Güncelleme Tarihi:
İSRAİL Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon’un, Türkiye’nin Tel Aviv Büyükelçisi Oğuz Çelikkol’a nezaket kurallarını aşan şekilde davranması nedeniyle iki ülke arasında yaşanan kriz, dün akşam Ayalon’un bizzat Çelikkol’a gönderdiği özür mektubuyla sona erdi.
Çelikkol, Hürriyet’e yaptığı açıklamada “Ayalon mektupta diplomatik nezaketi aşan şekilde davrandığı için benden özür diliyor ve bu özürünün Türk halkına da iletilmesini rica ediyor” dedi.
İlk açıklamalar yeterli görülmedi
Ayalon’un önceki gece yarısı yaptığı açıklamada, “özür” kelimesine yer vermeyip genel bir ifade kullanarak, “Amacının elçilerin onurlarıyla oynamak olmadığını” belirtmesi; Başbakan Netenyahu’nun bürosundan yapılan açıklamada ise bunun bir “özür” olarak değerlendirilip, “Ancak tepki daha diplomatik yollarla dile getirilmeliydi” ifadesi Ankara’yı tatmin etmeyince, iki ülke arasındaki kriz süreci gün boyu devam etti.
Akşam gelen özür mektubu
Türkiye, bu iki açıklamayı “Özür” olarak kabul etmediğini bildirince, İsrail akşam saat 19.50 sıralarında yeni bir metni Türkiye’nin Tel Aviv Büyükelçiliği’ne iletti. Ayalon’un büyükelçi Çelikkol’a hitaben yazdığı metin, yeterli görülüp görülmediğine dair karar verilmesi için “acil kodlu” telgraf olarak Ankara’ya gönderildi.
ANA uçağından onay verdi
Dışişleri Müsteşarı Sinirlioğlu, Moskova’dan İstanbul’a geri dönen Başbakan Tayyip Erdoğan’la ANA uçağından irtibat kurarak gelişmeler hakkında bilgi verdi. Erdoğan’ın özür mektubunu yeterli görmesinden sonra, dışişleri mektupla ilgili kamuoyunu bilgilendirdi. Erdoğan da İstanbul’da gereken açıklamayı yaptı.
Ankara - Moskova arasında kriz hattı
İsrail’le yaşanan son kriz nedeniyle Dışişleri’ndeki kriz masası dün sabah erken saatlerde Müsteşar Feridun Sinirlioğlu başkanlığında toplandı. Dışişleri üst düzey yönetimi Moskova’da bulunan Başbakan Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile sürekli irtibat halinde kaldı. Ankara-Moskova arasında kurulan “İsrail hattı”nda, İsrail’in ilk açıklamalarında diplomatik bir manevrayla “dolaylı özür” olarak algınabilecek bir metodu seçtiği, bunun ise yeterli olmayacağı görüşü hakim oldu. Diplomatik kaynaklar önceki gün Sinirlioğlu’nun İsrail’in Ankara Büyükelçisi Gaby Levy’e verdiği net mesajın “İsrail yönetimi ya açık şekilde özür dileyecek, ya da Ayalon hakkında gereken yapılacak” olduğuna dikkat çekerek, ilk açıklamaların bunu karşılamadığını belirttiler.
Hatta Tel Aviv’den de Büyükelçi eklendi
Ankara-Moskova hattında alınan bu karar, dün öğlen saatlerinde Tel Aviv Büyükelçisi Oğuz Çelikkol ile İsrail’in Ankara Büyükelçisi Gaby Levy’e iletildi ve İsrail’den en geç akşam saatlerine kadar resmi bir özür yazısının beklendiği bildirdi. Bu bildirimde, aksi takdirde, Büyükelçi Oğuz Çelikkol’ün bugün Türkiye’ye çağrılacağı ve diplomatik ilişkinin tek taraflı olarak maslahatgüzar seviyesine indirileceği belirtildi.
Dışişleri ikinci mektubu yeterli gördü
İsrail’e bu bildirimin yapılmasından sonra Dışişleri, Tel Aviv’den gelecek yanıtı beklemeye başladı. Büyükelçi Çelikkol’un akşam saatlerinde “Şahsıma hitap eden mektup niteliğinde bir metin geldi” bildirimiyle, Dışişleri yeniden hareketlendi. Tel Aviv’den Ankara’ya gönderilen mektubu değerlendiren Dışişleri, siyasi iradenin de olurunu aldıktan sonra, açıkça özür ifadesi içeren mektubu yeterli gördü ve kriz sona erdi. Büyükelçi Çelikkol’un, İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak’ın pazar günü Türkiye’ye yapacağı ziyaret nedeniyle bugün Türkiye’ye gelmesi bekleniyor. Büyükelçi Çelikkol, “Yarın için uçak rezevasyonlarımı yaptırdım” dedi.
İşte o mektup
DIŞİŞLERİ Bakanlığı dün saat 21.35’te İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon’un, Büyükelçi Çelikkol’a yazdığı mektubu açıkladı. Ayalon’un mektubu yazmadan önce dört kez Türkiye Dışişleri Bakanlığı ile telefon görüşmesi yaptığı bildirildi. Mektupta şöyle denildi:
“Şahsınıza ve Türk halkına saygılarımı iletir ve çeşitli konularda farklı görüşlere sahip olmamıza rağmen, sizi temin ederim ki bunların hükümetlerimiz arasında açık, karşılıklı ve saygıya dayalı diplomatik kanallardan ele alınması ve çözümlenmesi gerekir. Sizi küçük düşürmek gibi bir niyetim hiçbir şekilde yoktu. Girişimimin yapılış biçimi ve algılanışı nedeniyle özür dilerim. Lütfen bunu büyük saygı duyduğumuz Türk halkına iletiniz.”