölgede bu kez 23 yaşındaki Debbie Bonner'ın cesedini buldu. Birkaç gün içinde civarda üç maktul daha tespit edildi. Cynthia Hinds 17, Opal Mills 16, Marcia Chapman ise 31 yaşındaydı. Reichert, "O noktada bir seri katille karşı karşıya olduğumuzu anladık" dedi.

WENDY BİR ANDA ORTADAN KAYBOLUYORDU

Green River Katili'yle ilgili söylentiler yaygınlaştıkça, aileler kızlarını korumaya almaya başlamıştı. King Vilayeti'nin üzerinde kara bulutlar dolanıyordu.

Colorado'da da işler pek iyi gitmiyordu. Wendy farklı bir arkadaş grubuna girmiş, zamanının çoğunu evlerinin bodrumunda geçirip okulu asmaya başlamıştı. Her şeye muhalefet eden, inatçı bir çocuk olmuş hiçbir açıklama yapmadan ailesinden uzaklaşmaya başlamıştı.

Gaspar kızının isyan etme yaşında olduğunu düşünüyor ve bu ani değişikliği arkadaş grubunun etkisi olarak değerlendiriyordu.

Wendy'nin bazen günler hatta haftalarca eve dönmediğini belirten Gaspar, "Üstelik hiçbir plan program yapmazdı. Kış aylarında üzerine paltosunu bile giymeden çıkıp giderdi" diye konuştu.

Gaspar'ın kız kardeşi Judy Dove da yeğeninin bu değişiminden haberdardı ancak evden kaybolmaların geçici bir şey olduğunu, bazı gençlerin böyle yoldan çıkabileceğini düşünüyordu.

ANNESİ SOKAK SOKAK DOLAŞIP WENDY'İ ARIYORDU

1982-83 kışı boyunca kızının yerini elinden geldiğince takip etmeye çalışan Gaspar, arabasıyla şehri turlayıp hatta kardaki ayak izlerini izleyip Wendy'i bulmaya çalışıyordu. Wendy'nin arkadaşları kızın olduğu yer ve sağlık durumu konusunda Gaspar'ı bilgilendiriyordu.

Gaspar, Wendy için profesyonel yardım almayı da denemişti. Psikolojik danışman desteğinin Wendy'nin nereye, kiminle ve neden gittiği sorularına yanıt vermesine yardımcı olacağını umuyordu.

1983 ilkbaharında, Seattle'da yaşanan cinayetlerin şüphelisi olarak Ridgway'in adı geçti. Hatta polisler kapısına kadar gidip adamı sorguladı. Ancak Ridgway cinayetler konusunda bilgi sahibi olmadığını söyledi, polis de delil yetersizliği nedeniyle daha fazla ilerleyemedi.

1983 ortasında sekiz kurbanın cesedi bulunmuş ve kimliği tespit edilmişti. Ortada net bir tablo vardı. Katil seks işçisi olarak çalışan ya da yaşadıkları istismarlar ve zorluklar nedeniyle evden kaçıp tek başına sokaklarda dolaşan genç kadınları hedef alıyordu.

Wendy ergenliğe adım attıkça ortaya çıkan güzelliği ve özgür ruhu, Gaspar'ı korkutuyordu. Gaspar, "İnsanları yabancılar olarak değil potansiyel arkadaşlar olarak görüyordu. Onun bu hali beni hep endişelendiriyordu" diye konuştu.

Wendy ergenliğe adım attıkça ortaya çıkan güzelliği ve özgür ruhu, Gaspar'ı korkutuyordu. Gaspar, "İnsanları yabancılar olarak değil potansiyel arkadaşlar olarak görüyordu. Onun bu hali beni hep endişelendiriyordu" diye konuştu.

WENDY 1983'TE GİTTİ VE GERİ DÖNMEDİ

Reichert'le birlikte Green River Görev Gücü'nde çalışmış olan Dedektif Fae Brooks, "Onlar birilerinin kızıydı, kız kardeşiydi, hatta bazı durumlarda annesiydi. İnsandı onlar" diye konuştu.

O yaz Wendy Stephens yaklaşık bir aylığına ortadan kayboldu. Annesinin dediğine göre, eve döndüğünde hiçbir şey olmamış, günlerdir ortada olmayan o değilmiş gibi davranıyordu. Ertesi gün Gaspar'ın annesi, babası, kız kardeşi, teyzesi ve kuzeninin beklenmedik ziyaretiyle, Gaspar'lar bir anda kocaman bir aile buluşmasına ev sahipliği yapmıştı. O buluşmada Wendy çocukluğunda olduğu gibi neşeli ve konuşkan bir kız olmuştu. Gaspar, "O esnada biraz konuştuk. 'Yaptığım şeyleri neden yaptığımı bilmiyorum anne' dedi bana" diye konuştu.

