Güncelleme Tarihi:
AVRUPA Parlamentosu, Hollandalı parlamenter Kati Piri tarafından hazırlanan Türkiye Raporu’nu 133 oya karşı 375 oyla kabul etti. 87 parlamenter ise çekimser kaldı. Piri’nin hazırladığı ilk taslak metin orta yol arayışını yansıtan nitelikte olsa da süreçte verilen ve sayıları 600’ü geçen değişiklik önergesi raporun çok sertleşmesi sonucunu doğurdu. Hürriyet’in içeriğini dün aktardığı, son dönemin en sert belgesi niteliğindeki raporda, basın özgürlüğü ve güneydoğudaki gelişmeler ışığında Kürt sorunu alanlarındaki olumsuzluklar önemli yer tutuyor. Türkiye, ‘kırmızı çizgilerinden’ olan 1915 olaylarının AP tarafından soykırım olarak nitelendiği geçen yılki karara atıf yapılması nedeniyle raporu ‘yok sayarak’ AP’ye iade edecek.
REFORM ÇAĞRISI
AB ile 11 yıldır müzakere sürecinde olan bir aday ülkeye yönelik olarak normalde üyelik için karşılanması gerekli Kopenhag Kriterleri’ne ‘yakınlaşma’ mesajı öne çıkması gerekirken Türkiye raporunda, “Kopenhag Kriterleri’nden uzaklaşma” mesajı verilmesi en çarpıcı vurguyu oluşturuyor. Türkiye’de yargı, temel haklar, adalet, özgürlük ve güvenlik alanlarında acilen reformlara ihtiyaç olduğunun altının çizildiği belgede, “AP, Türkiye’de demokrasi ve hukuk devleti alanlarındaki gerilemenin ışığında reformlardaki genel hızın son yıllarda belirgin şekilde yavaşlamasından ve yargının bağımsızlığı, toplanma ve ifade özgürlüğü, insan haklarına ve hukuk devletine saygı gibi bazı ana alanlarda giderek Kopenhag Kriterleri’nden uzaklaştıran gerileme olmasından derin endişe duyar” ifadeleri kullanıldı.
DİKKAT ÇEKİCİ TABLO
Basın özgürlüğüne verilen önemi net şekilde yansıtan, terör örgütü PKK konusunda önceki yıllara oranla daha net ve Türkiye’nin beklentilerine daha uygun bir yaklaşımın yer aldığı belgeye verilen oylar da dikkat çekici bir tablo oluşturdu. Geçen yıllarda lehte oy verenlerle aleyhte oy kullananlar arasında çok daha büyük fark olurken bu yılki raporda bu makasın daralması Türkiye konusundaki olumsuz görüşü yansıtıyor. Belgeye aleyhte oy verenlerin önemli bölümünü, zaten çok sert olan belgenin daha da sertleşmesini sağlayamayanlar oluşturuyor.
Raporda, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Anayasa Mahkemesi’ne yönelik açıklamalarının genelde örneğine rastlanmayan şekilde doğrudan kınanması da belgenin çarpıcı unsurları arasında yer alıyor. Türkiye, raporu sert tonundan ziyade ‘Ermeni soykırımı’na atıf nedeniyle iade edecek.
BAKAN BOZKIR: İADE EDECEĞİZ
AB Bakanı Volkan Bozkır, AP’de kabul edilen Türkiye raporunda ‘Ermeni soykırımı’ iddialarına ilişkin referansın giderilemediğini belirterek, bu nedenle raporun ‘yok hükmünde’ olduğunu, geçersiz sayılacağını ve AP’ye iade edileceğini söyledi. Viyana temasları sırasında soruları yanıtlayan Bozkır, “Geçen yıl 1915 olaylarına sözde soykırım referansı yapıldığı takdirde raporu iade edeceğimizi söylemiştik. Maalesef bu şekilde sonuçlandı. Geçtiğimiz yıl raporu yok hükmünde sayarak iade ettik. Bu yıl da maalesef aynı referans AP’nin Türkiye raporunda yer alıyor. İkazlarımıza rağmen bu referansın giderilmesi mümkün olmadı. Bu raporu da yok hükmünde ve geçersiz sayacağız ve daimi temsilcimiz Avrupa Parlamentosu’na iade edecek.”
Kati Piri (Türkiye Raportörü): Türkiye’de hukuk devleti ve medya özgürlüğü konusundaki gerileme durdurulup reformlara kaldığı yerden devam edilmeli.
KONSOLOS ELEŞTİRİSİ RAPORA GİRDİ
Avrupa Birliği ülkelerinin konsoloslarının Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül’ün yargılandığı davayı izlemesine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Siz kimsiniz ya, sizin ne işiniz var orada” şeklinde tepki göstermesi rapora bu konuda bir cümle eklenmesi sonucunu doğurdu. Metnin taslak halinde olmamasına rağmen, “AP, Avrupalı diplomatların gazetecilere yönelik tüm cezai davaları yakından izlemeyi sürdürmesini teşvik eder” ifadesi bir değişiklik önergesiyle metne dahil edildi.