Beyaz Saray'dan İran'la ilgili yasa tasarısına sert tepki

Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamada, ABD Kongresi'nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi'nde gündeme gelen "Gelecekte İran'a Fidye Ödenmesini Önleme Yasası" başlıklı tasarının, ABD Başkanı Barack Obama tarafından veto edileceği kaydedildi.

California vekili Cumhuriyetçi Edward Royce tarafından hazırlanan yasa tasarısı, Dış İlişkiler Komitesi'nde ele alınıyor. Temsilciler Meclisi'nin gündemine gelmesi beklenen yasa tasarısının burada kabul edilmesi halinde Oval Ofis'ten önce Senato'dan da geçmesi gerekiyor.

Tasarıda, ABD'nin geçen ocak ayında İran'ın dört Amerikalı tutukluyu serbest bırakmasının ardından Tahran'a gönderdiği para "fidye" olarak nitelendiriliyor ve bundan sonra Washington yönetiminin bu tür bir ödeme yapmaması gerektiği belirtiliyor.

Beyaz Saray'ın açıklamasında, Tahran'a gönderilen paranın hiçbir şekilde "fidye" olmadığı vurgulanarak, "ABD yönetimi, bu düşüncesiz yasa tasarısına şiddetle karşıdır" ifadesi kullanıldı.

ABD 400 MİLYON DOLAR GÖNDERMİŞTİ

Tahran yönetimi geçen ocak ayında dört Amerikalı tutukluyu serbest bırakırken aynı gün uçakla ABD'nin İran'a 400 milyon dolar gönderdiği ortaya çıkmış, bazı çevrelerce bu paranın tutuklular karşılığında ödenen "fidye" olduğu iddia edilmişti.

Obama yönetimi ise İran'da 1979 yılındaki rejimin ABD'den savaş uçağı almak için 400 milyon dolar ödediğini ancak ülkede yaşanan devrim nedeniyle uçakların teslim edilmediğini, konunun Lahey'deki uluslararası mahkemeye taşındığını hatırlatmıştı.

Mahkemede varılan uzlaşmayla 400 milyon doların faiziyle 1,7 milyar dolar olarak ödeneceğini açıklayan Obama yönetimi, mahkemenin kararının ardından İran'ın parası olan 400 milyon doların geri verildiğini iddia etmişti.

İran, tutuklu bulunan Washington Post'un Tahran muhabiri Jason Rezaian, Amerikalı asker Emir Hikmeti, rahip Said Abidini ve Nusretullah Husrevi'yi serbest bırakmıştı. ABD de anlaşma kapsamında İran'a yönelik yaptırımları deldikleri için tutuklanan 7 İran vatandaşını salıvermişti.

OBAMA O TASARIYI VETO EDECEK

Öte yandan Obama'nın, İranlı üst düzey yöneticilerin mal varlıklarına ilişkin finansal adımların ABD tarafından ifşa edilmesini öngören yasa tasarısını veto edeceği bildirildi.

Beyaz Saray, Temsilciler Meclisi'ne Maine eyaleti vekili Cumhuriyetçi Bruce Poliquin tarafından sunulan ve İranlı yöneticilerin mal varlıklarını ifşa edecek yasa tasarısının, Oval Ofis'e gelmesi halinde Obama tarafından veto edileceğini açıkladı.

Cumhuriyetçi Poliquin tarafından "İranlı Liderler Varlık Şeffaflığı Yasası" başlıklı yasa tasarısı, ABD Kongresi'nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi'ne haziran ayında sunuldu.

Belli aşamalardan geçen yasa tasarısının Temsilciler Meclisi genel kuruluna gelmesi bekleniyor ancak söz konusu yasa tasarısı burada kabul edilse bile Kongre'nin diğer kanadı Senato'dan da geçmesi gerekiyor.

“NÜKLEER ANLAŞMA ZEMİNİNE ZARAR VERİR”

Beyaz Saray, ancak bu iki aşamadan sonra Obama'nın masasına gelmesi muhtemel yasa tasarısının, İran'la nükleer anlaşma zeminine ve ABD'nin taahhütlerine zarar verebileceği endişesiyle veto edileceğini bildirdi.

Açıklamada, "ABD yönetimi, Kongre'nin, terör finansmanı ve para aklamayla mücadelede İran'ın uluslararası standartlara uyması ve şeffaflığın artırılması amacını paylaşmaktadır ancak bu yasa tasarısı, ters tepki yapabilecek niteliktedir" ifadelerine yer verildi.

Yasa tasarısıyla İranlı bazı üst düzey yöneticilerin mal varlıklarındaki hareketliliklerin ABD yönetimince kamuya açık şekilde paylaşılmasının öngörüldüğü hatırlatılan açıklamada, bu tür bilgilerin ifşa edilmesinin İran'daki "finansal şeffaflık" seviyesini daha da azaltabileceği belirtildi.

Beyaz Saray, özellikle İran Devrim Muhafızları Ordusu ile ilişkili firmaların ve haklarında blokaj uygulanan İranlı firmaların ABD yönetimi tarafından yakından takip edildiğini aktararak ve bunun dışında İranlı yöneticilerin varlıklarını ifşa etmenin özellikle nükleer anlaşma zeminine ve taahhütlerine karşı negatif bir algı oluşturacağını kaydetti.

İran'la nükleer anlaşma, geçen yıl temmuz ayında Avusturya'nın başkenti Viyana'da aralarında ABD'nin de olduğu P5+1 ülkeleri ile İran arasında imzalanmıştı.