Avrupa'dan DEAŞ için soykırım kabulü
Güncelleme Tarihi:
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM), Avrupa Konseyi’ne üye ülkelere, terör örgütü DEAŞ’ın Irak ve Suriye’deki eylemlerini resmen soykırım olarak tanıma çağrısı yaptı. Hollandalı parlamenter Pieter Omtzigt tarafından hazırlanan karar, AKPM Genel Kurulu’nda yapılan oturumda oybirliğiyle kabul edildi.
AKPM, geçen yıl aldığı bir kararda, DEAŞ’ın ‘soykırım eylemlerinde bulunduğu ve uluslararası yargı kapsamında cezalandırılabilir ciddi suçlar işlediği’ vurgusuna yer vermekle birlikte, ‘devletlerin DEAŞ’ın soykırım işlediği karinesiyle hareket etmesi’ çağrısı yapmıştı. Son kararda ise DEAŞ’ın soykırım yaptığı konusunda ‘kesin delil’ bulunduğu belirtilip ülkelere, terör örgütünün ‘soykırım yaptığının resmen tanınması’ çağrısı yapılması bir üst aşamaya geçildiği anlamına geliyor.
Daha önce Avrupa Parlamentosu ile Avusturya, Fransa, Litvanya ve Birleşik Krallık parlamentoları, DEAŞ’ın eylemlerinin soykırım niteliğinde olduğunu ima eden kararlar almıştı. Örgütün eylemlerinin soykırım olarak tanınmasına yönelik siyasi eğilim giderek zemin kazansa da bu eylemleri gerçekleştirenlerin şu aşamada uluslararası yargı önüne çıkarılamıyor olması ciddi bir sorun oluşturmayı sürdürüyor.
YARGILAMA SORUNU
Uluslararası yargılamanın önündeki en önemli sorun ise Irak ve Suriye’nin, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (ICC) dayandığı Roma Statüsü’ne taraf olmaması. Ülkesel yargı yetkisi olmadığından ICC devreye sokulamıyor. Bu çerçevede ICC Savcısı ön soruşturma başlatmayı reddetmişti. AKPM kararında, Irak ve Suriye’ye Roma Statüsü’ne taraf olma, ICC Savcısı’na da kararını gözden geçirme çağrısı yapıldı.
RAHATSIZ EDEN VURGU
AKPM’nin kararında, DEAŞ’ın soykırımı özellikle Yezidiler, Hristiyan azınlıklar ve Sünni olmayan Müslüman azınlıklara uyguladığının belirtilmesi ve soykırım nitelemesi yapılırken ceza hukukuna atıf yapılmamasına AK Parti milletvekilleri değişiklik önergeleriyle itiraz etti. Önergelerde ‘Sünni’ vurgusunun da metinde yer alması talep edildi. Ceza hukuku atfının girmesi ise ‘Ermeni soykırımı’ iddiaları açısından istendi.
ÖNERGELER SAVUNULMADI
AK Parti milletvekilleri Talip Küçükcan, Şaban Dişli, Emine Nur Günay, Suat Önal ve Leyla Şahin Usta, dört değişiklik önergesi vermelerine karşın bunların tartışılacağı sırada genel kurul salonunda bulunmadıkları ve savunmadıkları için önergeler düştü. AKPM’de genelde, verilen değişiklik önergesi savunulmayacaksa bunun çekilmesi tercih edilen yöntem olarak öne çıkıyor.