Bill Clinton, Çin uzmanı oldu

Başkan Clinton, Çin gezisine çok sıkı hazırlandı. ABD lideri, selefleri gibi Pekin ziyareti öncesinde hummalı bir çalışma yaptı. Ülkesinin çok önemli ticaret ortağı Pekin'e dün yaklaşık bin kişilik bir heyetle giden Clinton Çin bilgilerini derinleştirdi. Ronald Reagan Çin çubuklarıyla yemek dersi almış, George Bush balık turşusu yememesi konusunda uyarılmış, Pat Nixon Çin atasözleri ezberlemişti.

Çinlilerin karşısına mükemmel bir dünya lideri olarak çıkmayı hedefleyen Clinton ise tam altı kitap okudu. Clinton, Çin'in dünya ekonomisinde artan rolü, Mao'nun 1976'deki ölümünden sonraki siyasi gelişmeler, 1.2 milyar nüfuslu Çin'in 20'nci yüzyıldaki çok yönlü panoramasını detaylarıyla öğrendi.

ABD Lideri, protokol dersleri de aldı. Washington'un Çin'le ilişkilerindeki unutulmaz gaflardan biri Başkan Yardımcısı Al Gore'un 1989'da Tiananmen Meydanı'ndaki kanlı gösterilerden sonra sıkıyönetim ilan eden Başbakan Li Penge ile kadeh tokuşturması idi. Ancak ABD'li liderlerin klasik gafı başka, hepsi birbirine benzeyen Çin isimlerini karıştırmak.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Pekin'e gelen bir Amerikalı diplomat, General Çankayçek'i soyadı yerine ilk ismiyle selamlayınca büyük tepki çekmişti.

APTAL ŞAPKALAR

Çinlilerin soyadlarına öncelik verdiklerini hatırlatan Amerikan-Çin İş Konseyi Başkanı Robert Kapp, ‘İsim ve soyadların karıştırılmaması küçük bir ayrıntı gibi görünse de mühim bir konu. Clinton iyi bir dinleyici olursa ve Amerikanvari ifadelere girişmeden net ve özlü konuşursa başarılı olur. Aptal şapkalar da ortaya çıkmamalı’ dedi. Çin'in efsane lideri Deng Siaoping Teksas'da kovboy şapkalarıyla ve Çin Devlet Başkanı Jiang Zemin Virginia'da üç köşeli bir şapka ile kameraların karşısına geçtiğinde Amerikalılar gülmüştü.

İKİ MİLYAR DOLAR

ABD Başkanı Bill Clinton, daha Çin topraklarına ayak basmadan, Amerikan şirketleriyle Pekin Yönetimi arasında toplam 2 milyar dolarlık (530 trilyon) ticaret ve yatırım anlaşması imzalandı. Amerikan General Electric başkanlığındaki konsorsiyum, Çin'in güneyindeki Hainan bölgesinde inşa edilecek elektrik santralinin yapımı için 1.5 milyar dolarlık bir protokol imzaladı.