Ağustos 1983'te, bu aile buluşmasından bir-iki gün sonra Wendy bir daha geri dönmemek üzere evden kaçtı. Gaspar, "Akrabalarım gitti, arkalarından Wendy de gitti" diye konuştu.

Sonraki birkaç ayda, Seattle bölgesinde en az 10 kadın daha kayboldu. Ardından 21 Mart 1984'te King Vilayeti Şerif Departmanı'na bir telefon geldi.

Bu telefondan birkaç hafta önce Green River Görev Gücü'ne katılmış olan Dedektif Tom Jensen, "Burien'deki çocuklar beyzbol ligini yöneten adam arayıp ağzında kemikle gezen bir köpek gördüğünü söyledi" dedi.

Beyzbol sahası çevresinde yapılan aramada hemen yakınlardaki bataklık arazide kemiğin geldiği ceset bulundu. Bir sonraki gün yakınlarda ikinci bir ceset daha bulundu. Kısa süre içinde ikisinin de Green River Katili'nin kurbanları olduğu tespit edildi.

İkinci kurban, 18 yaşındaki Cheryl Wims'di. İlk kurban ise Bones (Kemikler) 10 ya da Jane Doe B-10 olarak adlandırıldı.

"KURBAN SAYISI ÖYLE ÇOKTU Kİ…"

Denver'da Gaspar deliye dönmüş halde Wendy'i arıyor, mahalleyi arabasıyla sokak sokak dolaşıyor, kızının arkadaşları aracılığıyla bilgi toplamaya çalışıyordu. Arkadaşlarından biri Wendy'nin Washington'da olduğunu söyledi ama başkent olan Washington mı yoksa Seattle'ın da bağlı olduğu Washington eyaleti mi olduğundan emin değildi.

O zamanlar şimdiki gibi sosyal medya vesaire de olmadığından Gaspar'ın tek yapabileceği polise başvurmaktı. "Rapor yazdılar, kayıt oluşturdular. Birkaç kez sıkıştırdım polisi. Aklıma resmini süt kutularına bastırtmak geldi" diyen Gaspar'ın endişeleri takıntıya dönüştü. Aklından binlerce şey geçiyor, gencecik kızının kaçırılmış hatta daha da kötü şeyler yaşamış olabileceğinden korkuyordu.

Jane Doe B-10'in kimliğinin tespitinde çalışmış bir adli antropolog olan Dr. Kathy Taylor, Wendy kaybolduğunda henüz bir ergendi. Geçtiğimiz yıl vefat etmeden önce New York Times'a konuşan Taylor, o dönemde korkunun kol gezdiğini belirterek, "Kurban sayısı öyle çoktu ki..." dedi.

Gazeteyi açıp son kurbanlarla ilgili haberleri okuduğunda Taylor'ın aklından "Kim böyle bir şey yapıp da yakalanmaz ki? Peki bu kadınlar kim?" gibi sorular geçiyordu.

Taylor'a göre, polisin sık sık evden kaçan kızları potansiyel kurbanlar olarak görmemesi işleri zorlaştırıyordu. Yerel polisin aylar süren sessizliğinin ardından Gaspar da birilerinin kızını gerçekten arayıp aramadığını sorgular olmuştu. Gaspar, "Evden kaçmış çocuklardan bir tanesiydi ve umurlarında değildi" dedi.

BİR GECE KIZININ ARTIK HAYATTA OLMADIĞINI HİSSETTİ

Wendy'nin yokluğunda Gaspar hayatına devam etmekte zorlanıyordu. Her hafta bir danışmanla görüşüyor ve başka konulardan konuşmak istese de sürekli Wendy'den bahsediyordu. Evden kaçanların ailelerinin oluşturduğu bir destek grubuna katıldı ama bu yabancılaşma hissini daha da artırdı.

"Wendy gideli bir-iki yıl olmuştu. Diğer ailelerin çocukları ise halen kaçış sürecindeydi ve ben hepsinin en korktuğu şeyi yaşıyordum. En sonunda bunun gruba da bana da faydası olmadığına karar verdim" diyen Gaspar, zamanla içine daha da kapandı.

Wendy'nin kaybolmasından beş yıl kadar sonra bir gece, Gaspar'a açıklayamadığı bir his geldi. O an Wendy'nin artık hayatta olmadığından emin oldu.

