Batı’da Riyad’a tepki büyüyor

İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’na 2 Ekim’de girdikten sonra ortadan kaybolan Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nin öldürüldüğü şüphesi, Suudi Arabistan’a verilecek tepkiyi tartışan ABD’yi ikiye böldü. ABD’li çok sayıda firma, Veliaht Prens Muhammed bin Salman’ın oldukça önem verdiği Global Yatırım İnsiyatifi Konferansı’na katılmayacağını duyurdu. Dünya Bankası Grubu Başkanı Jim Yong Kim’in de konferansa katılmayacağı bildirildi. Buna karşın Trump yönetiminden ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin’in 23-25 Ekim tarihlerinde başkent Riyad’da düzenlenecek konferansa katılmayı planladığını açıklaması tepki çekti. 

BOYKOT KARARLARI

‘Çöldeki Davos’ olarak bilinen yatırım konferansına New York Times (NYT), Huffington Post, The Economist, Viacom ve Uber gibi kurumların katılmama kararı almasının ardından dün de CNN International haber kanalı, konferansı boykot ettiğini duyurdu. Uluslararası yatırım şirketi Virgin Group ise Kaşıkçı olayının ardından Suudi Arabistan’la yapılması planlanan 1 milyar dolarlık yatırım projesini askıya aldığını belirtti. ABD basınına konuşan Virgin Group’un kurucusu İngiliz iş adamı Richard Branson, Kaşıkçı’nın kaybolmasıyla ilgili iddialar doğru çıkarsa Batılı ülkelerin Suudi yönetimiyle iş yapma tutumunu tamamıyla değiştireceğini belirtti. Amerikan NYT’nin haberine göre, ABD’li şirketler Suudi Arabistan ile ticari ilişkilerin gözden geçirmeye başladı.

ABD’Yİ İKİYE BÖLDÜ

NYT, “Başkan Trump, geçen sene Suudi Arabistan’ın büyüklüğünün tadını çıkardı ve başkan olarak ilk yurtdışı gezisinde ülkeye giderek ABD için çok kârlı anlaşmalara imza attı. Şimdi, gizemli bir şekilde ortadan kaybolan Suudi yazarın akıbeti, ilişkileri zedeledi. Bu durum, Kongre üyeleri ve Trump yönetimi arasında bir çatlağa neden oluyor” ifadesini kullandı.

‘AYDINLATILMALI’

Almanya ve Fransa, dün Suudi Arabistan’dan Kaşıkçı olayını aydınlatması çağrısında bulundu. Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert, “Ortada bulunan şüpheler dehşet verici. Bu olayın mümkün olduğunca hızlı ve ayrıntılı bir şekilde aydınlatılması lazım. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da France 24’e yaptığı açıklamada Suudi gazeteci Kaşıkçı’nın kaybolmasından ötürü son derece endişeli olduğunu söyleyerek, “Gerçek ve tam şeffaflığın sağlanmasını bekliyorum” dedi.

BEYAZ ÖNLÜKLÜ KİŞİ KONSOLOSUN OĞLU ÇIKTI

Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosu Muhammed el Uteybi’nin Levent’teki konutuna, elindeki sırt çantasıyla beyaz önlüklü bir kişinin girmesi hareketli dakikaların yaşanmasına neden oldu. Gizemli kişi uzun süre konuttan ayrılmayınca, yetkililer bu kişinin konsolosun oğlu olduğunu açıkladı. (DHA)

BAŞKONSOLOSLUKTA 5 SAATİ AŞAN İNCELEME

Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı olayını aydınlatmak amacıyla Türkiye ile birlikte kurulması kararlaştırılan “Ortak Çalışma Grubu”nda yer alacak Suudi heyeti dün Türkiye’ye geldi. Kulislerden sızan bilgiye göre, 11 kişilik heyette kriminoloji uzmanları, istihbarat ve güvenlik yetkilileri ile diplomatlar bulunuyor. Dün öğle saatlerinde Türkiye’ye gelen heyet saat 14.00 sıralarında 4 ayrı sivil plakalı araçla İstanbul’daki başkonsolosluk binasına giriş yaptı. Edinilen bilgiye göre heyetten 2 kişi binada yaklaşık yarım saat kaldıktan sonra ayrılırken, diğer 9 kişi dün akşam saatler 19.30’u gösterdiğinde de başkonsolosluktaydı. Heyetten 9 kişinin, bina içinde ön inceleme yaptığı ve İstanbul Başkonsolosu Muhammed El Katibi ile görüşmüş olabileceği değerlendiriliyor. Kaynaklar, Türk ve Suudi yetkililerin ortak çalışma grubu adı altında birlikte ne zaman çalışmaya başlayacağı konusunda ise sessizliğini koruyor. Türk heyetinin başkonsolosluk binası ile başkonsolos konutuna ne zaman giriş yapacağı da dün akşam itibariyle henüz netleşmiş değildi. Suudi yetkililerin aydınlatıcı bir açıklama yapmadığı, bu nedenle ortak çalışma grubunun ivedilikle toplanmasının önemli olduğu vurgulandı. Bir yetkili, “Şu aşamada toplantı olmasa da değişik yollardan temaslar sürüyor” dedi. (Uğur ERGAN / ANKARA) 

‘KAYITLAR TÜRKLERİN ELİNDE’

Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürüldüğüne işaret eden ses ve görüntü kayıtlarının Türk yetkililerin elinde olduğu öne sürüldü. Kaşıkçı’nın köşe yazarı olduğu Amerikan Washington Post gazetesi, bazı Türk yetkililerin ABD’li yetkililere, ‘Kaşıkçı’nın öldürüldüğü sonucunu destekleyen ses ve görüntü kayıtlarına sahip olduklarını’ söylediğini yazdı. Adı açıklanmayan Amerikalı ve Türk yetkililere dayandırılan haberde, Türk hükümetinin, Kaşıkçı’nın öldürüldüğünü kanıtlayan kayıtlara sahip olduğunu Amerikan tarafına ilettiği bildirildi. Söz konusu video ve ses kaydının varlığının, Kaşıkçı’nın kaybolmasının hemen ardından uluslararası basına ‘isimsiz’ şekilde açıklama yapan Türk yetkililerin olayın cinayet olduğu şeklindeki ‘kesin’ yargıda bulunmalarına neden olduğu belirtildi. Haberde bir yetkilinin, “Onun (Kaşıkçı’nın) sesini ve Arapça konuşan diğer adamların seslerini duyabiliyorsunuz” şeklindeki sözleri de yer aldı.