Bentley alacağıma gen haritamı çıkarttırırım
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Mart 05, 2008 00:00
Kişiye özel gen haritasının çıkarılması zenginler arasında yeni moda. "Bentley veya uçak alacağıma genetik haritamı çıkarttırırım" diyen Rumen Stoicescu, 350 bin dolar verip gen haritasını çıkarttıran ikinci kişi oldu. Ancak bilim adamları "yeni bir genetik elitizm"den kaygılı.
DÜNYANIN değişik ülkelerinden bilim adamları, 2005’te dünyada yaşayan insanların genetik değişim kalıplarını ortaya koyan ve aralarında sadece yüzde 0.1’lik fark olduğunu kanıtlayan bir haritayı tamamladıklarında bunun "yeni bir farklılığa" dönüşeceğini hiç tahmin etmemişlerdi. Bugüne kadar bir avuç deneğin gen haritası çıkarılırken, ticari amaçlarla kişiye özel gen haritasının çıkarılması son dönemde yeni bir "jetset müşteri" kitlesi yarattı.
İsviçre’de yaşayan Rumen milyoner Dan Stoicescu, kendi genetik haritasını tam olarak çıkarttıran ikinci kişi oldu. Gen haritasını ilk çıkaran kişi ise DNA’nın babası Dr.James Watson. Stoicescu, 350 bin dolara genetik haritasını tamamlamayı vaat eden Cambridge merkezli şirket Knome’nin de ilk müşterisi. "Paramı bir Bentley ya da uçağa harcamaktansa genetik haritama harcarım" diyen 56 yaşındaki Stoicescu’nun kendisi de bir biyoteknoloji girişimcisi. 2 yıl önce kanser ilaçları üreten şirketini satıp emekli olmuş. Genetik haritasının çıkarılmasıyla gen dizilimindeki kimyasal değişimleri "günlük hisse senetleri işlemleri" gibi izleyecek olmaktan mutlu.
Ancak bu durumun bir başka tehlikeli boyutu var. Para, bir kişinin gen haritasındaki 6 milyar kimyasal birimin tamamen okunmasını sağlayabiliyor. Ancak süper zenginler gen dizilimlerindeki küçük farklılıklarının, onların davranışlarını, görünümlerini, hastalıklara karşı hassasiyetlerini ve diğer özelliklerini öğrenmek için herkes gibi beklemek zorunda.
Çünkü biyologlar genetik yolla geçen hastalık risklerini öğrenebilmek için onbinlerce gen haritasının çıkarılması gerektiğini belirtiyor. Ancak fahiş fiyatlar yüzünden bu mümkün değil. İşin diğer boyutu ise "genetik elit"in gen haritalarını kamuoyuyla paylaşmayıp gizli tutmak istemesi. Bu "genetik mahremiyet" bilim insanlarının gen haritası yoluyla bireye özel tedavi yolundaki araştırmalarına darbe vuruyor.
Hollywood ve Ortadoğu zenginleri kuyrukta
Cambridge merkezli Knome firması kişiye özel gen haritası çıkartıyor. Illumina adlı bir diğer şirket de "zengin ve ünlü" pazarına yönelik planlarına bu yıl başlıyor. Rekabetin ise fiyatları ucuzlatıp "genetik elitizmi" kaldıracağı beklentisi hakim. Ancak şimdilik Knome’nin müşterilerini büyük fon sahipleri, Hollywood yıldızları ve Ortadoğu zenginleri gibi zengin elitler oluşturuyor.
Bilgi notu
İnsanın gen haritasının tamamlanması, diyabet, kalp hastalıkları ve kanser gibi yaygın hastalıkların moleküler nedenlerinin belirlenmesi çalışmalarını olağanüstü boyutlarda hızlandıracak. Gen deşifrelemesi, hastaların genetik özelliklerine uygun özel ilaçlar üretmesini de sağlayacak.
İsviçre’de yaşayan Rumen milyoner Dan Stoicescu, kendi genetik haritasını tam olarak çıkarttıran ikinci kişi oldu. Gen haritasını ilk çıkaran kişi ise DNA’nın babası Dr.James Watson. Stoicescu, 350 bin dolara genetik haritasını tamamlamayı vaat eden Cambridge merkezli şirket Knome’nin de ilk müşterisi. "Paramı bir Bentley ya da uçağa harcamaktansa genetik haritama harcarım" diyen 56 yaşındaki Stoicescu’nun kendisi de bir biyoteknoloji girişimcisi. 2 yıl önce kanser ilaçları üreten şirketini satıp emekli olmuş. Genetik haritasının çıkarılmasıyla gen dizilimindeki kimyasal değişimleri "günlük hisse senetleri işlemleri" gibi izleyecek olmaktan mutlu.
Ancak bu durumun bir başka tehlikeli boyutu var. Para, bir kişinin gen haritasındaki 6 milyar kimyasal birimin tamamen okunmasını sağlayabiliyor. Ancak süper zenginler gen dizilimlerindeki küçük farklılıklarının, onların davranışlarını, görünümlerini, hastalıklara karşı hassasiyetlerini ve diğer özelliklerini öğrenmek için herkes gibi beklemek zorunda.
Çünkü biyologlar genetik yolla geçen hastalık risklerini öğrenebilmek için onbinlerce gen haritasının çıkarılması gerektiğini belirtiyor. Ancak fahiş fiyatlar yüzünden bu mümkün değil. İşin diğer boyutu ise "genetik elit"in gen haritalarını kamuoyuyla paylaşmayıp gizli tutmak istemesi. Bu "genetik mahremiyet" bilim insanlarının gen haritası yoluyla bireye özel tedavi yolundaki araştırmalarına darbe vuruyor.
Hollywood ve Ortadoğu zenginleri kuyrukta
Cambridge merkezli Knome firması kişiye özel gen haritası çıkartıyor. Illumina adlı bir diğer şirket de "zengin ve ünlü" pazarına yönelik planlarına bu yıl başlıyor. Rekabetin ise fiyatları ucuzlatıp "genetik elitizmi" kaldıracağı beklentisi hakim. Ancak şimdilik Knome’nin müşterilerini büyük fon sahipleri, Hollywood yıldızları ve Ortadoğu zenginleri gibi zengin elitler oluşturuyor.
Bilgi notu
İnsanın gen haritasının tamamlanması, diyabet, kalp hastalıkları ve kanser gibi yaygın hastalıkların moleküler nedenlerinin belirlenmesi çalışmalarını olağanüstü boyutlarda hızlandıracak. Gen deşifrelemesi, hastaların genetik özelliklerine uygun özel ilaçlar üretmesini de sağlayacak.