Avrupa'nın yeni baş ağrısı: Sırbistan
Güncelleme Tarihi:
Rusya'ya yönelik yaptırımları artırmayı ve bölgede Rusya'ya karşı birliği sağlamaya çalışan Avrupa Birliği Sırbistan'ın Rusya ile yaptığı yeni anlaşmadan dolayı endişeli. Sırbistan'ın Rusya ile yakınlaşmasının bölgedeki dengeleri değiştireceği düşünülürken Rusya'nın AB yaptırımlarından yükselen enerji fiyatları dolayısıyla etkilenmediği ortaya çıktı.
Avrupa Birliği ve Rusya arasındaki gerilim adım adım tırmanırken Sırbistan cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic geçtiğimiz hafta ülkesinin Rusya'nın devlet enerji sağlayıcısı Gazprom ile üç yıllık yeni bir gaz anlaşması yaptığını duyurdu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bizzat telefonda görüşen Vucic, anlaşmanın ülkesi için 'son derece elverişli' olduğunu söyledi. Sözleşmenin Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un haziran ayı başlarında Belgrad’a yapması beklenen ziyaret sırasında imzalanması bekleniyor.
AVRUPA'NIN YENİ BAŞ AĞRISI
Haber tam da Avrupa Birliği’nin (AB) Rusya’ya yönelik yaptırımları arttırmayı değerlendirdiği bir zamanda geldi ve Vucic'in Putin ile ittifakı, özellikle Avrupa Birliği için yeni bir baş ağrısı haline geldi.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Rusya Devlet Başkanı Putin
MACARİSTAN, SLOVAKYA VE ÇEKYA İÇİN 'TAVİZ' ELEŞTİRİLERİ
Geçtiğimiz hafta açıkladıkları 6. yaptırım paketi kapsamında Rus petrolüne yüzde 75 yaptırım uygulayan Avrupa Birliği bölgedeki tüm ülkeleri gemiye almak istese de Macaristan Slovakya ve Çekya'ya ithal edilen petrol için muafiyet uygulamak zorunda kaldı. Bu, bazı AB üyeleri tarafından büyük bir taviz olarak görüldü.
SIRBİSTAN AB İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?
Etrafı AB ülkeleriyle çevrili olduğundan Birlik, Rusya’dan gelen arzı kesmeye karar verirse Sırbistan’ın doğalgazı nasıl alacağı belirsiz.
Tam da taviz tartışmaları sürerken Sırbistan'ın açıklaması gündeme bomba gibi düştü. Sırbistan Avrupa birliği için sadece 'aday ülke' olsa da AB'nin doğuya doğru genişleme planında kilit bir role sahip. Büyüklüğü, nüfusu ve coğrafi konumu, ülkeyi bölge jeopolitiğinde önemli bir paydaş haline getiriyor.
Ancak Sırbistan gaz konusunda en çok Rusya'ya güveniyor. Moskova ile uzun süredir askeri işbirliği içinde olan ülke AB'ye üye olsa bile çok büyük faydalar sağladığı Kremlin ile köprüleri yıkmak istemeyebilir.
AB YETKİLİLERİ: ENDİŞELİYİZ
CNN'e konuşan üst düzey bir AB yetkilisi anlaşmadan dolayı 'endişeli' olduklarını belirterek, "AB içindeki çizgiyi korumak isteyen ülkeler için AB dışındaki ülkelerin uyumu her zamankinden daha önemli bir hale geldi." dedi.
UKRAYNA'NIN ÜYELİK SÜRECİNİ ETKİLEYEBİLİR
Sırbistan, Avrupa'da Belarus'un yanı sıra Ukrayna işgali nedeniyle Rusya'ya yaptırım uygulamayan tek ülke olmaya devam ediyor.
Sırbistan'ın Brüksel'e yol açtığı zorluklar yaptırımlarla bitmiyor. Üst düzey bir Avrupalı diplomat Sırbistan'ın kararına ilişkin "Bu durum bizim için büyük bir acı, çünkü Ukrayna'nın AB'ye katılıp katılmaması konusundaki tartışmalarla bağlantılı" dedi.
Ukrayna, AB üyeliği için Mart ayı başlarında resmen başvurdu. Süreç, AB üyelerinin tam desteğini alsa bile yıllar sürebilir. CNN'de yer alan analize göre AB üyesi bazı ülkeler Ukrayna için süreci hızlandırmak istiyor. Bazı ülkeler ise Doğu Avrupa ülkelerine daha fazla güç vererek AB'nin dengesinin değişeceğinden korktukları için Ukrayna'nın veya Batı Balkan ülkelerinin birliğe katılmasını hiç istemiyorlar.
Ukrayna'nın sürecinin hızlandırılmasını isteyen ülkeler Rusya ile yakınlaşan Sırbistan gibi üyelerin AB'ye uyum sağlayamadıklarını belirtip ayrıcalığın Ukrayna gibi uyum sağlayan ülkelere verilmesini istiyor.
RUSYA KASASINI ŞİŞİRMEYE DEVAM EDİYOR
Rusya'nın Avrupalı müşterilerine yaptığı 'Ruble' dayatması her iki taraf içinde sorunlu bir sürece neden oldu. Rusya şimdiye kadar Polonya, Bulgaristan , Finlandiya , Danimarka, Almanya ve Hollanda'ya Ruble ile ödeme yapmayı reddettikleri için gaz tedarikini durdurdu.
Rusya'nın kararı söz konusu ülkeleri nasıl etkileyecek bunu zaman gösterecek .Rusya'nın doğalgaz ihracatı Ocak ayından bu yana 4'te bir oranında düştü ancak Ukrayna kriziyle dünya genelinde artan enerji fiyatları sebebi ile ihracat düşük olmasına rağmen Moskova kasasını şişirmeye devam ediyor.
DAHA FAZLA KESİNTİ OLMAZSA RUSYA ETKİLENMEZ
Rusya'nın Avrupa'daki 6 ülkeden kestiği gaz tedariki (Yaklaşık 20 milyar metreküp) AB'nin Rusya'dan yaptığı yıllık toplam gaz ithalatının yaklaşık %13'üne tekabül ediyor.
Ancak S&P Global Commodity Insights'ın açıklamasına göre gaz fiyatları geçen yıla göre 2022'de megavat saat başına ortalama 96 Euro'ya yükseldi. Sonuç olarak daha fazla kesinti yapılmadığı taktirde Rusya'nın doğalgaz gelirinde bir azalma olması pek mümkün değil.
Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA) tarafından hazırlanan bir rapora göre, AB'nin yaptığı fosil yakıt ithalatı, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinden sonraki iki ay içinde bir önceki dönemi ikiye katlayarak 47 milyar dolara ulaştı. Avrupa'nın en büyük enerji şirketlerinden bazıları, AB yetkililerinin tüm uyarılarına rağmen gaz akışını sürdürmek için Gazprom'un taleplerini kabul etti. Bu da Avrupa'nın Putin'e vurmak istediği ekonomik darbenin önündeki en büyük engellerden birisi.
AVRUPA BİRLİĞİ'Nİ ZOR GÜNLER BEKLİYOR
Putin'in Ukrayna'yı işgali, Avrupa güvenlik haritasının yeniden çizilmesi için bir fırsat yaratsa da Avrupa Birliği Ukrayna krizinin başlamasından bu yana birçok zorlukla karşı karşıya kaldı.
27 üye ülke arasında fikir birliği sağlamakta zorlanan birliği şimdi hem yaptırımlar konusunda hem de Rus gazına alternatif bulmak konusunda zor günler bekliyor.