Seattle'daki soruşturma ise yıllarca sürüncemede kaldı. 1991 itibarıyla görev gücü sadece Dedektif Jensen'dan ibaret kalmıştı. Taylor 1996'da ekibe katıldı. Soruşturmada ilerleyememek, gencecik kadınların kimliklerini tespit edememek ikisini de çok öfkelendiriyordu.

DNA TEKNOLOJİSİ SAYESİNDE RIDGWAY YAKAYI ELE VERDİ

2000'lerin başında yaşanan bir gelişme, bu tür soruşturmalarda yepyeni bir çığır açılmasını sağladı. Polisin kullanımına sunulan DNA profilleme teknolojisi sayesinde Green River Katili davasında yıllar sonra ilk ilerleme kaydedildi. Kasım 2001'de yani birkaç ay sonra üç kurbanın vücutlarında bulunan DNA örnekleri, 20 yıl önce Ridgway'den alınan saç ve tükürük örnekleriyle eşleşti. Ridgway gözaltına alınırken polislerde de isimsiz kurbanların kimliklerinin tespit edilebileceği umudu doğdu.

Taylor, "Çok sevinmiştik. 'Hemen DNA profillerini sisteme yükleyelim' diye düşündük" dedi. Wendy'nin diş kayıtları ve kapsamlı DNA profili, FBI'ın DNA veri tabanı olan CODIS'e yüklendi. Taylor, "Sürekli birilerinin arayıp 'Benim genç kızım evden kaçtı' demelerini bekliyordum" diye konuştu.

2003 yılında Ridgway, idam cezasından kurtulma karşılığında savcılıkla bir anlaşma yaptı. Diğer kurbanların da bulunması ve kimliklerinin tespit edilmesi için polise yardım edecekti.

Ridgway, polisi aralarında Wendy'i öldürdüğü yer de bulunan çeşitli suç mahallerine götürdü. Ayrıntıları çok hatırlamıyordu ama Wendy'i bir fast food'cunun yakınlarından alıp beyzbol sahasına götürdüğünü, boğup bıraktığını anlattı.

Polisler birer birer Ridgway'in işlediği suçların çerçevesini oluşturmaya başladı.

Ridgway'in ceza duruşmasıyla birlikte, Amerikalıların olaya ilişkin ilgisi de tazelendi. Gaspar bile kısa süreliğine de olsa Wendy'nin kaybında Ridgway'in bir rolü olup olmadığını merak etmişti. Gaspar, "Aklımdan çeşit çeşit şey geçiyordu. Ama kızımın bir seri katilin kurbanı olabileceğini düşünmek absürt geliyordu. Olasılıkların dışındaydı" diye konuştu.

BONES-10'İN GENETİK PROFİLİ OLUŞTURULDU

Ancak DNA analizi polislerin umduğu kadar etkili bir çözüm olmadı. Hatta Wendy'nin davasında önemli bir ilerleme kaydedilebilmesi için bir 20 yıl daha beklemeleri gerekecekti.

2019'un sonbaharında King Vilayeti Şerif Departmanı, DNA Doe Project'in (İsimsiz DNA Projesi) kurucularından olan Colleen Fitzpatrick'ten yardım istedi. Gönüllüler tarafından idare edilen ve kâr amacı gütmeyen bu kuruluş, isimsiz kurbanların kimliklerinin bulunmasında adli geneoloji tekniğini ilk kullananlardan biriydi.

Fitzpatrick'in ortağı Margaret Press, "Birileri Colleen'i arayıp, 'Ridgway'in isimsiz kurbanlarından biri konusunda ne yapabileceğinizi sormak istiyorum' dedi. 'Kurbanın başka bir adı var mıymış?' diye sordum. 'Hayır, sadece Bones-10 dediler' diye cevap verdi" diye anlattı o konuşmayı.

2020'nin ilkbaharında Wendy'nin kalıntılarından alınan örnekler California'nın Santa Cruz şehrindeki bir adli bilimler laboratuvarına gönderildi. DNA örnekleri çeşitli sekanslama işlemlerinden ve biyoenformatik temizlikten geçirildi.

Geneoloji uzmanları genetik profilini kullanarak Bones-10'in robot resmini oluşturdu.

Geneoloji uzmanları genetik profilini kullanarak Bones-10'in robot resmini oluşturdu.

