Güncelleme Tarihi:
Türkiye ile Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında Kürt petrolünün aranması, satışı ve transferi konusunda bir dizi anlaşmanın imzalandığının ortaya çıkmasından sonra Ankara ile Bağdat arasında ipler yeniden gerildi. Anlaşmaya tepki gösteren Bağdat yönetiminin, dün gece “Özel amaçlı sefer yapacak Türk özel uçaklarına Kuzey Irak hava sahasını kapattığı” ileri sürüldü.
DIŞİŞLERİ'NDEN ILIMLI TEPKİ
Dışişleri Bakanlığı'ndan konuyla iligli açıklamada ise şöyle denildi:
"IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani'nin 27 Kasım'da Ankara'ya gerçekleştirdiği ziyaret sırasında IKBY ile enerji işbirliği alanında Irak Anayasası'na da uygun bazı ticari sözleşmeler üzerinde mutabık kalınmıştır. Ancak konuyla ilgili süreç henüz tamamlanmamıştır. Bu konunun üçlü bir çerçevede ele alınması ve halklarımızın ortak çıkar ve refahına hizmet edecek şekilde sonuçlandırılması arzu ve tercihimizdir.
Ülkemiz bu işbirliğinin Merkezi Hükümet ile IKBY arasında Irak Anayasası ile uyumlu bir anlayış birliğinin gelişmesine ve pekişmesine de katkı sağlamasını temenni etmektedir. Bu anlayışla, taraflar arasındaki tüm konuların karşılıklı görüşmeler yoluyla ve iyi niyetle Irak’ın toprak bütünlüğü ve birliği zemininde süratle çözüme kavuşturulmasını arzu etmekteyiz."
ÇOCUKÇA DAVRANIŞ
Bağdat yönetiminin Kuzey Irak hava sahasını Türk özel uçaklarına kapattığı yönündeki haberlere Erbil’den doğrulama geldi. Erbil Havaalanı’nın müdürü Talar Mustafa, AFP ajansına yaptığı açıklamada “Dünden beri (cuma) Bağdat, Türkiye’den gelen özel uçaklara hava sahasını kapattı. Normal uçuşlar değil, sadece uçaklar. Emir Ulaştırma Bakanlığı’ndan geldi” dedi. Talar Mustafa, hava sahasının neden kapatıldığıyla ilgili kendisinin bilgilendirilmediğini de söyledi. İsmini açıklamayan Kuzey Irak hükümet yetkilisi ise “Bağdat’tan bu gibi ehemmiyetsiz, çocukça davranışlara alışkınız. Konferansı etkilemez” dedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın bugün Erbil’de petrol ve doğalgaz konusunda bir konferansa katılması planlanıyor.
YILDIZ’IN ZİYARETİ BELİRSİZLEŞTİ
Bağdat yönetiminin bu tutumla, anlaşma sonrası Türk Genel Enerji şirketinin bir grup işadamı ve gazeteciyle Erbil’e yapacağı ziyareti hedef aldığı iddia edildi.
Kuzey Irak'ta yayın yapan Rudaw medya kuruluşu, Irak Başbakan Yardımcısı'nın ofisinden yapılan açıklamada, Enerji Bakanı taner Yıldız'ın önce Bağdat'a giderek Erbil'le yapılan anlaşmaya açıklık getireceğini belirtti. Rudaw ayrıca Irak Ulaştırma Bakanı'nın "Türk Enerji Bakanı önce Bağdat'a gelmeli, ardından Kürdistan'a gidebilir" dediğini aktardı.
2 Aralık Pazartesi günü Erbil’de petrol ve doğalgaz konusunda bir konferansa gitmesi planlanan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın da durumunun netleşmediği öğrenildi. Bakanlık yetkilileri, Yıldız’ın, Erbil’e gitme planının olduğunu doğruladılar, ancak Kuzey Irak hava sahasının kapatıldığı iddiasından sonra durumun belirsiz hale geldiğini söylediler.
ANKARA YANIT BEKLİYOR
Bu iddia Ankara’da şok etkisi yarattı. Dışişleri yetkilileri, bu iddiadan haberdar olduklarını, ancak bu konuda Ankara’ya gelmiş resmi bir bildirimin olmadığını belirterek, Bağdat Büyükelçisi Faruk Kaymakçı’ya konunun araştırılması için gereken talimatın verildiğini söylediler. Kaymakçı’nın durumu Irak Sivil Havacılık Teşkilatı’na ilettiği ve Irak tarafından bir yanıt beklendiği belirtildi.
HABER GENEL ENERJİ’DEN
Bir yetkili de haberin Ankara’ya Genel Enerji üzerinden geldiğini belirterek, “Bu bir özel uçağa yönelik tepki mi, hava sahasını kapatma mı, tüm uçuşları kapsıyor mu, yoksa sadece VIP ve özel uçuşlara mı ait henüz bilmiyoruz, bilgi bekliyoruz” dedi.
1 YIL ÖNCE DE OLMUŞTU
Geçen yıl da yine aralık ayında Yıldız’ın, petrol ve gaz konferansına katılmak üzere yapacağı Erbil ziyareti, Bağdat yönetiminin son dakika engeline takılmıştı. Irak merkezi hükümeti, uçuş iznini iptal edince Yıldız ve gazetecilerin içinde bulunduğu GAP uçağı Kayseri’ye inmek zorunda kalmıştı. Maliki yönetimi, Yıldız’ın uçağına iniş izni verilmemesine gerekçe olarak Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun Bağdat’a haber vermeden Kerkük’e gitmesini göstermişti.
Türkiye ile Erbil arasındaki enerji anlaşmasının gerilim yaratabileceği tahmin ediliyordu. Irak’ta petrol ihraç etmeye yetkili tek merciinin kendisi olduğunu savunan Irak Merkezi Hükümeti ise Ankara-Erbil arasındaki anlaşmalara karşı çıktığı biliniyordu. Ankara, Bağdat yönetimine karşı geçmiştekine göre daha ılımlı bir tavırla yaklaşırken, Erbil ise Türkiye ile sözleşme imzasına gerekçe olarak “Bağdat’ın ödemediğini ileri sürdüğü tazminatı” gündeme getirmişti.