Avrupa’dan ültimatoma ret
Güncelleme Tarihi:
Almanya, İngiltere ve Fransa, ortak açıklamayla İran’ın nükleer anlaşmadan çekilme konusunda ültimatomuna ret cevabını verdi. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, “İran’ın bu anlaşmada kalmasını sağlamak için yapabildiğimiz her şeyi yapmalıyız” dedi.
İRAN’ın nükleer anlaşmadan kaynaklanan yükümlülüklerini kısmen durdurmaya yönelik ve bu bağlamda 60 gün süre tanıyan açıklamalarına Avrupa’dan sert tepki geldi. AB ve E3 olarak bilinen anlaşmaya taraf Almanya, Fransa ve İngiltere her türlü ültimatomu reddettiklerini belirterek Tahran’a, anlaşmaya tam olarak uymaya devam etme çağrısında bulundu.
AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ve İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt’ın imzasını taşıyan açıklamada, İran’a gerginliği tırmandırmaktan kaçınma mesajı verildi. Tahran’dan yapılan açıklamaların büyük endişeyle karşılandığının belirtildiği açıklamada, “Her türlü ültimatomu reddediyoruz ve İran’ın yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini nükleer anlaşma ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması çerçevesinde değerlendireceğiz” denildi.
TİCARETİN DEVAMINA VURGU
ABD Başkanı Donald Trump göreve geldiğinden bu yana anlaşma konusunda Washington ile Avrupa’nın frekansı bir türlü tutmuyor. Görüş ayrılığı açıklamada da net şekilde hissettirildi. Ortak açıklamada, ABD’nin İran’a yönelik yaptırım kararının üzüntüyle karşılandığı vurgulanırken İran’la yasal yollardan ticaretin devamını sağlama amaçlı çabaların sürdürülmesinde kararlı olunduğunun altı çizildi. AB ve E3, anlaşmanın korunmasına ve tam uygulanmasına bağlı kalmayı sürdürdüklerini da açıklamaya yansıttı.
ANLAŞMA KORUNMALI
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da Sibiu’daki (Romanya) AB Zirvesi öncesinde yaptığı açıklamada, mevcut belgeyi iyi bir anlaşma olarak niteleyerek, “İran bu anlaşmada kalmalı ve kalmasını sağlamak için yapabildiğimiz her şeyi yapmalıyız” dedi. Mogherini de anlaşmaya uyulmasının tüm dünya için bir güvenlik konusu olduğunun ve şu ana kadar İran’ın, belge bağlantılı, nükleerle ilgili tüm taahhütlerine uyduğunu gördüklerinin altını çizerek, “Bu anlaşmanın korunmasına yönelik yüzde 100 bağlılığımızın gelecekte de bu önemli anlaşmayı korumaya katkıda bulunacağını umuyorum” diye konuştu.
BİLGİ NOTU: AB ülkeleri anlaşmanın devamından yana olsalar da bazı ülkelerde İran konusunda belli bir iç baskı söz konusu. Özellikle İran istihbaratının Fransa, Danimarka ve Hollanda’daki faaliyetleri bu ülkelerde Tahran’a yönelik daha sert tavır takınılması gereğine yönelik tartışmaları alevlendirmiş durumda.