KİMLİĞİ BİLİNMEYEN YAKIN AKRABA ANNESİYDİ

Eylül başında Doe Project, oluşturulan DNA profilin, GEDMatch ve FamilyTreeDNA gibi herkese açık veri tabanlarına yükledi. Projenin gönüllü katılımcılarından Cairenn Binder liderliğindeki beş kişilik adli geneoloji ekibi, bir aile ağacı oluşturmaya başladı. Kısa süre içinde kimliği bilinmeyen ama Wendy'le çok yakın akraba olan bir kişi buldular. Press, "Nadiren de olsa böyle ipuçları yakalıyoruz. Kim olduğunu göremiyoruz ama o kişinin üzerinde çalıştığımız genetik ağlara olan etkisini görebiliyoruz" dedi.

Daha sonra öğrenecekleri üzere o kişi Gaspar'ın ta kendisiydi. Gaspar, Wendy'i bulmasına yardımcı olabileceği umuduyla 2019 başında kendi DNA'sını GEDMatch'e yüklemişti. Profilini güvenlik kuvvetleri dışında herkesten gizleme seçeneğini işaretlediğinden araştırmacılar Gaspar'ın kim olduğunu görememişti. Eğer bu gizlilik ayarını yapmasa anne-kız arasındaki bağlantı daha erken keşfedilebilecekti.

Buldukları eşleşmeden hareket eden geneoloji uzmanları hemen bir aile ağacı oluşturdu. Uzak kuzenlerin ardından Wendy'nin annesini ve babasını bağlayan çizgiyi çizdiler. Bu bağlantı ailenin iki tarafını birleştirip Wendy'nin ebeveyninin kimliğini kesinleştirdi. Ardından 1983 yılında gazetelerde yayımlanan ölüm ve kayıp ilanlarıyla bulgularını teyit ettiler.

Nihayet Doe Project, Şerif Departmanı'na bir isme ulaştıklarını bildirdi. Taylor, "Bu kişinin Wendy olduğunu öğrendiğimde hissettiklerimi size anlatmam mümkün değil" dedi.

Ridgway'inn kurbanlarını bıraktığını söylediği noktalardan birinde yapılan kazılardan...

Ridgway'inn kurbanlarını bıraktığını söylediği noktalardan birinde yapılan kazılardan...

HÂLÂ CEVAPLANAMAMIŞ BAZI SORULAR VAR

Ancak halen bazı bilinmeyenler var. İki kadına ait kalıntılara halen kimlik tespiti uygulanamadı. Diğer yandan Ridgway'in kurbanı olduğundan şüphelenilen ama teyit edilemeyen kurbanlar da var. Saatlerini hatta günlerini şüpheli listelerini tarayarak, kurbanların ailelerine üzücü haberler vererek geçirmek zorunda kalmış Tom Jensen ve Fae Brooks gibi birçok polis, adli geneoloji gibi teknolojilerin, yeni cevaplar bulunmasına yardımcı olacağını umuyor. Dedektif Jensen, "10 yıl önce sorsanız, Wendy'nin kimliğinin tespit edilme metodunun asla mümkün olamayacağını söylerdim. Şimdi ise bunu gerçekleştiriyoruz" diye konuştu.

Ancak sorulara cevap bulunması, huzurlu bir biçimde konuyu kapatmak anlamına da gelmiyor.

Gaspar, sürekli "Kızım arayacak mı? Kapıyı çalacak mı? Acaba kaç torunum var?" diye merak etmekten kurtulmanın kendisini bir nebze olsun rahatlattığını belirtti ancak "Geceleri kafanızı yastığa koyduğunuzda kızınızın son anlarını düşünmeden duramıyorsunuz. Buna huzur denemez" diye devam etti.

Green River Katili'nin diğer kurbanlarının aileleri 80'li yıllarda kurulan destek grupları sayesinde birlikte yas tutma şansına sahipti. Ancak bu gruplar uzun zaman önce dağıldı. Gaspar kederini kendi kendine yaşadığını belirterek, "Bu sadece içinizde deneyimleyebileceğiniz bir şey" dedi.

Kimlik tespitinin ardından Wendy'nin kalıntıları yakıldı ve külleri 2021 başlarında Gaspar'a teslim edildi. Bu külleri evinin yakınlarında bir yere serpen Gaspar, aynı yılın Eylül ayında da kızı için Zoom üzerinden bir anma töreni düzenledi. Uzun bir süre boyunca böyle bir törenin fikrini bile aklından geçiremediğini belirten Gaspar, bugün ise kızına veda edebildiği için bir rahatlama yaşadığını söyledi ve ekledi: "Sorunları vardı ama henüz yolunu bulamamış genç bir candı."

The New York Times'ın "The Young Woman Behind a Last Mystery of the Green River Killer" başlıklı haberinden derlenmiştir.